Rytel (stacja kolejowa)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rytel
Ilustracja
SA133-004 odjeżdża w stronę Tczewa
Państwo

 Polska

Miejscowość

Rytel

Lokalizacja

Rytel-Dworzec

Data otwarcia

15 sierpnia 1873

Poprzednie nazwy

Rittel (1873-1920 i 1939-45)[1]

Dane techniczne
Liczba peronów

2

Liczba krawędzi
peronowych

2

Kasy

N

Linie kolejowe
Położenie na mapie gminy Czersk
Mapa konturowa gminy Czersk, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Rytel”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Rytel”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Rytel”
Położenie na mapie powiatu chojnickiego
Mapa konturowa powiatu chojnickiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Rytel”
Ziemia53°44′54″N 17°43′32″E/53,748333 17,725556

Rytelstacja kolejowa w Rytlu, w województwie pomorskim; znajdują się tu 2 perony. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca lokalnego[2]. Osobliwością stacji są dwa niemalże identyczne budynki stacyjne. Nowy jest pozostałością po niezrealizowanym planie przebudowy linii na czterotorową.

Ruch pasażerski[edytuj | edytuj kod]

Rok Wymiana pasażerska na dobę
2017[3] 20-49
2022[4] 20-49

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Stacja kolejowa znajduje się na zachód od wsi Rytel, w pobliżu drogi krajowej nr 22 Grzechotki – Kostrzyn[5]. Ulica, przy której znajduje się budynek dworca, nazywa się Rytel-Dworzec, natomiast leżąca po przeciwnej stronie torów – Rytel-Tartak[6]. Ponieważ stacja została wybudowana daleko od wsi, powstał przystanek Rytel Wieś[5].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Linia kolejowa nr 203 powstała w ramach budowy Królewskiej Kolei Wschodniej (niem. Königliche Ostbahn). Inwestycja ta miała głównie za zadanie połączyć Berlin z dużymi miastami położonymi na wschodzie: Gdańskiem i Królewcem. Pobocznym zadaniem tej inwestycji miała być stymulacja gospodarcza tego terenu. Tereny te były biedne, pozbawione większych miast. W 1842 nadwyżki budżetowe w skarbie pruskim spowodowały, że inwestycja została rozpoczęta. Sama linia łącząca ChojniceTczew powstała w latach 1871–1873[7].

Pomiędzy Chojnicami a Czerskiem linia została podzielona na trzy równe odcinki. Na krańcach tych odcinków powstały stacje Rytel oraz Gutowiec. Stacja w Rytlu powstała od razu w 1873[5], natomiast w Gutowcu dopiero w 1902[8].

W pierwszej dekadzie XX wieku[5] ze względu na planowe zwiększenie znaczenia roli odcinka Chojnice – Czersk[9] zdecydowano się na rozbudowę linii do czterech torów. W ramach tego projektu zbudowano nowy dworzec wraz z magazynem. Wybuch I wojny światowej spowodował jednak, że linia straciła na znaczeniu i plan nie został zrealizowany. Stary dworzec nadal pełnił funkcję dworca, natomiast nowy został adaptowany na budynek mieszkalny[5]. W XX-leciu międzywojennym stacja znajdowała się na szlaku transgranicznego tranzytu uprzywilejowanego[10].

W czasie II wojny światowej powstała kolejka łącząca stację z tartakiem położonym nad Brdą przy zaporze Mylof. W 1942 stacja została zmodernizowana, postawiono między innymi nową nastawnię[5]. Podczas powojennej odbudowy sieci kolejowej zdjęto jedną parę torów pomiędzy Tczewem a Chojnicami[11]. Około 1956 kolejka została przystosowana do trakcji spalinowej, po czym w latach 70. XX wieku, została ona jednak rozebrana[5]. Na przełomie lat 70. i 80. drugie tory na większości trasy zostały odbudowane. Jednakże pomiędzy Gutowcem a Krojantami linia została jednotorowa[11].

