Sołtmany (meteoryt)
54°00′32″N 22°00′18″E/54,008833 22,005000 Fragmenty meteorytu Sołtmany w zbiorach Muzeum Ziemi PAN w Warszawie | |
| Sposób odkrycia |
spadły |
|---|---|
| Państwo | |
| Miejsce znalezienia | |
| Data znalezienia |
30 kwietnia 2011 |
| Masa |
1066 g |
| Typ | |
| Klasa | |
| Grupa |
L6 |
| Miejsce przechowywania |
Muzeum Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, Politechnika Wrocławska, Muzeum Ziemi PAN w Warszawie, Muzeum Ziemi Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM w Poznaniu, Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN w Krakowie, Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku |
Położenie na mapie Polski  | |
| 54°00′32″N 22°00′18″E/54,008833 22,005000
| |
Sołtmany – meteoryt kamienny należący do chondrytów zwyczajnych (chondrytów oliwinowo-hiperstenowych) L6, spadły 30 kwietnia 2011 roku w miejscowości Sołtmany w powiecie giżyckim w Polsce.
Meteoryt spadł o godzinie 6.03 na teren gospodarstwa agroturystycznego we wsi Sołtmany, prowadzonego przez Alfredę Lewandowską. Pani Alfreda Lewandowska usłyszała rano głośny świst i huk, wybiegając zobaczyła wybitą dziurę w zadaszeniu jednego z budynków gospodarczych, przerobionych na łazienki dla gości. Kilka metrów dalej znalazła rozbity na dwie części kamień wielkości pięści. O upadku meteorytu został powiadomiony Roman Rzepka, miłośnik astronomii z Giżycka, który zgłosił to Andrzejowi S. Pilskiemu z Polskiego Towarzystwa Meteorytowego.[1] Według analiz przeprowadzonych przez prof. Łukasza Karwowskiego z Uniwersytetu Śląskiego meteoryt Sołtmany sklasyfikowany został jako meteoryt kamienny należący do grupy chondrytów zwyczajnych (chondrytów oliwinowo-hiperstenowych) L6[2]. Duże fragmenty, z ogólnej całości o masie 1066 g[2], trafiły do: Muzeum Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego (największy fragment o masie 65,8 g), Politechniki Wrocławskiej i kilku największych placówek muzealnych w Polsce i za granicą. Duży fragment był badany we włoskim laboratorium Gran Sasso, gdzie oszacowano jego wiek na 4,137 mld lat[3].
Wynikom badań naukowych tego meteorytu poświęcony był cały nr 2 pisma Meteorites z roku 2012, a w języku polskim artykuł z 2016 r[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Woźniak B., Woźniak M., 2012: Opis okoliczności i miejsca spadku meteorytu we wsi Sołtmany pod Giżyckiem oraz wstępne wyniki badań (A report about circumstances of the meteorite fall near Sołtmany village (near Gizycko – Poland) and initial examination results). Acta Societatis Metheoriticae Polonorum, vol. 3, str. 140-152
- ↑ a b Strona Meteoritical Bulletin Database, The Meteoritical Society [1]
- ↑ Łuszczek K., Dalcher N., Leya I., 2012: Cosmogenic and radiogenic noble gases in the Sołtmany L6 chondrite. Meteorites, 2, s. 39–43.
- ↑ Przylibski T. A., 2016: Chondryt Sołtmany. ACTA SOCIETATIS METHEORITICAE POLONORUM, nr 7, str. 93-122
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Sołtmany. Meteoryt spadł na gospodarstwo agroturystyczne. wspolczesna.pl. [dostęp 2011-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-10)]. (pol.).
- Sołtmany - Meteoryt spadł na gospodarstwo. menteetmalleo.pl. [dostęp 2011-06-14]. (pol.).
- UŚ kupił meteoryt, który spadł na dach pani Alfredy. Gazeta.pl, 2011-05-23. [dostęp 2014-09-17]. (pol.).
- Meteoritical Bulletin Entry for Sołtmany. The Meteoritical Society, International Society for Meteoritics and Planetary Science. [dostęp 2012-08-17]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Portal Wiki.Meteoritica.pl – Meteoryt Sołtmany
