Przemoc seksualna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Przemoc seksualna – przemoc związana ze sferą seksualną: zgwałcenie, w tym gwałty podczas trwania konfliktów zbrojnych, molestowanie seksualne, wykorzystywanie osób niepełnosprawnych intelektualnie lub fizycznie, wykorzystywanie seksualne dzieci, stręczycielstwo, zmuszanie do prostytucji, handel ludźmi w celach seksualnych, małżeństwo z nieletnim, brutalne działania przeciwko integralności seksualnej, w tym okaleczenie narządów płciowych, zmuszanie do kontroli dziewictwa[1], niechciane komentarze o kontekście seksualnym, wymuszenie dokonania aborcji, odmowa użycia antykoncepcji lub ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Wymuszenie może przyjmować różne formy: przemocy, zastraszenia, szantażu czy groźby m.in. użycia siły fizycznej, zwolnienia z pracy, niezatrudnienia. Ma miejsce także wtedy, gdy ofiara nie jest w stanie wyrazić zgody z powodu wpływu alkoholu, leków, narkotyków, snu, niepełnosprawności czy nieumiejętności oceny sytuacji. Przemoc seksualna obejmuje wszelkie przypadki niechcianego stosunku płciowego lub innych form współżycia płciowego[2].

Większość aktów przemocy seksualnej jest dokonywana przez chłopców i mężczyzn na dziewczynkach i kobietach[1]. Dokładne oszacowanie zakresu problemu przemocy seksualnej jest trudne[3]; w większości krajów przeprowadzono niewiele badań na ten temat. Badania przeprowadzone w północnym Londynie, Nikaragui, Republice Południowej Afryki i Tanzanii sugerują, że blisko jedna czwarta kobiet mogła doświadczyć przemocy seksualnej ze strony swojego partnera[4], a do jednej trzeciej dorastających dziewcząt swoje pierwsze doświadczenie seksualne opisuje jako wymuszone[5][6][7][8].

Przemoc seksualna ma głęboki wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne. Oprócz powodowania uszkodzeń ciała jest związana ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia problemów ze zdrowiem seksualnym i reprodukcyjnym zarówno w bezpośrednich, jak i długoterminowych skutkach[9]. Wpływ przemocy seksualnej na zdrowie psychiczne może być tak poważny jak wpływ na zdrowie fizyczne i może być równie długotrwały[10].

Przeciwdziałanie przemocy seksualnej[edytuj | edytuj kod]

Inicjatywy podejmowane dotychczas (głównie w uprzemysłowionych krajach)[11]:

  • specjalistyczne poradnie świadczących usługi medyczne, w tym pomoc psychologiczną lub psychiatryczną, prawną i socjalną dla ofiar przestępstw seksualnych
  • programy edukacyjne dla sprawców
  • profilaktyka w zakresie chorób przenoszonych drogą płciową, w tym AIDS
  • przeprowadzenie w służbie zdrowia oraz policji szkoleń na temat procedury traktowania ofiar przemocy seksualnej
  • zaostrzanie kar za przestępstwa na tle seksualnym
  • zapewnienie lepszej ochrony ofiar
  • wdrożenie etycznych zasad dot. informowania o przemocy seksualnej w przekazie medialnym
  • szkolenia dla pracowników i pracownic sądów, organów ścigania oraz służby zdrowia o przemocy seksualnej, jej źródłach i skutkach
  • warsztaty antyprzemocowe i antydyskryminacyjne w szkołach i na uczelniach, procedura zgłaszania przestępstw na tle seksualnym
  • informowanie ofiar o przysługujących prawach
  • zakładanie ośrodków świadczących usługi medyczne i pomoc psychologiczną lub psychiatryczną, prawną i socjalną dla ofiar przemocy
  • antyprzemocowe kampanie edukacyjne dla kobiet i mężczyzn
  • prowadzenie jakościowych i ilościowych statystyk z podziałem na płeć na temat przemocy seksualnej

