Rejon tatarski
| Rejon | |||||
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Siedziba | |||||
| Powierzchnia |
4 870 km² | ||||
| Populacja (2010) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
3,64 (bez Tatarska) os./km² | ||||
Położenie na mapie obwodu nowosybirskiego  | |||||
Położenie na mapie Rosji  | |||||
| 55°13′00,1200″N 75°58′00,1200″E/55,216700 75,966700 | |||||
| Strona internetowa | |||||
.jpg)
.png)
Rejon tatarski (ros Татарский район) – rejon będący jednostką podziału administracyjnego rosyjskiego obwodu nowosybirskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Napływ ludności rosyjskojęzycznej na te tereny zaczyna się jeszcze w XVIII wieku[2]. Ziemie te podlegały administracyjnie pod Kainsk i w owych czasach były umocnionym terenem granicznym, a placówki wojskowe i forty miały służyć do obrony kresów i ludności Imperium Rosyjskiego[2]. W XIX wieku trwa dalsza rosyjska kolonizacja, co powoduje wzrost liczby ludności[2]. Na wyższym szczeblu administracyjnym zarząd nad tymi terenami sprawowany był przez władze tomskiej guberni[3]. W latach dziewięćdziesiątych XIX wieku ziemie te zyskują stałe połączenie drogowe z dzisiejszym Nowosybirskiem, a także z Czelabińskiem[2]. Od 1893 roku zaczyna się budowa stacji kolejowej, która nadała nazwę całemu rejonowi[2]. Jej uroczyste otwarcie nastąpiło 15 października 1896 roku[3]. Pobudziło to rozwój gospodarczy regionu, zaczęli napływać kupcy wraz ze swoimi towarami, a także rosła liczba ludności[3]. W okresie rosyjskiej wojny domowej początkowo tereny te znajdują się pod kontrolą rządu admirała Aleksandra Kołczaka, a następnie przechodzą w ręce bolszewików. Do 1921 roku podlegają administracyjnie pod Omsk, a następnie zostają przeniesione pod zarząd dzisiejszego Nowosybirska[2]. Od 1937 roku wchodzą ostatecznie w skład obwodu nowosybirskiego.
13 sierpnia 1925 roku zlikwidowana zostaje w wyniku reformy administracyjnej wołost, a zastępują ją, znacznie większy, rejon tatarski[2]. W latach trzydziestych XX wieku rusza stalinowski program forsownej kolektywizacji, a w rejonie zaczyna ukazywać się pierwsza stała gazeta[2]. Do 1930 roku otwartych zostaje 14 punktów edukacyjnych do walki z analfabetyzmem[2]. Wraz z kolektywnym rolnictwem rozwijał się przemysł, w którym zatrudnienie znalazło prawie 500 robotników[2]. W 1939 roku populacja rejonu tatarskiego wynosiła 74,7 tysięcy ludzi, a na jego terenie działało 27 czytelni wiejskich, 72 kluby kulturalne, 1 kino, 13 bibliotek, przedszkole i szpital rejonowy[2]. W czasie wielkiej wojny ojczyźnianej na front wyruszyło 14 120 osób, a 12 jego mieszkańców otrzymało tytuł Bohatera Związku Radzieckiego[2]. W czasie wojny rejon był jednym z największych na terenie obwodów dostawców żywności i produktów rolniczych, a na jego obszar ewakuowano 9941 osób z zachodu kraju[2]. Po wojnie nadal intensywnie rozwijało się rolnictwo oraz przemysł[3]. W latach 1948-1949 oddano do użytku prawie 300 nowych budynków gospodarczych oraz 400 budynków mieszkaniowych[3]. W latach sześćdziesiątych XX wieku inwestowano głównie w poprawę warunków pracy w rolnictwie oraz w nowe rozwiązania techniczne w tym sektorze[3]. To także czas inwestycji w budownictwo mieszkaniowe, elektryfikację ostatnich wsi oraz tworzenie systemu ciepłowniczego[2]. Do momentu rozpadu Związku Radzieckiego 6 mieszkańców odznaczono tytułem Bohatera Pracy Socjalistycznej, a 24 osoby otrzymały Order Lenina[2]. Po powstaniu Federacji Rosyjskiej, w latach dziewięćdziesiątych XX wieku, spada produkcja, wydajność w rolnictwie, które okazuje się być przestarzałe, a bolesne reformy okres transformacji obniżają poziom życia oraz powodują spadek płac[3]. Poprawa sytuacji następuje stopniowo po 2000 roku[2].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Rejon tatarski jest najbardziej wysuniętym na zachód rejonem obwodu nowosybirskiego, a od obwodowej stolicy, Nowosybirska dzieli go odległość równa 470 kilometrom[4]. Od zachodu graniczy z obwodem omskim[5]. Przez jego teren przebiega trasa Kolei Transsyberyjskiej oraz droga magistralna M53 "Bajkał"[4]. Administracyjnie rejon dzieli się na jedno osiedle typu miejskiego i 21 osiedli typu wiejskiego (sielsowietów)[6]. Jest to głównie teren równinny, z niewielkimi wzgórzami, o słabo rozwiniętej sieci rzecznej[6]. W północnej części rejonu znajdują się liczne jeziora oraz mniejsze zbiorniki wodne[6]. Średnia temperatura w styczniu wynosi -19 stopni Celsjusza, a w czerwcu +18 C[6]. Średnia roczna suma opadów wynosi 330–340 mm[6]. Lasy zajmują powierzchnię 106,6 tysięcy hektarów, co stanowi około 15,7% powierzchni całego rejonu[7]. Znajdują się tu także dwa rezerwaty przyrody, o powierzchni 1826 hektarów i 524 hektarów[7]. Tereny rejonu tatarskiego zamieszkuje m.in. 85 gatunków ptaków, 21 gatunków ssaków oraz po 4 gatunki płazów i gadów[7].
