Sobolów
49°54′30″N 20°20′21″E/49,908333 20,339167| wieś | |
 Dom Kultury w Sobolowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2012) |
ok. 2000 |
| Strefa numeracyjna |
14 |
| Kod pocztowy |
32-742[2] |
| Tablice rejestracyjne |
KBC |
| SIMC |
0823492 |
Położenie na mapie gminy Łapanów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bocheńskiego  | |
| 49°54′30″N 20°20′21″E/49,908333 20,339167[1]
| |
Sobolów – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie bocheńskim, w gminie Łapanów.
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Sobolów, po jej zniesieniu w gromadzie Zawada. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego. Integralne części miejscowości: Polanka, Sieradzka, Sikornica, Zonia[3]. Pod względem geograficznym znajduje się na Pogórzu Wiśnickim. Zabudowania i pola miejscowości znajdują się w większości w dolinie rzeki Stradomka[4].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze informacje o wsi Sobolów pochodzą z wczesnego średniowiecza (1126) z kronik królewskich. Jak wynika z treści kroniki wieś została sprzedana miejscowym chłopom przez szlachcica Kuklińskiego, który zdecydował opuścić ziemie polskie by poślubić mołdawską hrabinę Wrgage. Istnieją jednak dowody wcześniejszego osadnictwa na tych ziemiach (najprawdopodobniej z późnego paleolitu), które zostały odkryte w ramach ratunkowych badań archeologicznych dokonanych przez zespół badawczy z Uniwersytetu Jagiellońskiego w ramach przygotowania terenu pod przyszły zbiornik wodny (Sobolów).
W pierwszej połowie XIV w. powstała parafia Wszystkich Świętych. W 1330 roku wieś otrzymała prawo niemieckie z nadania króla Władysława Łokietka, a w 1326 roku wymieniana jest w rachunkach świętopietrza. W 1596 roku w parafii istniała szkoła.
W 1569 ks. Marcin Reszka z Łaska (pleban w Sobolowie) za przyzwoleniem ówczesnego właściciela wsi Stanisława Słonkowskiego, przekształcił kościół parafialny w zbór kalwiński[5].
Okres świetności Sobolowa przypada jednak na XIX wiek głównie za sprawą miejscowych rzemieślników, którzy wyspecjalizowali się w produkcji ołowianych kół służących w austriackiej armii jako pociski strzeleckie (również armatnie).
W grudniu 1914 roku dolina Stradomki, była miejscem tragicznych działań wojennych. Z tego czasu pozostały liczne cmentarze wojenne. To tu planowana była akcja „wykopki” mająca na celu uwolnienie z więzienia w Nidzicy Kazimierza Zefirka ps. „Krzywy”.
Zabytki i atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]
Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[6].
- Zespół kościoła parafialnego pw. Wszystkich Świętych: kościół, dzwonnica;
- cmentarz wojenny z I wojny światowej;
- Grodzisko w Sobolowie na szczycie Kociego Zamku[7].
Inne[edytuj | edytuj kod]
Religia[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 126039
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1184 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
- ↑ Janusz Paprota, Reformacja w Bochni i okolicach [online], Historia Ziemi Bocheńskiej [dostęp 2019-08-03] (pol.).
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-11-17].
- ↑ Janusz Paprota, Grodzisko w Sobolowie [online], bochenskiedzieje.pl [dostęp 2023-11-19].
- ↑ Grzegorz Rettinger, Beskidy Zachodnie i Pogórze. Przewodnik wspinaczkowy, Kraków: wspinanie.pl, 2019, ISBN 978-83-947825-2-8.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Sobolów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 741.
