Sansewieria

Sansewieria
	; Sansevieria hyacinthoides
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Klad	rośliny naczyniowe
Klad	rośliny nasienne
Klasa	okrytonasienne
Klad	jednoliścienne
Rząd	szparagowce
Rodzina	myszopłochowate
Rodzaj	sansewieria
	Nazwa systematyczna
	Sansevieria Thunb.; Prodr. Pl. Cap.: 65 (1794)
	Typ nomenklatoryczny
	Sansevieria thyrsiflora (Thunb.)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sansewieria, wężownica (Sansevieria Thunb.) – rodzaj roślin wyróżniany w niektórych, zwłaszcza dawniejszych systemach klasyfikacyjnych. Współcześnie włączany do rodzaju dracena (Dracaena). W tradycyjnym ujęciu obejmował około 70 gatunków, obejmujący sucholubne rośliny zielne i krzewiaste sukulenty. Ojczyzną większości gatunków jest Afryka równikowa i południowa, a także Azja tropikalna i Półwysep Arabski. Nazwa łacińska została nadana na cześć Raimondo di Sangro(inne języki) (1710-1771), księcia San Severo we Włoszech.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Rośliny z rodzaju Sansevieria posiadają grube, proste, płaskie lub cylindryczne, mieczowate i wiecznie zielone liście, ozdobione jasnozielonymi poprzecznymi paskami. Liście niektórych odmian gatunku sansewieria gwinejska S. trifasciata posiadają dodatkowo zabarwione na żółto brzegi. Niektóre gatunki tworzą niskie rozety. Rośliny dorastają do wysokości od 20 cm do 3 m. Liście wyrastają z grubych kłączy i rozłogów.
Kwiaty: obupłciowe, zielonkawo-białe, zebrane w proste lub rozgałęzione grono o wysokości 40–90 cm.
Owoce: Czerwona lub pomarańczowa jagoda, która zawiera od jednego do trzech nasion.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: dracena.

Rodzaj wyróżniony został na podstawie kryteriów morfologicznych, przy czym sukulentowaty charakter tych roślin nie jest cechą jednoznacznie wyróżniająca względem rodzaju dracena, gdzie liście gruboszowane ma Dracaena ombet. Także budowa kwiatów, kwiatostanów i owoców nie różni się znacząco od tych u dracen. Budowa pędu (kłącza) uznawana za charakterystyczną dla tego rodzaju jest taka sama jak u Dracaena braunii. W efekcie wciąż jeszcze analizując tylko morfologiczne cechy rodzajów, już w końcu XX wieku postulowano włączenie rodzaju Sansevieria do Dracaena^[3].

W XXI wieku badania molekularne z jednej strony potwierdziły monofiletyzm gatunków łączonych w ramach tego rodzaju, ale z drugiej zagnieżdżenie ich w obrębie rodzaju Dracaena. Ponieważ utrzymywanie tego rodzaju czyni z Dracaena takson parafiletyczny – także z powodów filogenetycznych rodzaj nie powinien być wyróżniany^[4].

Synonimy^[5]

Acyntha (Medik.) Sanseverinia (Petagna) Salmia (Cav.)

Gatunki^[6]

