Pszczelnik wąskolistny

Pszczelnik wąskolistny
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	jasnotowce
Rodzina	jasnotowate
Rodzaj	pszczelnik
Gatunek	pszczelnik wąskolistny
	Nazwa systematyczna
	Dracocephalum ruyschiana L.; Sp. pl. 2:595. 1753
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pszczelnik wąskolistny (Dracocephalum ruyschiana L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jasnotowatych.

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Występuje w Eurazji^[3]. W Polsce jest gatunkiem rzadkim; rośnie głównie w północno-wschodniej części kraju^[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Łodyga: Do 60 cm wysokości.
Liście: Równowąskolancetowate, tępe, o podwiniętym brzegu.
Kwiaty: Wyrastają w niby-okółkach zebranych w gęsty, szczytowy kwiatostan. Przysadki jajowate lub lancetowate, ostre, orzęsione. Kielich dwuwargowy. Korona kwiatu niebieska, długości ok. 3 cm. Rurka korony prosta, rozdęta u góry. Pręciki owłosione^[5].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Bylina. Rośnie w suchych lasach sosnowych. Kwitnie od czerwca do sierpnia.

Zagrożenia i ochrona[edytuj | edytuj kod]

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) w grupie gatunków wymierających, krytycznie zagrożonych (kategoria zagrożenia: E)^[6]. W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię CR (krytycznie zagrożony)^[7]. Znajduje się także w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin w kategorii CR (krytycznie zagrożona)^[8]. Obserwuje się spadek liczby stanowisk i liczebności populacji na dotychczasowych stanowiskach.

Zastosowanie i uprawa[edytuj | edytuj kod]

Czasem jest uprawiany w ogrodach jako roślina ozdobna. Łatwy w uprawie i całkowicie mrozoodporny (strefy mrozoodporności 3-9). Nadaje się na rabaty. Nie ma specjalnych wymagań co do gleby, wymaga natomiast, by wiosną i latem była stale wilgotna^[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31] (ang.).
↑ Mapa rozmieszczenia gatunku na Den virtuella floran [dostęp 2013-11-27].
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
↑ GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31] (ang.).

[3] Mapa rozmieszczenia gatunku na Den virtuella floran [dostęp 2013-11-27].

[4] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[5] Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.

[6] Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[7] Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[8] Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

[E-9] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]