RTG kontrastowe przełyku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Prawidłowy obraz przełyku w badaniu z kontrastem barytowym[1]
1. Łuk aorty
2. Lewe oskrzele główne
3. Lewy przedsionek

RTG kontrastowe przełyku – radiologiczne badanie obrazowe pozwalające na ocenę czynnościową górnego odcinka przewodu pokarmowego przede wszystkim przełyku i w mniejszym stopniu żołądka.

Zasady[edytuj | edytuj kod]

Badanie jednokontrastowe[edytuj | edytuj kod]

Polega na doustnym podaniu środka kontrastującego. Podanie niewielkiej ilości pozwala uwidocznić rysunek błony śluzowej, większa ilość powala na ocenę światła i zarysów ściany przełyku[2].

Badanie dwukonstrastowe[edytuj | edytuj kod]

Polega na podaniu najpierw środków zwiotczających, następnie doustnie preparatów gazotwórczych i przeciwpienistych lub wprowadzeniu powietrza do żołądka[3]. a następnie niewielkiej ilości środka kontrastującego[2]. Pozwala na dokładną ocenę błony śluzowej przełyku[2].

Technika badania[edytuj | edytuj kod]

Pacjenci przed badaniem nie wymagają przygotowania[2]. W celu uwidocznienia przełyku podawane jest doustnie zawiesinę siarczanu baru[4][5], przy podejrzeniu perforacji przełyku mają zastosowanie rozpuszczalne w wodzie związki jodu[6]. W czasie badania wykonywana jest seria zdjęć w pozycji na stojąco, na leżąco na plecach i na brzuchu oraz w pozycji niskiego skłonu[7].

Anatomia radiologiczna[edytuj | edytuj kod]

Początkowy odcinek przełyku położony jest w linii środkowej ciała w obrębie szyi na wysokości trzonów kręgów C6–C7 i nie rzutuje się na tchawicę. W zakresie klatki piersiowej odległość przełyku od kręgu Th1 [8] stopniowo wzrasta, od strony lewej wpukla się łuk aorty, następnie od przodu lewe oskrzele główne i lewy przedsionek serca[7].

Przełyk na gładkie zarysy, szerokość światła jest zależna od jego wypełnienia i napięcia błony mięśniowej. Widoczne na zdjęciu po przejściu kontrastu barytowego 2–3 równoległe zacienienia odpowiadają bruzdom w których pozostał kontrast, a pasmowate przejaśnienia o grubości 2–3 mm odpowiadają podłużnym fałdom błony śluzowej[7].

W trakcie procesu przechodzenia pokarmu do żołądka, połknięty kęs pokarmu wywołuje otworzenie zwieracza górnego przełyku. Powstaje tak zwany skurcz pierwszorzędowy (pierwotny), rozpoczynający się przy gardle, który ma prędkość 2-4 cm/s i przechodzi przez przełyk po 5–10 sekundach. Siła fali perystaltycznej narasta wraz z odległością od gardła, tak że po dojściu do żołądka powoduje otworzenie zwieracza dolnego przełyku[9]. Mechanizm ten działa jedynie w trakcie płytkiego oddychania i w czasie wydechu, jeżeli natomiast w momencie dochodzenia pokarmu do przepony nastąpi głęboki wdech, to zatrzyma się on tuż powyżej rozworu przełykowego przepony, a przełyk w tym miejscu ulegnie charakterystycznemu rozszerzeniu tworząc owalną lub okrągłą tzw. bańkę przeponową przełyku mającą gładki zarys ścian[7].

Ocena[edytuj | edytuj kod]

RTG kontrastowe przełyku radiologiczne badanie obrazowe pozwalające na ocenę czynnościową górnego odcinka przewodu pokarmowego przede wszystkim przełyku i w mniejszym stopniu żołądka. Jest badanie dodatkowe zarówno w chorobach przełyku jak i chorobach przebiegających z uciskiem przełyku z zewnątrz:

Choroby przełyku[10][11]
Choroby przebiegające z uciskiem przełyku z zewnątrz[8]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Zgliczyński i Pruszyński 1989 ↓, s. 155.
  2. ↑ a b c d Cieszanowski 2012 ↓, s. 357.
  3. ↑ Cieszanowski 2012 ↓, s. 358.
  4. ↑ Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 13 marca 2015r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, 2015-03-16. [dostęp 2015-08-02].
  5. ↑ Barium Sulfuricum. Polpharma. [dostęp 2013-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-01)].
  6. ↑ Cieszanowski 2012 ↓, s. 356.
  7. ↑ a b c d Pruszyński i Leszczyński 1999 ↓, s. 212.
  8. ↑ a b Leszczyński 1990 ↓, s. 293.
  9. ↑ Stanisław J. Konturek: Fizjologia układu pokarmowego. W: Fizjologia człowieka. Stanisław J. Konturek (red.). Wrocław: Elsevier Urban&Partner, 1990, s. 477-480. ISBN 978-83-89581-93-8.
  10. ↑ Zgliczyński i Pruszyński 1989 ↓, s. 157-162.
  11. ↑ Pruszyński i Leszczyński 1999 ↓, s. 213-219.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Andrzej Cieszanowski: Diagnostyka radiologiczna przewodu pokarmowego. W: Diagnostyka obrazowa. Bogdan Pruszyński (red.). Warszawa: PZWL, 2012, s. 356–359. ISBN 978-83-200-4174-3.
  • Szczęsny Leszek Zgliczyński, Bogdan Pruszyński: Przełyk. W: Radiologia Podręcznik dla studentów medycyny. Szczęsny Leszek Zgliczyński (red.). Warszawa: PZWL, 1989, s. 155–162. ISBN 83-200-1295-3.
  • Stanisław Leszczyński: Przełyk. W: Radiologia. Stanisław Leszczyński (red.). T. 2. Warszawa: PZWL, 1990, s. 293–366. ISBN 83-200-0559-0.
  • Bogdan Pruszyński, Krzysztof Moroń: Przełyk operowany. W: Radiologia. Stanisław Leszczyński (red.). T. 2. Warszawa: PZWL, 1990, s. 367–369. ISBN 83-200-0559-0.
  • Bogdan Pruszyński, Stanisław Leszczyński: Przełyk. W: Radiologia. Bogdan Pruszyński (red.). Warszawa: PZWL, 1999, s. 210-220. ISBN 83-200-2586-9.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=RTG_kontrastowe_przełyku&oldid=66397645”