SS Sultana
Sultana – bocznokołowiec z napędem parowym, kursujący wzdłuż Missisipi w USA w latach 1863-1865. Zatonął 27 kwietnia 1865 roku w wyniku wybuchu kotłów okrętowych. Była to największa katastrofa statku wodnego w historii Ameryki. Zginęło od 1200 do 1700 osób, w większości żołnierzy Unii wracających z obozów jenieckich na południu. Miejsce budowy: Cincinnati; napęd: 4 kotły parowe napędzające 2 koła łopatkowe na wspólnej osi, produkcji brytyjskiej; prędkość maksymalna: 12 węzłów, dopuszczalna liczba pasażerów: 376.
Przyczyny tragedii[edytuj | edytuj kod]
23 kwietnia 1865 "Sultana" zawinęła do Vicksburga w stanie Mississippi, gdzie zaokrętowano ok. 2100 żołnierzy wracających na północ z obozów jenieckich Konfederacji. Na pokładzie znajdowało się już ok. 200 pasażerów i 80 członków załogi. Statek wyruszył z Vicksburga zdecydowanie przeładowany, płynąc pod prąd Mississippi, która właśnie wylała, przez co okoliczne pola i lasy zostały zalane na wiele mil wszerz, a nurt był bardzo wartki. Skutkiem tego "Sultana" musiała halsować od jednego brzegu do drugiego, co powodowało odchylenie względem pionu pod wpływem naporu wód. W tej sytuacji skrajne kotły mogły być przez jakiś czas pozbawione dopływu wody, co przy zmianie kursu i gwałtownym wlaniu się wody w rozgrzane do czerwoności rury musiało doprowadzić do awarii. Przyczyną rozmiaru katastrofy był tłok na pokładach, gdzie żołnierze spali ściśnięci jeden obok drugiego w każdym wolnym miejscu.
Katastrofa[edytuj | edytuj kod]
Do wybuchu kotłów doszło 27 kwietnia 1865 około godziny 2 rano, 7 mil (11 km) na północ od Memphis w stanie Tennessee. Po eksplozji skrajnego prawego kotła wybuchły dwa następne. Skutki były fatalne: część ludzi zginęła natychmiast w wyniku samej eksplozji i pożaru, inni wpadli lub wskoczyli w panice do lodowatej rzeki i w większości potonęli. Według raportu władz wojskowych, śmierć poniosło 1238 osób, ale według danych z niezależnych źródeł – ponad 1700. Uratowało się (dane oficjalne) 765 osób. Odnalezione ofiary pochowano na cmentarzu wojskowym w Memphis.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Stephen Ambrose: Remembering Sultana. National Geographic News, 1 May 2001, s. 84-88.
