Pstrość tulipana
Pstrość kwiatów tulipana – choroba wirusowa roślin z rodziny liliowatych, wywoływana przez wirusa pstrości tulipana (Tulip breaking virus, TBV). Najpowszechniejsza z chorób wirusowych tulipanów. Opisana w XVI wieku w Holandii. Nie znano wówczas jednak jej etiologii[1].
Wektorami TBV są mszyce, przede wszystkim mszyca brzoskwiniowo-ziemniaczana, ogórkowa, smugowa, szklarniowa, burakowa i tulipanowa mniejsza[1].
Atakowane są tulipany i lilie[2]. Prawdopodobnie występuje na całym świecie.
TBV powoduje mozaikę liści oraz plamy i smugi na płatkach kwiatów, widoczne szczególnie dobrze na ciemniejszych kwiatach. Choroba powoduje również ograniczenie wzrostu rośliny i słabsze wykształcenie cebul[1]. W XVII wieku (ze szczytem w latach 1634–1637) cebulki tulipanów dotkniętych pstrością osiągały bardzo wysokie ceny na giełdzie, co zostało określone jako „tulipanomania”. Na spekulacyjny charakter handlu miała wpływ nieprzewidywalność wystąpienia pożądanej cechy – nasiona w ogóle jej nie przenosiły, gdyż nie były zakażone, a cebulki mogły zachować nie do końca oczekiwane właściwości[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Maria Kamińska. Stare i nowe choroby wirusowe tulipana. „Hasło ogrodnicze”. 4, 2005. (pol.).
- ↑ Plant Viruses Online – Tulip breaking potyvirus. [dostęp 2009-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-22)].
- ↑ Peter M Garber. Tulipmania. „The Journal of Political Economy”. 97 (3), s. 535–560, 1989. DOI: 10.1086/261615.