Rezerwat przyrody Parkowe
50°41′28″N 19°25′08″E/50,691111 19,418889 Fragment rezerwatu | |
| rezerwat leśny | |
| Typ | |
|---|---|
| Podtyp | |
| Państwo | |
| Województwo | |
| Położenie | |
| Mezoregion | |
| Data utworzenia |
1957 |
| Akt prawny | |
| Powierzchnia |
234,13 ha |
| Ochrona | |
Położenie na mapie gminy Janów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego  | |
| 50°41′28″N 19°25′08″E/50,691111 19,418889
| |
Rezerwat przyrody „Parkowe” – rezerwat leśny[1] na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, położony w miejscowościach Złoty Potok i Siedlec (gmina Janów, powiat częstochowski, województwo śląskie). Znajduje się na terenie Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd[3] oraz obszaru siedliskowego sieci Natura 2000 „Ostoja Złotopotocka” PLH240020[4].
Rezerwat ma charakter leśno-krajobrazowy. Zarządzany jest przez Nadleśnictwo Złoty Potok. Został utworzony 3 września 1957 dla zachowania wzgórz wraz z fragmentami doliny Wiercicy, a także form skalnych i starodrzewia. Powierzchnia rezerwatu wynosi obecnie 234,13 ha[1][2].
Historia rezerwatu[edytuj | edytuj kod]
- w VIII w. istniał na tym terenie przedhistoryczny gród, usytuowany na wapiennym wzgórzu na terenie rezerwatu;
- w latach 1852–1858 teren dzisiejszego rezerwatu był własnością gen. Wincentego Krasińskiego, ojca Zygmunta;
- 1881 – powstaje pierwsza w kraju pstrągarnia;
- 1907 – początki rezerwatu – hrabia Raczyński ogranicza wyrąb lasu na tym terenie;
- 1927 – powstaje rewir rezerwatowy o nazwie „Parkowe” o powierzchni 105 ha;
- 1957 – zatwierdzenie rezerwatu „Parkowe” na powierzchni 153,22 ha[5];
- 1984 – powstaje projekt poszerzenia rezerwatu o kolejne 83 ha;
- 2011 – rezerwat zostaje powiększony do 234,13 ha[1].
(na podstawie opracowania Janusz Hereźniak Rezerwaty przyrody ziemi częstochowskiej[6].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Na terenie rezerwatu wyróżniamy: łęg jesionowo-olszowy, grąd subkontynentalny, buczynę sudecką, ciepłolubną buczynę storczykową, kwaśną buczynę niżową, bory mieszane sosnowo-dębowe i świeży bór sosnowy[6]. W obrębie rezerwatu znajdują się liczne ostańce, m.in. Diabelskie Mosty, Skała z Krzyżem, Brama Twardowskiego, a także jaskinie i schroniska (m.in. Grota Niedźwiedzia). We wschodniej części rezerwatu dwoma źródłami (Źródło Elżbiety i Źródło Zygmunta) wypływa rzeka Wiercica. Jest jeszcze Źródło Spełnionych Marzeń, a nad Wiercicą zabytkowy Młyn Kołaczew[7].
Flora (wybrane gatunki): buławnik czerwony, czosnek niedźwiedzi, lilia złotogłów, storzan bezlistny, żywiec dziewięciolistny[6].
Fauna (wybrane gatunki): wypławek alpejski, źródlarka karpacka, kozioróg dębosz, pstrąg tęczowy, pstrąg potokowy, gniewosz, myszołów włochaty, gołąb grzywacz, gołąb siniak, dzik, sarna[6].
Rezerwat nie posiada planu ochrony[2]; na mocy ustanowionych w maju 2014 roku na okres 5 lat zadań ochronnych jego obszar objęto ochroną czynną[2][8].
W bezpośredniej bliskości rezerwatu „Parkowe”, w kierunku południowo-zachodnim znajduje się rezerwat „Ostrężnik”[4].
-
-
-
Amfiteatr
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Zarządzenie Nr 34 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach z dnia 17 listopada 2011 r. w sprawie rezerwatu przyrody "Parkowe". [w:] Dz. Urz. Województwa Śląskiego Nr 285, poz. 4813 [on-line]. 2011-12-01. [dostęp 2018-08-04].
- ↑ a b c d e Rezerwat przyrody Parkowe. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-07-31].
- ↑ Park Krajobrazowy Orlich Gniazd. Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego. [dostęp 2018-08-04].
- ↑ a b Na podstawie interaktywnej mapy na stronie Geoserwisu GDOŚ
- ↑ Wg Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 3 września 1957 powierzchnia wynosiła 148,54 ha (M.P. z 1957 r. nr 75, poz. 464);
Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 15 maja 1962 zmieniało powierzchnię na 153,22 ha (M.P. z 1962 r. nr 50, poz. 247). - ↑ a b c d Janusz Hereźniak Rezerwaty przyrody ziemi częstochowskiej Studium przyrodniczo-historyczne Liga Ochrony Przyrody. Zarząd Okręgu w Częstochowie, Częstochowa 2002, ISBN 83-916542-0-6
- ↑ Rezerwat przyrody Parkowe w Złotym Potoku. [dostęp 2018-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-26)].
- ↑ Zarządzenie Nr 19/2014 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach z dnia 14 maja 2014 r. w sprawie ustanowienia zadań ochronnych dla rezerwatu przyrody „Parkowe”. [dostęp 2019-07-31].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Złoty Potok na okres 01.01.2016 r. – 31.12.2025 r. Program Ochrony Przyrody. [online], Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach, s. 30–32.