Rønne
55°06′20″N 14°42′10″E/55,105556 14,702778 Widok na miasto z portu w Rønne | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Region | |||
| Gmina | |||
| Prawa miejskie |
1327 | ||
| Powierzchnia |
29 km² | ||
| Populacja (2018) • liczba ludności |
| ||
| Kod pocztowy |
3700 | ||
Położenie na mapie Regionu Stołecznego  | |||
Położenie na mapie Danii  | |||
| 55°06′20″N 14°42′10″E/55,105556 14,702778
| |||
| Strona internetowa | |||
Rønne (bornholmsk Rønna[1]) – największe miasto i port morski na duńskiej wyspie Bornholm, położonej na Bałtyku. W mieście znajduje się polski konsulat honorowy. Miasto ma 13 737 mieszkańców[2] (2018).
W mieście rozwinął się przemysł cementowy i metalowy[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Początki miasta sięgają XIII wieku, kiedy stolicą wyspy było Aakirkeby. Rønne prawa miejskie otrzymało w roku 1327. W 1512 w mieście powstała Szkoła Łacińska. Szybki rozwój w okresie panowania lubeckiego został zatrzymany po przejęciu wyspy przez Szwecję. Pod koniec XVIII wieku Rønne przejęło rolę głównego miasta wyspy, m.in. w 1786 przeniesiono tu sąd bornholmski.
Podczas powstania przeciwko Szwedom w 1658 w Rønne został zastrzelony przez Villuma Clausena szwedzki komendant Bornholmu – Johan Printzensköld.
W 1866 uruchomiono parowe połączenie z Ystad, niedługo potem powiększono i rozbudowano port, w 1880 wzniesiono latarnię morską. Na początku XX wieku Rønne zostało połączone linią kolejową z Nexø, a kilkanaście lat później z Allinge.
7 i 8 maja 1945 miasto zostało zbombardowane przez radzieckie lotnictwo. Zniszczeniu uległa większość budynków, jednak straty w ludności cywilnej były nieznaczne (Sowieci ostrzegli mieszkańców za pomocą ulotek zrzuconych kilka dni wcześniej). Po tym wydarzeniu, z pomocą Szwedów, postawiono w Rønne 225 drewnianych domków, istniejących do dziś.
Pod koniec XX wieku miała miejsce kolejna modernizacja portu.
W mieście znajduje się Muzeum obrony Bornholmu[4].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
,_by_Klugschnacker_in_Wikipedia_(4).JPG)
- Sct. Nikolai kirke – zbudowany w XIV wieku na miejscu starszej kaplicy, rozbudowany w XVI oraz odrestaurowany w roku 1915; wewnątrz chrzcielnica z XIV wieku
- kuźnia portowa z 1735 roku
- latarnia morska z 1880 roku
- budynek Rønne Theater, najstarszego amatorskiego teatru w Danii, z 1823 roku
- Bornholms Amtsgymnasium (Liceum Bornholmskie), kontynuujące tradycje Szkoły Łacińskiej
Komunikacja[edytuj | edytuj kod]
Z portu w Rønne kursują promy BornholmsTraffiken do Køge (Dania), Ystad (Szwecja), Świnoujścia (Polska), Sassnitz – Neu Mukran (Niemcy); część z nich tylko w sezonie letnim.
W mieście rozpoczyna się droga krajowa nr 38 do Nexø przez Aakirkeby.
W okolicy znajduje się port lotniczy Bornholm, położony 5 km na południowy wschód od Rønne. Jest jedynym lotniskiem na wyspie Bornholm. W 2010 roku obsłużył 251 552 pasażerów.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gubbana.
- ↑ Danmarks Statistikbank.
- ↑ Rønne, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-08-08].
- ↑ Muzea na Bornholmie [online], Visitbornholm.com [dostęp 2023-01-11] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Marcin Jakubowski: Bornholm. Szczecin: PCIT Tramp, 2009, s. 37–41. ISBN 978-83-922004-0-6.
