Ruchba

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ruchba
δ Cassiopeiae
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Kasjopeja

Rektascensja

01h 25m 48,946s[1]

Deklinacja

+60° 14′ 07,00″[1]

Paralaksa (π)

0,0344 ± 0,00063[1]

Odległość

94,7 ± 1,8 ly
29,05 ± 0,54 pc

Wielkość obserwowana

2,680 ± 0,009m[1]

Ruch własny (RA)

298,18 ± 0,79 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

47,62 ± 0,90 mas/rok[1]

Prędkość radialna

6,7 ± 1,8 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

podolbrzym

Typ widmowy

A5 IV[1]

Masa

2,5[2] M

Promień

~4[2] R

Wielkość absolutna

0,365 ± 0,012m[3]

Jasność

63 L[2]

Prędkość obrotu

113 km/s[4]

Wiek

600 mln[2] lat

Temperatura

8400 K[2]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

7113[5] pc

Mimośród

0,1305[5]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 37 Cas
2MASS: J01254889+6014070
Bonner Durchmusterung: BD+59°248
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 48
Boss General Catalogue: GC 1715
Katalog Henry’ego Drapera: HD 8538
Katalog Hipparcosa: HIP 6686
Katalog jasnych gwiazd: HR 403
SAO Star Catalog: SAO 22268
Ksora, Ruchbah; CCDM J01259+6014

Ruchba (Delta Cassiopeiae, δ Cas) – gwiazda w gwiazdozbiorze Kasjopei, odległa od Słońca o około 95 lat świetlnych.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwa własna tej gwiazdy pochodzi od arabskiego ‏ركبة‎ rukbah i oznacza „kolano” (Kasjopei)[2][6]. Gwiazda ma także inną nazwę Ksora, która pojawia się w atlasie Bečvářa[7]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Ruchbah dla określenia tej gwiazdy[8].

Charakterystyka obserwacyjna[edytuj | edytuj kod]

Jest to czwarta co do jasności gwiazda w konstelacji, stanowiąca część charakterystycznego kształtu przypominającego łacińską literę W. Na północ od równoleżnika 35° N (w całej Europie) Kasjopea to gwiazdozbiór okołobiegunowy i Delta Cassiopeiae nigdy nie zachodzi za horyzont[2].

Charakterystyka fizyczna[edytuj | edytuj kod]

Ruchba jest podolbrzymem należącym do typu widmowego A5. Ma temperaturę 8400 K i jasność 63 razy większą od Słońca. Jej promień jest prawie czterokrotnie większy od słonecznego. Masa gwiazdy to 2,5 masy Słońca, ma ona około 600 milionów lat i za około 10 milionów lat stanie się większym, pomarańczowym olbrzymem[2].

Jest to gwiazda zmienna zaćmieniowagwiazda podwójna, której słabszy składnik częściowo zaćmiewa blask jaśniejszego, przechodząc przed fragmentem jego tarczy[2]. Obserwowany okres zmienności to zarazem okres obiegu składników wokół środka masy, jest on równy 759 dni. Obserwowana wielkość gwiazdowa zmienia się od 2,68 do 2,76m[4].

Odległa o 110,1″ (w 2012 r.) gwiazda dwunastej wielkości gwiazdowej[9] nie jest związana z tym układem, gdyż wykazuje inny ruch własny[10].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h Ruchba w bazie SIMBAD (ang.) [dostęp 2018-09-10].
  2. a b c d e f g h i Jim Kaler: RUCHBAH (Delta Cassiopeiae). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2018-09-10]. (ang.).
  3. Obliczona na podstawie paralaksy i wielkości obserwowanej.
  4. a b Ruchbah. Alcyone ephemeris. [dostęp 2018-09-10]. (ang.).
  5. a b Anderson E., Francis C: HIP 6686. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-09-01]. (ang.).
  6. Cassiopeia, or Cassiope. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 148. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  7. David Harper, L.M. Stockman: (Un)Common Star Names. Obliquity. [dostęp 2018-09-10]. (ang.).
  8. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-06-01. [dostęp 2018-09-10].
  9. Mason et al.: WDS J01258+6014A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
  10. TYC 4031-1418-1 w bazie SIMBAD (ang.) [dostęp 2018-09-10].