W 2011 roku sektor rolniczy rejonu tatarskiego wytworzył towarów o łącznej wartości 2666,5 milionów rubli, co w porównaniu z rokiem 2010 było wzrostem o 23,4%[8]. Łącznie na terenie rejonu w 2011 roku wytworzono 52 tysiące ton mleka, 6513 ton mięsa oraz 106,4 tysięcy ton różnych zbóż[8]. W 2011 roku w produkcję zainwestowano 280 milionów rubli, zakupiono nowy sprzęt za kwotę 170,3 milionów rubli, a łączna dotacja z budżetu państwowego wyniosła 72,9 milionów rubli[8]. 76,3% przemysłu związane jest z przetwórstwem żywności[9]. Łączna długość dróg na obszarze rejonu wynosi 504,7 kilometrów, z czego drogi o utwardzonej nawierzchni to 358,6 kilometrów[10]. Na terenie rejonu działa ponad 30 publicznych szkół różnego typu, sierociniec oraz 30 oddziałów przedszkolnych[10]. Funkcjonuje tu centralna biblioteka rejonowa z 33 oddziałami bibliotecznymi, 25 domów kultury oraz muzeum historyczne[10]. Opiekę medyczną zapewnia szpital rejonowy oraz 6 mniejszych szpitali i 48 placówek ochrony zdrowia[5].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Wiadomości ogólne[edytuj | edytuj kod]
Według danych federalnych na terenie rejonu tatarskiego w 2010 roku zamieszkiwało 43 328 ludzi[1]. Lokalne statystyki wskazują, że w 2011 roku doszło do znacznego spadku populacji i liczba mieszkańców rejonu wyniosła w roku tym 39 826 mieszkańców[11]. Oficjalnie zarejestrowane bezrobocie w 2011 roku wynosiło 1,9%[11]. Na przestrzeni ostatnich kilku lat wzrosła średnia miesięczna pensja, w 2007 roku przeciętny mieszkaniec rejonu zarabiał 5500 rubli na miesiąc, w 2008 roku kwota ta wynosiła 6750 rubli, w 2009 roku wzrosła do 8100 rubli, a w 2010 roku do 8800 rubli[11]. 45,5% wszystkich pracujących zatrudnionych jest w rolnictwie[10].
Liczba ludności w ostatnich latach[edytuj | edytuj kod]
| Rok | Liczba ludności |
|---|---|
| 2005 | 44 300 |
| 2006 | 44 150 |
| 2007 | 44 146 |
| 2008 | 43 826 |
| 2009 | 43 695 |
| 2010 | 43 328 |
| 2011 | 39 826 |
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Gks.ru: Численность населения Российской Федерации по городам, поселкам городского типа и районам на 1 января 2010 года. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Regiontatarsk.ru: О районе.... [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
- ↑ a b c d e f g Region.newsib.ru: Татарский район: История. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
- ↑ a b Region.newsib.ru: Татарский район. [dostęp 2012-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-21)]. (ros.).
- ↑ a b Loi.sscc.ru: Татарский район. [dostęp 2012-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-02)]. (ros.).
- ↑ a b c d e Region.newsib.ru: Татарский район: География и климат. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
- ↑ a b c Region.newsib.ru: Татарский район: Ресурсы. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
- ↑ a b c Region.newsib.ru: Татарский район: Сельское хозяйство. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
- ↑ Region.newsib.ru: Татарский район: Промышленность. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
- ↑ a b c d Nso.ru: Татарский район. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
- ↑ a b c Region.newsib.ru: Татарский район: Население и занятость. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
