Przyspieszenie dośrodkowe

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Przyspieszenie dośrodkowe, przyspieszenie normalne[1]składowa wektora przyspieszenia prostopadła do kierunku prędkości ciała, powstaje na skutek zmian kierunku prędkości i nie powoduje zmiany wartości prędkości[2].

W dowolnym ruchu krzywoliniowym przyspieszenie normalne ma wartość[2]:

gdzie:

– promień krzywizny toru w punkcie, gdzie ciało porusza się z prędkością

W ruchu po okręgu o promieniu przyspieszenie dośrodkowe wynosi:

W zapisie wektorowym:

lub

Z własności iloczynu wektorowego oraz prędkości kątowej wynika:

gdzie:

– prędkość w ruchu po okręgu (w układzie SI w m/s),
– promień okręgu (w układzie SI w m),
– wektor wodzący o wartości równej promieniowi, jego kierunku i zwrocie od osi obrotu,
– prędkość kątowa,
– jednostkowy wektor o kierunku promienia i zwrocie od osi obrotu.

Dynamika[edytuj | edytuj kod]

W dynamice przyspieszenie jest skutkiem działania siły. Przyspieszenie dośrodkowe jest skutkiem działania siły lub jej składowej prostopadłej do wektora prędkości ciała. Kierunek i zwrot tego przyspieszenia jest zgodny z kierunkiem i zwrotem tej siły.

Zgodnie z II zasadą dynamiki:

gdzie:

– przyspieszenie normalne,
– składowa siły działającej na ciało prostopadła do kierunku ruchu,
– masa ciała.

Przykładem jest przyspieszenie wynikające z działania siły grawitacji Słońca na Ziemię lub Ziemi na jej satelitę.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. przyspieszenie, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-03-19].
  2. a b Resnick i Halliday 1999 ↓, s. 79–80.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]