Radkowice (powiat starachowicki)
50°58′48″N 21°02′35″E/50,980000 21,043056
| wieś | |
 Kościół pw. MB Częstochowskiej w Radkowicach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
607[2] |
| Strefa numeracyjna |
41 |
| Kod pocztowy |
27-225[3] |
| Tablice rejestracyjne |
TST |
| SIMC |
0260712[4] |
Położenie na mapie gminy Pawłów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu starachowickiego  | |
| 50°58′48″N 21°02′35″E/50,980000 21,043056[1]
| |
Radkowice – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie starachowickim, w gminie Pawłów[5][4].
Do 1954 roku siedziba gminy Rzepin. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kieleckiego.
Miejscowość jest siedzibą parafii Matki Bożej Częstochowskiej. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii krakowskiej, diecezji kieleckiej, dekanatu bodzentyńskiego.
Przez wieś przechodzi 
zielony szlak turystyczny ze Starachowic do Łącznej oraz 
czerwony szlak rowerowy do Starachowic.
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0260729 | Podborze | część wsi |
| 0260735 | Podosiny | część wsi |
| 0260741 | Podświślina | część wsi |
| 0260758 | Stara Wieś | część wsi |
| 0260764 | Strona | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
W XV wieku Radkowice w parafii Świętomarz, były własnością biskupów krakowskich, posiadały 7 łanów kmiecych oraz karczmę z rolą, z których płacono dziesięcinę snopową i konopną, wartości 10 grzywien (Długosz L.B. t.II, s.463).
Radkowice w wieku XIX stanowiły wieś z folwarkiem w powiecie iłżeckim, gminie Rzepin, parafii Świętomarz, odległa od Iłży 28 wiorst, wieś jest siedzibą gminny Rzepin.
W 1882 było tu 71 domów i 432 mieszkańców., 275 mórg ziemi dworskiej, 766 ziemi włościańskiej. Obszar dworski stanowił w roku 1882 majorat rządowy.
Według spisu miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z 1827 roku w radkowicach było 41 domów i 238 mieszkańców[6]
- II wojna światowa
W sierpniu 1944 roku znajdowało się tu dowództwo oddziałów AL Obwodu Kieleckiego[7]. 6 X 1944 roku oddziały Armii Ludowej, przybyłe do Lasów Siekierzyńskich po bitwie pod Gruszką, stoczyły tu zwycięskie starcie z wojskami niemieckimi - ostatnią z dużych bitew AL na Kielecczyźnie[8].
Związani z Radkowicami[edytuj | edytuj kod]
Wanda Pomianowska (1919-2003), filolog, badaczka literatury ludowej i folkloru, do 1981 r. docent Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Kielcach, działaczka samorządowa. Jej ojciec, Gustaw Pomianowski, pochodził z zubożałej rodziny ziemiańskiej, przed wojną pracował jako wizytator szkół rolniczych województwa kieleckiego. Z jego inicjatywy powstał obecny budynek szkolny w Radkowicach, była to pierwsza szkoła województwa kieleckiego wybudowana w czynie społecznym.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- Drewniany kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej, wzniesiony w Miedzierzy w 1621 r. z fundacji Stanisława Przerębskiego, starosty opoczyńskiego i radoszyckiego. W latach 1958–1962 kościół został rozebrany, a następnie ponownie zmontowany we wsi Radkowice. Wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.813 z 25.09.1947, z 2.10.1956 i z 23.06.1967)[9].
- Chałupa nr 53 z końca XIX w. (nr rej.: 989 z 7.05.1979)[9].
- Dawny dworek i budynek gospodarczy z 2 połowy XIX w. Resztówkę podworską, pozostałą po parcelacji majątku, nabyła w 1924 rodzina Pomianowskich.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 113864
- ↑ Wieś Radkowice w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-03-16], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1055 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2017-07-08].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200), ze zmianami w obwieszczeniu z dnia 4 sierpnia 2015(dts) (Dz.U. z 2015 r. poz. 1636).
- ↑ Radkowice (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 383.
- ↑ Krzysztof Lesiakowski „Mieczysław Moczar“ Oficyna Wydawnicza Rytm 1998, ISBN 83-86678-83-6, str. 80
- ↑ Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945” , Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 326
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 60 [dostęp 2018-02-10].
