SM91
 M25 w Göteborgu | |
| Dane techniczne | |
| Liczba członów |
1 |
|---|---|
| Długość |
15132 mm |
| Szerokość |
2650 mm |
| Masa |
18 000 kg |
| Rozstaw wózków |
7000 mm |
| Rozstaw osi w wózkach |
1800 mm |
| Moc silników |
2 × 200 kW |
| Prędkość maksymalna |
60 km/h |
| Wnętrze | |
| Liczba miejsc siedzących |
38 |
| Liczba miejsc ogółem |
76 |
| Niskopodłogowość |
0% |
| Wysokość podłogi |
880 mm |
SM91 (M25) – czteroosiowy wysokopodłogowy obustronny tramwaj produkowany w Szwecji w latach 1958–1961. Tramwaje tego typu były eksploatowane w Göteborgu w latach 1958-1994 oraz w Oslo w latach 1992-2002, gdzie były oznaczone numerami bocznymi 264–299[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
M25 zostały zbudowane przez Hägglund dla Göteborgs Spårvägar w 125 egzemplarzach. Tramwaje te były przystosowane do ruchu lewostronnego, obowiązującego wówczas w Szwecji. Ze względu na zmianę ruchu na prawostronny w 1967 (Dagen H) Göteborg zamówił jeszcze dodatkowo 130 tramwajów M28 i M29. M25 zostały odesłane do fabryki w celu przystosowania ich do ruchu prawostronnego. Modernizacja ta spowodowała, że M25 stały się tramwajami obustronnymi, natomiast po połączeniu ich tyłami można było uzyskać pociąg dwukierunkowy[2].
We wczesnych latach 90. w Oslo została przebudowana droga Ring 3. Przebudowa spowodowała likwidację pętli tramwajowej na osiedlu Storo. Brak pętli wymusił konieczność korzystania z tramwajów dwukierunkowych, których Oslo miało za mało. Ponieważ Göteborg chciał pozbyć się starych niepotrzebnych tramwajów M25, władze Oslo kupiły je za symboliczną kwotę 1 korony norweskiej za sztukę. Z racji tego, że tramwaje pojawiły się w Norwegii w 1991, otrzymały nazwę SM91[2].
16 stycznia 2001 wydarzył się najpoważniejszy wypadek z udziałem tramwaju SM91. Tego dnia w godzinach szczytu na placu Holbergs podczas wchodzenia została przytrzaśnięta drzwiami matka z dzieckiem w wózku. Po ruszeniu tramwaju kobieta została wciągnięta pod wagon, w wyniku czego zginęła[3]. Podczas śledztwa ustalono, że motorniczy wcześniej zgłaszał usterki drzwi, a na 4 minuty przed wypadkiem prosił o wymianę wagonu, którego ze względu na brak taboru jednak nie wymieniono[4]. Wcześniej również dochodziło do zakleszczeń, jednakże motorniczy zawsze zdążyli zatrzymać tramwaj[5]. W następstwie wypadku eksploatacja pociągów dwuwagonowych SM91 została wstrzymana. Zainstalowano hamulce bezpieczeństwa. Zarówno przewoźnik jak i motorniczy zostali oskarżeni o nieumyślne zabójstwo, sąd rejonowy w Oslo wydał jednak niższe wyroki. Firma Oslo Sporveie musiała zapłacić karę w wysokości 5 milionów koron, natomiast motorniczy za brak należytej staranności podczas kierowania został skazany na karę 30 dni pozbawienia wolności w zawieszeniu[6].
Tramwaje SM91 zostały zastąpione nowymi tramwajami SL95[2].
Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]
SM91 jest oparty na dwóch wózkach napędowych mających po dwie osie. Dwa silniki o mocy 270 KM pozwalają na rozpędzenie wagonu do 60 km/h. Tramwaj jest jednokierunkowy, ale obustronny, po połączeniu dwóch wagonów tyłami jest możliwa jazda w obu kierunkach. Wagon ma 38 miejsc siedzących i tyle samo stojących[7].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Database of SM91 trams. Norsk jernbaneklubb. [dostęp 2010-11-11].
- ↑ a b c Arne Sommer: M25. 2002-12-31. [dostęp 2010-11-11]. (szw.).
- ↑ Hans O. Torgersen: Slept etter trikken og døde. Aftenposten, January 16, 2001. [dostęp 2009-08-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-16)]. (norw.).
- ↑ Kristin Grøntoft: Kan bli funnet skyldig i drap. Dagbladet, 2002-06-14. [dostęp 2010-11-11]. (norw.).
- ↑ Nilas Johnsen: Opplevde marerittet fem ganger. Aftenposten, 2001-01-17. [dostęp 2010-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-16)]. (norw.).
- ↑ Trikkefører anker ikke. NRK, 2003-09-23. [dostęp 2010-11-11].
- ↑ Svenska Spårvägssälskapet: GS M25. [dostęp 2010-11-11]. (szw.).