Krążałek drobny
| Punctum pygmaeum | |||
| (Draparnaud, 1801) | |||
 Muszla z widocznym otworem i dołkiem osiowym | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
krążałek drobny[1] | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
Krążałek drobny, krążałek malutki (Punctum pygmaeum) – gatunek małego lądowego ślimaka trzonkoocznego z rodziny Punctidae, wcześniej klasyfikowany w obrębie rodziny Endodontidae. Zasięg jego występowania obejmuje państwo holarktyczne (głównie Europa oraz północna i zachodnia Azja[3]). Jest gatunkiem charakterystycznym dla lasów bukowych na glebach kwaśnych, ale częściej spotykany jest na glebach o wapiennym podłożu. Pionowy zasięg jego występowania sięga 2500 m (w Szwajcarii)[3].
Jest jedynym w Polsce przedstawicielem rodziny i jednym z najmniejszych krajowych ślimaków. Na obszarze Polski jest gatunkiem pospolitym, często bardzo licznym, a nawet dominującym. Zasiedla różnorodne siedliska, ale preferuje wilgotne miejsca położone w cieniu, leśną ściółkę lub miejsca pod gnijącym drewnem. Rzadziej spotykany jest na roślinach[1]. Ze względu na małe wymiary łatwo rozprzestrzenia się na przenoszonych przez wiatr opadłych liściach, do których się przyczepia.
Jego jasnobrązowa muszla ma jedwabisty połysk oraz kształt krążka i jest gęsto, regularnie promieniście żeberkowana. Liczba skrętów wynosi 3,5–4. Skrętka jest nieznacznie wzniesiona, dołek osiowy szeroki (około 25% szerokości muszli[3]), a otwór muszli okrągły – jego brzeg jest cienki i nie jest wywinięty. Wymiary muszli: 1,2–1,6 × 0,6–0,8 mm[1][3].
Krążałek drobny jest gatunkiem hermafrodytycznym, może rozmnażać się bez kopulacji z partnerem (udział partnera nie jest konieczny)[4]. Jaja o bardzo dużych, w porównaniu z dojrzałymi ślimakami, rozmiarach (0,41–0,50 mm[5]) są składane od maja do września, pojedynczo, w odstępach 2–8 dni. Okres inkubacji wynosi od 1 do 34 dni. Do czasu osiągnięcia dojrzałości płciowej młode rosną bardzo szybko. W ciągu całego życia ślimak składa od 1 do 16 jaj[1][5][3].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Fauna Polski – charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. III. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2008, s. 408–409. ISBN 978-83-88147-09-8.
- ↑ a b c MolluscaBase eds., Punctum pygmaeum (Draparnaud, 1801), [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-03-18] (ang.).
- ↑ a b c d e F. Welter-Schultes: Species summary for Punctum pygmaeum. [w:] AnimalBase. Early zoological literature [on-line]. AnimalBase Project Group, 2009. [dostęp 2012-01-29]. (ang.).
- ↑ Bruno Baur. The minute land snail Punctum pygmaeum (Draparnaud) can reproduce in the absence of a mate. „Journal of Molluscan Studies”. 53 (1), s. 112–113, 1987. DOI: 10.1093/mollus/53.1.112. (ang.).
- ↑ a b Bruno Baur. Growth and reproduction of the minute land snail Punctum pygmaeum (Draparnaud). „Journal of Molluscan Studies”. 55 (3), s. 383–387, 1989. DOI: 10.1093/mollus/55.3.383. (ang.).