Raszyn (województwo mazowieckie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Raszyn
wieś
Ilustracja
Panorama Raszyna
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

pruszkowski

Gmina

Raszyn

Liczba ludności (2014–12–31)

7444[2]

Strefa numeracyjna

22

Kod pocztowy

05-090[3]

Tablice rejestracyjne

WPR, WPP, WPS

SIMC

0008065[4]

Położenie na mapie gminy Raszyn
Mapa konturowa gminy Raszyn, u góry znajduje się punkt z opisem „Raszyn”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Raszyn”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Raszyn”
Położenie na mapie powiatu pruszkowskiego
Mapa konturowa powiatu pruszkowskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Raszyn”
Ziemia52°09′30″N 20°55′27″E/52,158333 20,924167[1]
Strona internetowa
Panorama Raszyna znad Stawów Raszyńskich

Raszynwieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie pruszkowskim, w gminie Raszyn[4][5]. Leży na Równinie Mazowieckiej, nad strugą Raszynką. Jest siedzibą gminy Raszyn.

Według danych z 27 lutego 2008 liczba osób zameldowanych na pobyt stały w Raszynie wynosiła 7109[6]. Miejscowość jest podzielona na dwa sołectwa Raszyn I i Raszyn II.

Wieś duchowna Raszyniec położona w drugiej połowie XVI wieku w powiecie warszawskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego[7]. Do 1954 roku była to siedziba gminy Falenty.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie warszawskim.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wzmiankowany w XIII wieku jako Raszyniec[8]. Osada otrzymała w 1549 roku prawa do lokacji miasta, ale nie istnieją dokumenty pozwalające przypuszczać, że zostało ono zrealizowane. Pod Raszynem miały miejsce dwie, duże bitwy w roku 1794 oraz 1809.

 Osobny artykuł: bitwa pod Raszynem (1794).

10 lipca 1794 oddziały prusko-rosyjskie gen. Götza odrzuciły z lewego brzegu Utraty polskie ubezpieczenia, które wycofały się do Nadarzyna. Tadeusz Kościuszko zarządził odwrót całości sił polskich na linie umocnień Warszawy.

 Osobny artykuł: bitwa pod Raszynem (1809).
Teren bitwy pod Raszynem

19 kwietnia 1809 pod Raszynem (teren dzisiejszej gminy Raszyn) starły się wojska polskie i saskie dowodzone przez księcia Józefa Poniatowskiego z korpusem wojsk austriackich dowodzonych przez arcyksięcia Ferdynanda d’Este. Potyczka zakończona podpisaniem przez obie strony porozumienia, była taktycznie nierozstrzygnięta. Jednak zapoczątkowała ona kampanię, której efektem było między innymi dwukrotne powiększenie obszaru Księstwa i zwiększenie polskiej siły zbrojnej z 14 000 do 60 000 w niecałe trzy miesiące.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Kościół św. Szczepana i Anny w Raszynie

Znajduje się tu m.in. zabytkowy rzymskokatolicki kościół parafialny pod wezwaniem św. Szczepana, przydrożna barokowa kapliczka słupowa z XVIII w., przy której zmarł bohater bitwy pod Raszynem – Cyprian Godebski (upamiętniony dodatkową tablicą), obelisk z 1828 z rzeźbą Matki Boskiej na grobie żołnierzy poległych w 1809[8], barokowa figura Boga Ojca w Falentach, pomnik bitwy pod Raszynem oraz pomnik Męczeństwa.

Infrastruktura[edytuj | edytuj kod]

Transport[edytuj | edytuj kod]

Al. Krakowska

Główną arterię Raszyna stanowi aleja Krakowska, która łączy miejscowość z Warszawą. W pobliżu północnej granicy Raszyna zlokalizowany jest węzeł drogi ekspresowej S2.

Ważniejsze ulice to także Unii Europejskiej, Szkolna i Poniatowskiego, przy których znajdują się szkoły i urzędy.

