Roman Dzieślewski

Roman Dzieślewski
Data i miejsce urodzenia	18 stycznia 1863 ; Tarnów
Data i miejsce śmierci	8 sierpnia 1924 ; Kasinów
	Profesor nauk technicznych
Alma Mater	Politechnika Lwowska
Profesura	1891
Uczelnia	Politechnika Lwowska
	Rektor
	Multimedia w Wikimedia Commons

Roman Dzieślewski vel Zdzisławski (ur. 18 stycznia 1863 w Tarnowie, zm. 8 sierpnia 1924 we wsi Kasinów pod Iwacewiczami na Polesiu) – nestor polskiej elektryki, pierwszy polski profesor elektrotechniki, rektor Politechniki Lwowskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Absolwent Politechniki Lwowskiej. Dyplom inżyniera, z odznaczeniem, uzyskał w 1883, a więc mając zaledwie 20 lat. Uzupełniał studia, dzięki stypendium, na Uniwersytecie Technicznym w Berlinie. Był asystentem profesora Adolfa Slabego. Później pracował w kilku przedsiębiorstwach budowy maszyn i elektrotechniki (m.in. był inżynierem budowlanym i maszynowym w salinach w Wieliczce. W 1891 w wieku 28 lat otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1895 profesora zwyczajnego elektrotechniki. Przez 33 lata prowadził wykłady i ćwiczenia z elektrotechniki ogólnej. W roku akademickim 1901/1902 został rektorem Politechniki Lwowskiej.

Autor pierwszego akademickiego podręcznika elektrycznego Encyklopedia elektrotechniki 1898/1899, członek komitetu organizacyjnego Powszechnej Wystawy Krajowej 1894 roku we Lwowie (sekcja maszynowa i elektrotechniczna), poseł na Sejm Krajowy (1901-1902), przez 16 lat członek Rady m. Lwowa.

Należał do Polskiego Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie i otrzymał tytuł jego członka honorowego^[1]. Uczestniczył w zjeździe założycielskim Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP) w Warszawie w 1919. Został członkiem pierwszego składu, utworzonego na początku 1924, Polskiego Komitetu Elektrotechnicznego.

Pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim^[2] we Lwowie w grobowcu Zdzisławskich (w 1923 zmienił nazwisko na Zdzisławski, uważając poprzednie za zniekształcone przez Niemców).

Ze związku z Jadwigą Lenkiewicz-Ipohorską (1871-1938), miał troje dzieci: Zygmunta (1898-1953), Grażynę (1904-1990) - żonę premiera emigracyjnego Aleksandra Zawiszy oraz Danutę (1907-1938). Brat Waleriana Dzieślewskiego.

Przed II wojną światową jedną z ulic Lwowa nazwano nazwiskiem profesora. Po wojnie przemianowano ją na ulicę Wola.

27 marca 2015 roku, na elewacji kamienicy na tarnowskim Rynku, odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą urodzonemu w Tarnowie profesorowi^[3].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Walerian Dzieślewski, polski inżynier kolejowy i budownictwa, brat
Zygmunt Powała-Dzieślewski, syn

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie 1877–1927. 1927: Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie, 1927, s. 85.
↑ Pochowany na cmentarzu Łyczakowskim w grobowcu rodzinnym Powała Zdzisławskich przy głównej alejce prowadzącej do kwatery „Orląt lwowskich”.
↑ Rynek 9 - odsłonięcie tablicy poświęconej pamięci prof. Romana Dzieślewskiego [online], tarnow.pl [dostęp 2018-03-01] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-01] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Sławomir Nicieja, Cmentarz Łyczakowski we Lwowie w latach 1786-1986, Ossolineum, 1989.
Bogdan Suchodolski, Historia nauki polskiej: 1795-1862, Polska Akademia Nauk. Zakład Historii Nauki i Techniki, Instytut Historii Nauki, Oświaty i Techniki, Ossolineum, 1992.
Franciszek Pajączkowski, Teatr lwowski pod dyrekcją Tadeusza Pawlikowskiego, 1900-1906: Wyd. Literackie, 1961.
Zbigniew Siciński, Wkład Politechniki Lwowskiej w polską elektrotechnikę: w 75 rocznicę Oddziału Elektrotechnicznego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 13, 48.
Stanisław Łempicki, Wspomnienia ossolińskie, Nakładem Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1948, s. 103.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Biogram na stronie Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej. ptetis.ee.pw.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (dostęp 2013-09-09)
Politechnika Warszawska - Profesor Roman Dzieślewski patronem roku 2013 (dostęp 2013-09-09)
Jerzy Hickiewicz - Roman Dzieślewski – pionier polskiego elektrotechnicznego szkolnictwa wyższego Kurier Galicyjski, nr 17 (189) 17 – 30 września 2013 (dostęp 2013-09-30)
Publikacje Romana Dzieślewskiego w serwisie Polona.pl

[1] Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie 1877–1927. 1927: Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie, 1927, s. 85.

[2] Pochowany na cmentarzu Łyczakowskim w grobowcu rodzinnym Powała Zdzisławskich przy głównej alejce prowadzącej do kwatery „Orląt lwowskich”.

[3] Rynek 9 - odsłonięcie tablicy poświęconej pamięci prof. Romana Dzieślewskiego [online], tarnow.pl [dostęp 2018-03-01] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-01] (pol.).

[1]

[2]

[3]