Rejon iskitimski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rejon iskitimski
Искитимский район
Rejon
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Rosja

Obwód

 nowosybirski

Siedziba

Iskitim

Powierzchnia

4 384 km²

Populacja (2010)
• liczba ludności


66 567[1]

• gęstość

15,21 os./km²

Położenie na mapie obwodu nowosybirskiego
Położenie na mapie
Strona internetowa

Rejon iskitimski (ros Искитимский район) – rejon będący jednostką podziału administracyjnego rosyjskiego obwodu nowosybirskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Rosyjskie osadnictwo na tym terenie rozpoczyna się na początku XVIII wieku[2]. Materiały archiwalne wskazują, że w 1717 roku na tym obszarze istniały już trzy wsie zamieszkane przez ludność rosyjską[2]. Przez następne dwieście lat, aż do 1917 roku, miejscowa ludność zajmowała się głównie rolnictwem, polowaniami, rybołówstwem, pszczelarstwem a także drobnym wytwórstwem[2]. W czasie rosyjskiej wojny domowej tereny te przez jakiś czas znajdowały się pod kontrolą rządu admirała Aleksandra Kołczaka, a następnie zostały zajęte przez bolszewików. Władze sowieckie rozpoczęły wkrótce program industrializacji Syberii, który dotknął także tych ziem[2]. Od 25 maja 1925 roku tereny wokół Iskitima podlegały pod administrację w Bierdsku jako osiedle typu wiejskiego[3]. Sowieci rozwijali na tym terenie przetwórstwo zbóż, a także drobne zakłady rzemieślnicze[3]. W 1930 roku powstaje cementownia, która jest pierwszą wielką inwestycją przemysłową na tym obszarze, a w 1934 pierwsza elektrownia[2]. 18 stycznia 1935 w ramach kolejnych przekształceń administracyjnych w państwie sowieckim utworzony zostaje rejon iskitimski[3]. Jego centrum administracyjnym został Iskitim. Rejon podzielony był na 19 wiejskich osiedli, a łączna liczba jego ludności wynosiła 30 859 mieszkańców[3]. Obszar przeszedł też politykę forsownej kolektywizacji, co sprawiło, że w kołchozach pracowało ponad 8 tysięcy mieszkańców rejonu[2]. W czasach stalinowskich na terenie rejonu iskitimskiego powstaje też 4-SIBŁag w ramach sowieckiego systemu GUŁagu[4]. Rozwój rejonu zaczyna się w epoce powojennej, po 1945 roku, gdy na tym terenie lokalizowane są nowe zakłady przemysłowe. W 1965 roku rejon iskitimski został ostatecznie ukształtowany w obecnych granicach[3]. Lata osiemdziesiąte przyniosły spadek inwestycji oraz załamanie gospodarcze, które trwało jeszcze w okresie postsowieckim, już w czasach Federacji Rosyjskiej[2].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Rejon iskitimski położony jest we wschodniej części obwodu nowosybirskiego, na terenie bogatym w rzeki będące dopływami Obu oraz jeziora[5]. Odległość do obwodowej stolicy Nowosybirska wynosi 57 kilometrów[6]. Większość terenu zajmuje step, tylko wschodnie obszary pokryte są tajgą[5]. Lasy zajmują około 27% obszaru rejonu, znajduje się tu także rezerwat przyrody zajmujący powierzchnię 30 900 hektarów[5]. Ziemia bogata jest w minerały, średnia temperatura w styczniu wynosi -19 stopni Celsjusza, w lipcu 19,1 C[5]. Średnia suma opadów w rejonie to 409 mm, opady śniegu rozpoczynają się z reguły w listopadzie, a średnia pokrywa śnieżna wynosi od 25 do 35 centymetrów[5]. Na terenie rejonu znajduje się jedno osiedle typu miejskiego i 19 osiedli typu wiejskiego.