Komunikacja miejska[edytuj | edytuj kod]

Komunikacja miejska w Raszynie jest obsługiwana przez warszawski ZTM.
Pierwszą linią jaka kursowała to 130. Autobusy obsługiwały trasę (już od połowy 1953 roku) pomiędzy obecną Austerią a pętlą Malownicza na pobliskim Okęciu.
Obecnie kursujące linie:

Linia Rodzaj linii Pętla początkowa Pętla końcowa Częstotliwość
(szczyt/poza szczytem/święto)
124 zwykła P+R Al.Krakowska Paluch 10/15/20 min.
703 strefowa P+R Al.Krakowska Kosów (przez Nadarzyn) 60/120/120 min.
706 strefowa P+R Al.Krakowska Pl. Szwedzki (Janki) 20/30/60 min.
707 strefowa P+R Al.Krakowska Targowisko (Piaseczno) 60/120/120 min.
711 strefowa P+R Al.Krakowska P+R Nadarzyn 60/120/120 min.
715 strefowa P+R Al.Krakowska Ursynów Północny 40/60/60 min.
721 strefowa P+R Al.Krakowska Kosów (przez Sękocin) 60/120/120 min.
728 strefowa P+R Al.Krakowska Złotokłos (przez Sękocin) 60/120/60 min.
N88 nocna Centrum Pl. Szwedzki (Janki) 60/60/60 min.

Oprócz linii warszawskiego ZTM gmina Raszyn uruchomiła także samodzielnie dwie linie autobusowe. Wykaz linii raszyńskich:

Linia Rodzaj linii Pętla początkowa Pętla końcowa Częstotliwość
(szczyt/poza szczytem/święto)
R1 lokalna Osiedle Staszica (Pruszków) P+R Al. Krakowska 60/120/- min.
R2 lokalna Jarząbka (Rybie) Podolszyn Pętla 60/120/120 min.

Wszystkie kursy (łącznie z liniami lokalnymi) są obsługiwane przez pojazdy niskopodłogowe.

Telekomunikacja[edytuj | edytuj kod]

Radiostacja „Raszyn”

Od nazwy miejscowości pochodzi nazwa radiostacji „Raszyn”, której maszt w Łazach w gminie Lesznowola jest szóstą co do wysokości budowlą w Polsce (stan z roku 2006).

Przyroda[edytuj | edytuj kod]

Rezerwat Stawy Raszyńskie[edytuj | edytuj kod]

Od 1978 roku znajduje się tutaj rezerwat przyrody Stawy Raszyńskie o powierzchni 110 ha, obejmujący stawy rybne stanowiące tereny lęgowe ok. 100 gatunków ptaków. Wokół nich rośnie roślinność szuwarowa, która jest schronieniem i miejscem lęgu ptaków. Celem powołania rezerwatu była ochrona ptaków wodno-błotnych i lądowych.

Miejscowość otaczają pola uprawne oraz przepływa przez nią rzeka Raszynka.

Oświata[edytuj | edytuj kod]

Byłe Gimnazjum nr 1 w Raszynie

W Raszynie istnieją dwie szkoły: Szkoła Podstawowa im. Cypriana Godebskiego istniejąca od 1951 roku oraz Gimnazjum im. Prymasa Tysiąclecia Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Zostało przekształcone na drugi budynek szkoły podstawowej w 2017.[9]

Wspólnoty wyznaniowe[edytuj | edytuj kod]

Administracja[edytuj | edytuj kod]

Raszyn jest członkiem stowarzyszenia Unia Miasteczek Polskich[13].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 114787
  2. Strona gminy, miejscowości [dostęp 2020-01-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1073 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT.
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  6. Plan odnowy miejscowości Raszyn na lata 2008–2015. Urząd Gminy Raszyn, 2008. [dostęp 2009-10-13].
  7. Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
  8. a b Tomasz Chludziński, Janusz Żmudziński „Mazowsze, mały przewodnik” Wyd. Sport i Turystyka Warszawa 1978 s. 223–224.
  9. Na podstawie ustawy o systemie oświaty od 01.09.2017.
  10. Raszyn św. Szczepana [online], archwwa.pl [dostęp 2023-08-06].
  11. Centra i domy modlitwy [online], mzr.pl [dostęp 2023-08-06].
  12. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2023-08-06].
  13. Członkowie. Unia Miasteczek Polskich. [dostęp 2016-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-20)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]