Scyzoryk
Scyzoryk – rodzaj kieszonkowego noża ze składaną głownią[1][a], wyposażonego dodatkowo w składane narzędzia zamontowane w tej samej oprawie (np. śrubokręt, korkociąg, otwieracz do butelek czy konserw).
Najbardziej znanymi scyzorykami są tzw. szwajcarskie noże oficerskie (produkowane przez firmy Victorinox i Wenger)[2]. Scyzoryk często mylony jest z nożem składanym (tzw. folderem), który posiada jedynie składaną głownię (bez dodatkowych narzędzi).
Odniesienia w kulturze[edytuj | edytuj kod]
Gerwazy jeden z bohaterów poematu Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz”, nazywa scyzorykiem swój znacznych rozmiarów rapier[3].
W Kielcach cyklicznie organizowany jest Festiwal Scyzoryki, będący wydarzeniem artystycznym połączonym z wręczaniem nagród[4]. Kielce potocznie nazywane są scyzorykami[5].
Scyzoryk był również jednym z pseudonimów artystycznych, którym w latach 90 XX w. posługiwał się polski raper Liroy, który pochodził z Kielc. Taki sam tytuł nosił nagrany przez niego w 1995 r. singel[6].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Niekiedy z dwiema (lub więcej) głowniami różnej wielkości.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Scyzoryk. Słownij Języka Polskiego PWN. [dostęp 2023-08-28].
- ↑ Łukasz Cybiński: 115 lat ze szwajcarskim scyzorykiem. Rzeczpospolita, 2012-06-12. [dostęp 2023-08-28].
- ↑ Gerwazy Rembajło. Interia Encyklopedia. [dostęp 2023-08-28].
- ↑ Anna Bilzka: Scyzoryki Festiwal 2023. Ruszyły zgłoszenia, będzie wielki koncert finałowy w Kielcach. Echo Dnia, 2023-06-13. [dostęp 2023-08-28].
- ↑ Paweł Więcek: Skąd się wziął zwrot "kieleckie Scyzoryki"? Poznaj prawdziwą historię. Echo Dnia, 2014-03-28. [dostęp 2023-08-28].
- ↑ Radek Miszczak, Andrzej Cała: Beaty, Rymy, Życie: Leksykon muzyki hip-hop. Poznań: Kurpisz S.A., 2005, s. 306. ISBN 83-89738-75-9.