Ryszard Marek Groński
 Ryszard Marek Groński, 2007 | |
| Data i miejsce urodzenia |
20 lutego 1939 |
|---|---|
| Data śmierci |
24 grudnia 2018 |
| Narodowość |
polska |
| Dziedzina sztuki |
literatura: satyra, liryka |
Ryszard Marek Groński (ur. 20 lutego 1939 w Łańcucie, zm. 24 grudnia 2018[1]) – polski pisarz dla dorosłych i dla dzieci, dziennikarz („Szpilki”, „Polityka”, „NIE”), satyryk, poeta, z wykształcenia historyk.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Ukończył Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Łodzi[2]. Współpracował z tygodnikiem „Szpilki” i z warszawskimi kabaretami literackimi, m.in. Szpakiem, Wagabundą, Dudkiem, Pod Egidą. Jest autorem wierszy satyrycznych, powieści, książek dla dzieci, współautorem spektakli dla teatrów muzycznych, m.in. musicalu „Machiavelli”. Był kierownikiem literackim warszawskiego Teatru Syrena, gdzie pokazano jego sztukę „Won!” w reżyserii Barbary Borys-Damięckiej.
Pisał felietony w „Polityce” oraz pod pseudonimem w „NIE”[3]. Jego styl charakteryzuje częste nawiązywanie do wierszy, kabaretów, czy nawet prostych dowcipów, które służą opisowi bieżących wydarzeń politycznych, społecznych i kulturalnych.
Jest pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera G dod.-urnowy-5)[4].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Dla dzieci i młodzieży[edytuj | edytuj kod]
- Bardzo zajęte psy (1988)
- Ciesz się powoli! Wybór tekstów satyrycznych (1971)
- Drewniane konie (1971)
- Gdyby zabrakło nam jesieni (1980)
- Karabiny w pałacu (1975)
- Katar żyrafy (1974)
- Kiedy tramwaje idą spać (1973)
- Kłębuszek snu (2000)
- Kolorowy koncert (1971; według L. Kuźmina)
- Kropla deszczu na dłoni (1972, kryminał)
- Latający talerzyk (1973)
- Miasteczko nad morzem (1978)
- Niezwykłe zdarzenie (1975)
- Po co właściwie trzymać psa? (1987)
- Słońca w trawie (1974)
- Tych kilka bajek, które znam (1982)
- Wierszyki o literach (1976)
- Nos (?)
- Dorośli są zamyśleni (?)
Dla dorosłych[edytuj | edytuj kod]
- Wiersze satyryczne: Kołysanka na bębnie (1970), Tak swojo mi (1973), Satyra kłamie! (1983), Kabareciarz. Tekst i polityka. (1989)
- Opracowania z zakresu historii satyry: Od Siedmiu Kotów do Owcy. Kabaret 1946-1968 (1971), Od Stańczyka do STS-u. Satyra polska l. 1944-1965 (1973), Alfabet polskiej rozrywki (1974; z Witoldem Fillerem i Jerzym Wittlinem), Jak w przedwojennym kabarecie (1978), Ryszard Marek Groński przedstawia – Kabaret Hemara (1989)
- Machiavelli (musical; z Antonim Marianowiczem; muzyka Jerzego Wasowskiego)
- Puszka z Pandorą (1991), Jak żyć w postkomunizmie (1992), Jeż na kaktusie (2003)
- Sztuki teatralne: Party (2003), Won! (2006)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ryszard Marek Groński (1939–2018) [online], En passant [dostęp 2018-12-25] (pol.).
- ↑ Jadwiga Czachowska, Alicja Szałagan, Współcześni polscy pisarze i badacze literatury, t. 3, G - J, 1994, s. 158 [dostęp 2023-12-18].
- ↑ Luiza Zalewska. „Dziennik”, 4–5 października 2008.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-18].