Sansevieria aethiopica Thunb.
Sansevieria arborescens Cornu ex Gérôme & Labroy
Sansevieria aubrytiana Carrière
Sansevieria bagamoyensis N.E.Br.
Sansevieria ballyi L.E.Newton
Sansevieria bella L.E.Newton
Sansevieria braunii Engl. & Krause
Sansevieria burdettii Chahin.
Sansevieria burmanica N.E.Br.
Sansevieria canaliculata Carrière
Sansevieria caulescens N.E.Br.
Sansevieria conspicua N.E.Br.
Sansevieria cylindrica Bojer ex Hook.
Sansevieria dawei Stapf
Sansevieria deserti N.E.Br.
Sansevieria downsii Chahin.
Sansevieria ebracteata (Cav.) Suresh in D.H.Nicolson
Sansevieria ehrenbergii Schweinf. ex Baker, J. Linn. Soc.
Sansevieria eilensis Chahin.
Sansevieria erythraeae Mattei
Sansevieria fasciata Cornu ex Gérôme & Labroy
Sansevieria fischeri (Baker) Marais
Sansevieria forskaliana (Schult. & Schult.f.) Hepper & J.R.I.Wood
Sansevieria francisii Chahin.
Sansevieria frequens Chahin.
Sansevieria gracilis N.E.Br.
Sansevieria gracillima Chahin.
Sansevieria grandicuspis Haw.
Sansevieria grandis Hook.f.
Sansevieria hallii Chahin.
Sansevieria hargeisana Chahin.
Sansevieria humiflora D.J.Richards
Sansevieria hyacinthoides (L.) Druce
Sansevieria kirkii Baker
Sansevieria liberica Gérôme & Labroy
Sansevieria longiflora Sims
Sansevieria longistyla la Croix
Sansevieria masoniana Chahin.
Sansevieria metallica Gérôme & Labroy
Sansevieria nilotica Baker
Sansevieria nitida Chahin.
Sansevieria parva N.E.Br.
Sansevieria patens N.E.Br.
Sansevieria pearsonii N.E.Br.
Sansevieria pedicellata la Croix
Sansevieria perrotii Warb.
Sansevieria pfennigii Mbugua, in Fl. Trop. E. Afr.
Sansevieria phillipsiae N.E.Br.
Sansevieria pinguicula P.R.O.Bally
Sansevieria powellii N.E.Br.
Sansevieria raffillii N.E.Br.
Sansevieria roxburghiana Schult. & Schult.f. in J.J.Roemer & J.A.Schultes
Sansevieria sambiranensis H.Perrier
Sansevieria scimitariformis D.J.Richards
Sansevieria senegambica Baker
Sansevieria sinus-simiorum Chahin.
Sansevieria sordida N.E.Br.
Sansevieria stuckyi God.-Leb.
Sansevieria subspicata Baker
Sansevieria subtilis N.E.Br.
Sansevieria suffruticosa N.E.Br.
Sansevieria sulcata Bojer ex Baker in D.Oliver & auct. suc. (eds.)
Sansevieria trifasciata Prain – Sansewieria gwinejska
Sansevieria varians N.E.Br.
Sansevieria volkensii Gürke in H.G.A.Engler
Sansevieria zeylanica (L.) Willd.

Uprawa[edytuj | edytuj kod]

Wymagania i pielęgnacja: Sansewierie należą do najbardziej wytrzymałych roślin doniczkowych. Znoszą zarówno palące słońce i upał, jak i zacienienie oraz temperaturę nawet poniżej 12 °C. Pozostawione bez podlewania wytrzymują co najmniej miesiąc. Rośliny te wymagają podłoża żyznego, stosunkowo ciężkiego, na przykład mieszanki kompostu, ziemi inspektowej, gliny i piasku.

Rozmnażanie: Sansewierie rozmnaża się za pomocą sadzonek liściowych. Różnobarwne odmiany uprawne powinno się rozmnażać przez odrosty, ponieważ z sadzonek liściowych otrzyma się rośliny zabarwione na zielono.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-04] (ang.).
↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-05-04].
↑ Flowering Plants. The Families and Genera of Vascular Plants. Vol. IV. Monocotyledons: Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae). K. Kubitzki (red.). Berlin, Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 240–241. ISBN 978-3-642-08377-8.
↑ Lu, Pei-Luen; Morden, Clifford W. Phylogenetic Relationships among Dracaenoid Genera (Asparagaceae: Nolinoideae) Inferred from Chloroplast DNA Loci. „Systematic Botany”. 39, 1, s. 90–104, 2014. DOI: 10.1600/036364414X678035.
↑ Royal Botanic Gardens, Kew: World Checklist of Selected Plant Families. Sansevieria: Synonyms.. [dostęp 2010-05-04]. (ang.).
↑ Royal Botanic Gardens, Kew: World Checklist of Selected Plant Families.. [dostęp 2010-05-04]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Jiří Haager: Mieszkanie w kwiatach, moje hobby. Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza BGW, 1992. ISBN 83-7066-343-5.

[apweb-1] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-04] (ang.).

[2] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-05-04].

[kubitzki-3] Flowering Plants. The Families and Genera of Vascular Plants. Vol. IV. Monocotyledons: Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae). K. Kubitzki (red.). Berlin, Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 240–241. ISBN 978-3-642-08377-8.

[pei-4] Lu, Pei-Luen; Morden, Clifford W. Phylogenetic Relationships among Dracaenoid Genera (Asparagaceae: Nolinoideae) Inferred from Chloroplast DNA Loci. „Systematic Botany”. 39, 1, s. 90–104, 2014. DOI: 10.1600/036364414X678035.

[5] Royal Botanic Gardens, Kew: World Checklist of Selected Plant Families. Sansevieria: Synonyms.. [dostęp 2010-05-04]. (ang.).

[6] Royal Botanic Gardens, Kew: World Checklist of Selected Plant Families.. [dostęp 2010-05-04]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]