Czynniki ryzyka po stronie sprawców przemocy seksualnej[edytuj | edytuj kod]

Mimo ograniczonych danych na temat agresywnych zachowań seksualnych wśród mężczyzn można stwierdzić, że przemoc seksualna występuje niemal we wszystkich krajach (w różnym stopniu), we wszystkich grupach ekonomiczno-społecznych i wiekowych. Z większości badań wynika, że mężczyźni atakują głównie znajome kobiety[12]. Do czynników zwiększających ryzyko, że mężczyzna dopuści się przemocy seksualnej, należą indywidualne poglądy i przekonania oraz sytuacje i warunki społeczne, które sprzyjają nadużyciom.

Czynniki ryzyka wśród ofiar przemocy seksualnej[edytuj | edytuj kod]

W 80% przypadków przemocy seksualnej dokonuje osoba znana ofierze, w 99,15% jest to mężczyzna[13]. Według raportu OBOP z 2007 roku 86% ofiar przemocy seksualnej w Polsce były kobiety, a sprawcą w 60% sytuacji – mąż[2].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b World report on violence and health. Summary. Genewa: Światowa Organizacja Zdrowia, 2002, s. 17–18. ISBN 92-4-154562-3.
  2. ↑ a b Dość milczenia. Przemoc seksualna wobec kobiet i problem gwałtu w Polsce. Raport Fundacji Feminoteka, (red.) Joanna Piotrowska, Alina Synakiewicz, Warszawa 2009.
  3. ↑ Jewkes R, Abrahams N. The epidemiology of rape and sexual coercion in South Africa: an overview. „Social Science & Medicine”. 55 (7), s. 1231–1244, październik 2002. PMID: 12365533. 
  4. ↑ Mooney J. The hidden figure: domestic violence in north London. London, Middlesex University, 1993.
  5. ↑ Ellsberg M, Peña R, Herrera A, Liljestrand J, Winkvist A. Candies in hell: women’s experiences of violence in Nicaragua. „Social Science & Medicine”. 51 (11), s. 1595–1610, 2000. PMID: 11072881. 
  6. ↑ Jewkes R, Vundule C, Maforah F, Jordaan E. Relationship dynamics and teenage pregnancy in South Africa. „Social Science & Medicine”. 52 (5), s. 733–744, marzec 2001. PMID: 11218177. 
  7. ↑ Matasha E, Ntembelea T, Mayaud P, Saidi W, Todd J, Mujaya B, Tendo-Wambua L. Sexual and reproductive health among primary and secondary school pupils in Mwanza, Tanzania: need for intervention. „AIDS Care”. 10 (5), s. 571–582, październik 1998. PMID: 9828954. 
  8. ↑ Buga GA, Amoko DH, Ncayiyana DJ. Sexual behaviour, contraceptive practice and reproductive health among school adolescents in rural Transkei. „South African Medical Journal”. 86 (5), s. 523–527, maj 1996. PMID: 8711547. 
  9. ↑ Holmes MM, Resnick HS, Kilpatrick DG, Best CL. Rape-related pregnancy: estimates and descriptive characteristics from a national sample of women. „American Journal of Obstetrics and Gynecology”. 175 (2), s. 320–324; discussion 324–5, sierpień 1996. PMID: 8765248. 
  10. ↑ Briggs L, Joyce PR. What determines post-traumatic stress disorder symptomatology for survivors of childhood sexual abuse?. „Child Abuse & Neglect”. 21 (6), s. 575–582, 1997. PMID: 9192145. 
  11. ↑ Postulaty dot. przeciwdziałania przemocy seksualnej na podstawie wniosków konferencji „Dość mitów. Psychologiczne, kulturowe i prawne aspekty przemocy seksualnej”, Warszawa 2013.
  12. ↑ Heise L, Moore K, Toubia N. Sexual coercion and women’s reproductive health: a focus on research. New York, NY, Population Council, 1995.
  13. ↑ Statystyczny portet gwałciciela na stronie policji.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Przemoc_seksualna&oldid=67588080”