Rzeżusznik tatrzański
| |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
rzeżusznik tatrzański |
| Nazwa systematyczna | |
| Arabidopsis neglecta (Schult.) O'Kane & Al-Shehbaz Novon 7: 326 1997[3] | |
Rzeżusznik tatrzański, gęsiówka tatrzańska (Arabidopsis neglecta (Schult.) O'Kane & Al-Shehbaz) – gatunek rośliny należący do rodziny kapustowatych[3]. Występuje głównie w Karpatach i na nielicznych stanowiskach w Alpach. W Tatrach, zarówno polskich, jak i słowackich jest pospolity[4]. W Polsce występuje wyłącznie w Tatrach[5].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
We florze Polski opisywany jest jako rzeżusznik tatrzański (Cardaminopsis neglecta (Schult.) Hayek) lub gęsiówka tatrzańska (Arabis neglecta Schult.)[6]. W 1997 r. jednak O'Kane i Al-Shehbaz na podstawie badań naukowych przenieśli go do rodzaju Arabidopsis (rzodkiewnik)[7], tak więc obydwie nazwy polskie stały się niespójne z aktualną nazwą naukową.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Cała roślina jest naga, lub co najwyżej nieco tylko owłosiona[5].
- Łodyga
- Pokładająca się lub wzniesiona, naga, lub tylko w dolnej części pokryta nielicznymi włoskami. Wysokość 4-20 cm.
- Liście
- O dość zmiennym kształcie, jasnozielone. Liście odziomkowe przeważnie pierzasto-wrębne z 4-12 ząbkami po każdej stronie, czasami lirowate, rzadko całobrzegie. Liście łodygowe podłużnie jajowate lub lirowate, całobrzegie lub grubo ząbkowane. Są nagie, lub co najwyżej rzadko na brzegach owłosione. Liście dolne oraz w środkowej części łodygi mają ogonki, wyższe są bezogonkowe[5].
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Przeważnie roślina jednoroczna, rzadko wieloletnia. Kwitnie od lipca do sierpnia[5]. W Tatrach rośnie w wilgotnych szczelinach skał i usypiskach skalnych, na piargach, w korytach potoków i nad brzegami jezior. Występuje głównie na podłożu granitowym, przepuszczalnym i wilgotnym. Występuje także na wyleżyskach. Roślina wysokogórska, o zasięgu pionowym do 2600 m n.p.m.[4]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Oxyrio-Saxifragetum[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
- ↑ a b The Plant List. [dostęp 2017-01-28].
- ↑ a b Cardaminopsis neglecta. [dostęp 2017-01-24].
- ↑ a b c d e f g Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.