Rzepiska (województwo małopolskie)
49°21′25″N 20°09′21″E/49,356944 20,155833
| wieś | |
 Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
780 - 1018[2] m n.p.m. |
| Liczba ludności (2012) |
732 |
| Strefa numeracyjna |
18 |
| Kod pocztowy |
34-532[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KTT |
| SIMC |
0418739 |
Położenie na mapie gminy Bukowina Tatrzańska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tatrzańskiego  | |
| 49°21′25″N 20°09′21″E/49,356944 20,155833[1]
| |
Rzepiska (słow. Repiská, węg. Répásfalu, niem. Reps lub Ripsdorf[4]) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim, w gminie Bukowina Tatrzańska, położona na polskim Spiszu, u podnóża Pawlikowego Wierchu, w sąsiedztwie Czarnej Góry, Jurgowa i Łapszanki.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś została założona w XVII wieku. Do 1918 roku wchodziła w skład Królestwa Węgier.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie nowosądeckim.
Według danych z 31 grudnia 2012 r. sołectwo Rzepiska miało 732 stałych mieszkańców[5].
Na wieś składają się trzy osiedla: Rzepiska-Potok Bryjów, Rzepiska-Potok Wojtyczków i Rzepiska-Potok Grocholów. W Rzepiskach-Potok Bryjów znajduje się kościół Miłosierdzia Bożego, konsekrowany 12 lipca 1997 roku. W Rzepiskach - Potok Grocholów jest kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy i dom księży marianów.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[6].
- Zagroda Grocholów Potok 42;
- zagroda ul. Potok Grocholów 20.
Kultura[edytuj | edytuj kod]
We wsi jest używana gwara spiska, zaliczana przez polskich językoznawców jako gwara dialektu małopolskiego języka polskiego, przez słowackich zaś jako gwara przejściowa polsko-słowacka[7]. Tradycyjnym ubiorem był strój spiski w odmianie jurgowskiej[8].
Parafia Kościoła rzymskokatolickiego[edytuj | edytuj kod]
W 1960 roku powstał ośrodek duszpasterski w Rzepiskach-Grocholowym Potoku. 21 kwietnia 2003 roku Arcybiskup Metropolita Krakowski kard. Stanisław Dziwisz erygował Rektorat pod wezwaniem Matki Bożej Nieustannej Pomocy w Rzepiskach. Kościół wybudowany został w latach 1955–1957[9]. Cmentarz parafialny przylega od południa do kościoła.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 119793
- ↑ Witaj na stronie domu rekolekcyjno-wypoczynkowego w Rzepiskach. [online], www.rzepiska.marianie.pl [dostęp 2023-07-09].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1132 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Andrzej Olejko, „Niedoszły sojusznik czy trzeci agresor? Wojskowo-polityczne aspekty trudnego sąsiedztwa Polski i Słowacji 1918-1939”, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego i Wydawnictwo Arkadiusz Wingert, Kraków - Rzeszów 2012, strona 10
- ↑ Plan Odnowy Miejscowości Leśnica na lata 2013-2019. Urząd Gminy Bukowina Tatrzańska, 2013-03. (Uchwała Nr XXXII/239/2013 Rady Gminy Bukowina Tatrzańska z dnia 22 marca 2013 r.)
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01].
- ↑ Júlia Dudášová-Kriššáková, Goralské nárečia z pohľadu súčasnej slovenskej jazykovedy, Prešov: Vydavateľstvo Prešovskej univerzity v Prešove, 2016, s. 20-24, ISBN 978-80-555-1714-8 (słow.).
- ↑ Sylwia Plucińska, Górale Spiscy | Strój i ubiór codzienny [online], etnozagroda.pl [dostęp 2021-09-23] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-20] (pol.).
- ↑ Historia kościoła w Rzepiskach – na Grocholowym Potoku. Mariański Ośrodek Duszpasterski w Rzepiskach. [dostęp 2015-11-04]. (pol.).
- Siedziba gminy: Bukowina Tatrzańska
| Wsie | |
|---|---|
| Osada | |
| Schroniska turystyczne | |
| Części wsi |
|
| Przysiółki wsi |
|
