Sanidyn
[[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt={{{alt grafiki}}}|{{{opis grafiki}}}]] {{{opis grafiki}}} | |
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Inne nazwy |
{{{inne nazwy}}} |
---|---|
Skład chemiczny |
{{{skład chemiczny}}} |
Twardość w skali Mohsa |
{{{twardość w skali Mohsa}}} |
Przełam |
{{{przełam}}} |
Łupliwość |
{{{łupliwość}}} |
Pokrój kryształu |
{{{pokrój kryształu}}} |
Układ krystalograficzny |
{{{układ krystalograficzny}}} |
Topliwość |
{{{topliwość}}} |
Właściwości mechaniczne |
{{{właściwości mechaniczne}}} |
Gęstość minerału |
{{{gęstość minerału}}} |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
{{{barwa}}} |
Rysa |
{{{rysa}}} |
Połysk |
{{{połysk}}} |
Współczynnik załamania |
{{{współczynnik załamania}}} |
Inne |
{{{inne własności optyczne}}} |
Dodatkowe dane | |
Postacie alotropowe |
{{{postacie alotropowe}}} |
Szczególne własności |
{{{szczególne własności}}} |
Klasyfikacja Strunza |
{{{klasyfikacja Strunza}}} |
Sanidyn – minerał z grupy krzemianów, rzadki. Jest to jedna z trzech (oprócz ortoklazu i mikroklinu) odmian polimorficznych skalenia potasowego.
Nazwa minerału pochodzi od gr. sanis = tabliczka, płytka lub deska oraz idos = widzieć, nawiązując do tabliczkowego pokroju minerału.
Charakterystyka
Właściwości
Tworzy zazwyczaj prawidłowo wykształcone, tabliczkowe (niekiedy listewkowe lub krótkosłupowe) kryształy o długości od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Często występują zbliźniaczenia. Niekiedy wykazuje efekty optyczne charakterystyczne dla kamieni księżycowych (adularyzacja).
Występowanie
Jest minerałem bogatych w potas wylewnych skał magmowych. Tworzy się w wysokich temperaturach. Szczególnie duże okazy są spotykane w tufach wulkanicznych.
Miejsca występowania:
- Na świecie: Włochy – Sycylia (kryształy różowe), Viterbo, Monte Somma, Niemcy – Kaiserstuhl, Norwegia – okolice Oslo, Czechy – Wyżyna Środkowoczeska, Rosja – Kaukaz, USA Idaho, Nowy Meksyk, Oregon (kryształy nawet do 60 cm), Kenia.
- W Polsce: na Dolnym Śląsku koło Opolna-Zdroju, w rejonie Wielisława Złotoryjskiego "Organy Wielisławskie", okolice Mieroszowa, w okolicach Krzeszowic k. Krakowa.
Zastosowanie
Głównie znaczenie naukowe i kolekcjonerskie. Okazy przezroczyste oraz wykazujące cechy kamieni księżycowych są niekiedy wykorzystywane w jubilerstwie (szlif fasetkowy lub szlif kaboszonowy).
Zobacz też
Bibliografia
- J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów. Videograf II, 2003.