Linie kolejowe[edytuj | edytuj kod]

Przez stację kolejową przechodzi linia kolejowa nr 203. Na szlakach przyległych jest ona jednotorowa. Dawniej była dwutorowa[12].

Infrastruktura[edytuj | edytuj kod]

Dworzec[edytuj | edytuj kod]

Budynek stacyjny jest dwukondygnacyjny, murowany z cegły, częściowo otynkowany. W przybudówce mieści się nastawnia dysponująca Rt. Do budynku dostawiony jest magazyn[5].

Perony[edytuj | edytuj kod]

Na stacji znajdują się dwa niskie perony o wysokości 30 cm nad główką szyny. Peron 1 ma nawierzchnię utwardzoną z płyt chodnikowych, natomiast peron 2 nawierzchnię żwirową[13]. Dojście do peronów możliwe jest z poziomu szyn[5].

Pozostałe budynki[edytuj | edytuj kod]

Oprócz budynku stacyjnego na terenie stacji znajduje się: nastawnia wykonawcza Rt1, nowy dworzec adaptowany na mieszkania oraz inny budynek mieszkalny wraz z budynkami gospodarskimi[5].

Ruch pociągów[edytuj | edytuj kod]

Przez stację przejeżdżają lokalne pociągi regionalne, łączące Chojnice z Tczewem. Pociąg przyspieszony Tur relacji Chojnice – Gdynia Główna przejeżdża przez stację bez zatrzymania[14]. Relacja ta jako jedna z ostatnich została przejęta przez autobusy szynowe[15]. Oprócz tego przez stację przejeżdżały pociągi towarowe obsługujące lokalny przemysł[16].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Indeks stacji, przystanków osobowych, posterunków kolejowych z nazwami aktualnymi i wcześniejszymi. W: Ryszard Stankiewicz, Marcin Stiasny: Atlas Linii Kolejowych Polski 2011. Wyd. pierwsze. Rybnik: Eurosprinter, 2011. ISBN 978-83-931006-4-4. (pol.).
  2. Wykaz stacji pasażerskich wraz z ich kategoryzacją oraz określeniem dostępności do obiektu, l.p. 387.
  3. Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
  4. Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
  5. a b c d e f g h i j Sławomir Fedorowicz. Stacja Rytel. „Świat Kolei”. 8/2004, s. 42. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  6. Rytel. [dostęp 2013-04-03]. (pol.).
  7. Michał Jerczyński. Królewska Kolej Wschodnia – jak powstała legenda. „Świat Kolei”. 7/2001, s. 18–25. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  8. Filip Karoński, Marcin Przegiętka. O tym pisano w sierpniu... „Świat Kolei”. 8/2012, s. 6. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  9. Filip Karoński, Marcin Przegiętka. O tym pisano w lipcu... „Świat Kolei”. 7/2011, s. 6. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  10. Andrzej Massel. Pasażerski ruch kolejowy w czasach II Rzeczypospolitej (1) połączenia międzynarodowe. „Świat Kolei”. 11/2009, s. 14–21. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  11. a b Dawid Keller (red.): Dzieje kolei w Polsce. Rybnik: Eurosprinter, 2012, s. 262. ISBN 978-83-931006-8-2.
  12. Ryszard Stankiewicz, Marcin Stiasny: Mały atlas linii kolejowych Polski 2011. Rybnik: Eurosprinter, 2011, s. B5. ISBN 978-83-931006-3-7.
  13. Wykaz peronów. 2014-07-22. [dostęp 2014-08-14]. (pol.).
  14. Filip Brzeziński. SP32 w Chojnicach. „Świat Kolei”. 6/2010, s. 4. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  15. Paweł Terczyński. Wagony i zespoły spalinowe w obsłudze ruchu regionalnego na PKP. „Świat Kolei”. 9/2008, s. 12–21. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  16. Grzegorz Kotlarz. Nowe pociągi z gagarinami. „Świat Kolei”. 11/2007, s. 4. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
Rytel
Linia 203 TczewKostrzyn (84,126 km)
Rytel Wieś
odległość: 3,358 km
odległość: 5,1 km