Według danych ze stycznia 2010 roku na obszarze rejonu zarejestrowanych było ponad tysiąc zakładów przemysłowych i rolnych[7]. Z tego 44 zaangażowane były w produkcję przemysłową, a prawie 400 w produkcję i przetwórstwo rolne[7]. W 2010 roku rejon wyprodukował towary i usługi na kwotę ponad 20 miliardów rubli[7]. Przemysł jest główną gałęzią iskitimskiej gospodarki, stanowi on około 51% całości[8]. Większość przemysłu zaangażowana jest w wydobycie i przetwarzanie surowców mineralnych, w następnej kolejności ważnymi elementami są budownictwo, wydobycie węgla, przetwórstwo żywności i przemysł lekki[8]. W 2010 roku przemysł na terenie rejonu stworzył 348 nowych miejsc pracy[8]. Tereny rolnicze zajmują 359 003 hektarów całości obszaru rejonu[9]. Wartość tego sektora iskitimskiej gospodarki w 2010 roku oszacowano na 4 328 miliardów rubli[9]. W hodowli dominują chlewnie, w których w 2011 roku znajdowało się 12 766 sztuk świń, do tego hoduje się tu także krowy, których w tym samym roku było 6993[9]. Łącznie w 2011 roku wyprodukowano 131 tysięcy ton różnych zbóż, 24 652 mięsa oraz 29 565 ton mleka[9]. W rejonie zarejestrowano 1792 małe i średnie przedsiębiorstwa, które zatrudniają 6936 osób[10]. Łączna długość dróg w rejonie wynosi 461,33 kilometrów, z czego ponad 70% stanowią drogi o utwardzonej powierzchni[11]. Wszystkie osiedla ludzkie posiadają dostęp do energii elektrycznej, łączna długość trakcji wynosi 522,6 kilometrów, oprócz tego długość rur doprowadzających wodę to 383,8 kilometrów, rur ściekowych 40,1 kilometrów, a długość rurociągów gazowych to 40,3 kilometów[11]. Władze rejonu starają się rozwijać branże turystyczną, zarówno tradycyjną, jak i agroturystykę, a także wykorzystywać warunki naturalne regionu w celu promocji sportu i rekreacji[12].

Na terenie rejonu funkcjonują 63 publiczne placówki szkolne różnego typu, 2 szpitale rejonowe, 5 szpitali wiejskich oraz 4 kliniki[6]. Swe siedziby ma tu także 60 klubów kulturalnych oraz 41 bibliotek[6]. Działa tu też oddział stowarzyszenia Memoriał[4]. Liczba mieszkańców rejonu spada, z uwagi na ujemny przyrost naturalny oraz emigrację do wielkich miast[13]. 63% populacji znajduje się w wieku produkcyjnym, 16% w wieku przedprodukcyjnym, a 21% w wieku poprodukcyjnym[13]. Pod koniec 2010 roku zatrudnionych było 31 300 mieszkańców[13]. W tym samym roku średnia miesięczna płaca stanowiła kwotę rzędu 7480,5 rubli[13]. W 2009 roku średnia długość życia mężczyzn wyniosła 58,6 lat[14]. Natomiast średnia długość życia kobiet wynosiła 69,7 lat[14].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Gks.ru: Численность населения Российской Федерации по городам, поселкам городского типа и районам на 1 января 2010 года. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  2. a b c d e f g Iskitimcity.ru: Историческая справка. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  3. a b c d e Iskitim-r.ru: История образования Искитимского района. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  4. a b Iskitimcity.ru: Страницы истории. ГУЛАГ. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  5. a b c d e Region.newsib.ru: Искитимский район: География и климат. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  6. a b c Loi.sscc.ru: Искитимский район. [dostęp 2012-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-10-04)]. (ros.).
  7. a b c Region.newsib.ru: Искитимский район: Экономика. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  8. a b c Region.newsib.ru: Искитимский район: Промышленность. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  9. a b c d Region.newsib.ru: Искитимский район: Сельское хозяйство. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  10. Region.newsib.ru: Искитимский район: Малое предпринимательство. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  11. a b Region.newsib.ru: Искитимский район: Инфраструктура. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  12. Region.newsib.ru: Искитимский район: Туризм. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  13. a b c d Region.newsib.ru: Искитимский район: Население и занятость. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  14. a b Region.newsib.ru: Искитимский район: Перспективные показатели развития. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).