Salmeterol

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Salmeterol
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C25H37NO4

Masa molowa

415,57 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

89365-50-4

PubChem

5152

DrugBank

DB00938

Klasyfikacja medyczna
ATC

R03AC12

Stosowanie w ciąży

kategoria C

Salmeterolorganiczny związek chemiczny (syntetyczna amina), w pulmonologii stosowany jako lek u pacjentów z astmą oskrzelową i przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP)[1].

Mechanizm działania[edytuj | edytuj kod]

Salmeterol został zakwalifikowany do leków: przeciwastmatycznych, β-sympatykomimetycznych i rozszerzających oskrzela (łac. antiasthmaticum, β-sympathicomimeticum, bronchodilatans)[1], a także do grupy farmakoterapeutycznej selektywnych długo działających agonistów receptora β2-adrenergicznego (LABA)[2][3].

Salmeterol wykazuje wybiórcze, długotrwałe działanie pobudzające receptory adrenergiczne β2 w dolnych drogach oddechowych, przy małym powinowactwie do receptorów adrenergicznych β1. W wyniku pobudzenia receptory β2, dochodzi do aktywacji enzymu katalizujący syntezę cAMPcyklazy adenylowej. To z kolei prowadzi do działania rozkurczającego mięśnie gładkie oskrzeli, hamowania degranulacji mastocytów i bazofilów i zapobiegania miejscowemu działaniu substancji biologicznie czynnych, którymi są: histamina, leukotrieny i prostaglandyna D2. Dodatkowo zwiększane jest oczyszczanie śluzowo-rzęskowe i zmniejszana jest przepuszczalność ścian naczyń krwionośnych[1].

Wskazania[edytuj | edytuj kod]

Lek jest wskazany w regularnym, przewlekłym, objawowym leczeniu odwracalnej obturacji dróg oddechowych u pacjentów z astmą oskrzelową i przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP). Szczególnie u chorych z dusznościami występującymi w nocy oraz z objawami, które występują w ciągu dnia, a są związane z odwracalną obturacją oskrzeli (np. duszność powysiłkowa, niemożliwy do uniknięcia kontakt z alergenami)[2].

Lek działa po ok. 10–20 min. od podania, szczyt działania osiąga po 3 godzinach i utrzymuje się przez przynajmniej 12 godzin[1].

Dawkowanie[edytuj | edytuj kod]

Jest przeznaczony wyłącznie do stosowania wziewnego 2 razy na dobę, rano i wieczorem, w odstępie 12 godzin. Ważne jest żeby salmeterol stosować regularnie dla uzyskania pełnego działania terapeutycznego, które może wystąpić po przyjęciu kilkunastu dawek leku. O zwiększeniu dawki leku lub częstości jego stosowania może decydować jedynie lekarz[2].

Przeciwwskazania i środki ostrożności[edytuj | edytuj kod]

Przeciwwskazaniem do stosowania salmeterolu jest nadwrażliwość na ten lek[1].

Środki ostrożności[1][edytuj | edytuj kod]

  • nie należy stosować do przerywania napadów astmy
  • nie należy stosować u dzieci poniżej 4 roku życia (brak badań w tej grupie wiekowej)
  • nie jest zalecane (lub z dużą ostrożnością) stosowanie w:

Wpływ leku na ciążę, karmienie piersią i płodność[edytuj | edytuj kod]

Na podstawie danych dostarczonych przez producenta (GlaxoSmithKline Pharmaceuticals)[4]:

  • nie stwierdzono wpływu leku na wady rozwojowe lub działanie szkodliwe dla płód lub noworodka (na podstawie umiarkowanej liczby badań klinicznych)
  • poza zastosowaniem bardzo dużych dawek, nie wykazano bezpośredniego ani pośredniego szkodliwego wpływ na płodność (np. badań na zwierzętach)
  • zaleca się unikanie stosowania leku w okresie ciąży (ze względu na ostrożność)
  • lek przenika do mleka i z tego względu nie da się wykluczyć zagrożenia dla dziecka karmionego piersią (np. badań na zwierzętach). Decyzja o zastosowaniu leku przy karmieniu piersią musi zależeć od rozważenia korzyści z karmienia piersią dla dziecka i korzyści z leczenia dla kobiety

Klasyfikacja wpływu leków na przebieg ciąży i na płód: kategoria C[5].

Działania niepożądane[edytuj | edytuj kod]

Źródło: [1].

Przy stosowaniu standardowej dawki 2 razy na dobę 50 µg.

Często[edytuj | edytuj kod]

Częstość: od 1/100 do 1/10

  • drżenia mięśniowe
  • bóle głowy
  • uczucie kołatania serca
  • kurcze mięśniowe

Niezbyt często[edytuj | edytuj kod]

Częstość: od 1/1000 do 1/100

  • nerwowość
  • tachykardia
  • wysypka (świąd i zaczerwienienie)

Rzadko[edytuj | edytuj kod]

Częstość: od 1/10,000 do 1/1000

  • hipokaliemia
  • zawroty głowy
  • bezsenność

Bardzo rzadko[edytuj | edytuj kod]

Częstość: rzadziej niż 1/10,000

  • zaburzenia rytmu serca
  • reakcje anafilaktyczne
  • hiperglikemia
  • podrażnienie jamy ustnej i gardła
  • paradoksalny skurcz oskrzeli
  • nudności
  • bóle stawów
  • niespecyficzne bóle w klatce piersiowej

Preparaty w Polsce[edytuj | edytuj kod]

Nazwy handlowe preparatów salmeterolu dostępnych w Polsce[6]:

  • Pulmoterol (kapsułki utwardzane, proszek do inhalacji)
  • Serevent (aerozol)
  • Serevent Dysk (proszek do inhalacji)

Nazwy handlowe preparatów salmeterolu z flutykazonem dostępnych w Polsce[6]:

  • Salmex
  • Asaris
  • Aurodisc
  • AirFluSal Forspiro
  • Comboterol
  • Seretide
  • Fluticomb
  • Duexon
  • Salflumix Easyhaler
  • Symflusal

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Salmeterol (salmeterol) opis substancji - Indeks Leków MP [online], Medycyna Praktyczna [dostęp 2023-06-02]. (wymaga logowania)
  2. a b c Pulmoterol – Charakterystyka Produktu Leczniczego. Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. [dostęp 2023-06-02].
  3. Astma [online], www.mp.pl [dostęp 2023-06-06] (pol.).
  4. Charakterystyka produktu leczniczego na stronie producenta GlaxoSmithKline Pharmaceuticals (PDF)
  5. Pulmoterol - informacje o leku - opis - leku - dawki - działanie - skład - interakcje - inn - atc [online], drwidget.pl [dostęp 2023-06-06].
  6. a b Salmeterol (salmeterol) - wszystkie preparaty o tym składzie - Indeks Leków MP [online], Medycyna Praktyczna [dostęp 2023-06-02]. (wymaga logowania)