Ośno Lubuskie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Spójnia Ośno Lubuskie)
Ośno Lubuskie
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Ratusz w Ośnie Lubuskim
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

słubicki

Gmina

Ośno Lubuskie

Prawa miejskie

przed 1347

Burmistrz

Stanisław Kozłowski

Powierzchnia

8,01 km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności
• gęstość


3915[1]
488,8 os./km²

Strefa numeracyjna

+48 95

Kod pocztowy

69-220

Tablice rejestracyjne

FSL

Położenie na mapie gminy Ośno Lubuskie
Mapa konturowa gminy Ośno Lubuskie, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ośno Lubuskie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Ośno Lubuskie”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Ośno Lubuskie”
Położenie na mapie powiatu słubickiego
Mapa konturowa powiatu słubickiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Ośno Lubuskie”
Ziemia52°27′08″N 14°52′39″E/52,452222 14,877500
TERC (TERYT)

0805034

SIMC

0935587

Urząd miejski
Rynek 1
69-220 Ośno Lubuskie
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Ośno Lubuskie (niem. Drossen, daw. Ośno) – miasto w województwie lubuskim, w powiecie słubickim, położone nad rzeką Łęczą i jeziorem Reczynek, na historycznej ziemi lubuskiej. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Ośno Lubuskie. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. gorzowskiego.

Miasto o charakterze turystyczno-wypoczynkowym, położone wśród wzgórz morenowych Wysoczyzny Lubuskiej.

Ośno Lubuskie leży w historycznej ziemi lubuskiej[2][3], w ramach której od XIV wieku było stolicą regionu określanego jako ziemia torzymska[4][5].

Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Ośno Lubuskie liczyło 3915 mieszkańców[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Fragment murów miejskich z Basztą Krzaków

W okresie wczesnopiastowskim istniał tu gród obronny. Wzmiankowane po raz pierwszy w 1252 r. jako „civitas forensi Osna”. Przywilej miasta uzyskało w roku 1282 od biskupów lubuskich, do których należało. Pierwszym wójtem został Dzierżko z Chyciny[6]. Ośno stanowiło własność biskupów lubuskich, a od 1258 roku właścicielami miejscowości byli margrabiowie brandenburscy[7]. Władztwo polskie sięgnęło tu ponownie po wybuchu wojny o przynależność ziemi lubuskiej w 1319, sięgnęły tu granice księstwa głogowskiego. W 1324 w mieście przebywał piastowski książę Jan ścinawski[8], później ponownie zajęte przez Brandenburgię. Formalnie biskup lubuski przekazał miasto na własność Brandenburgii w 1401 roku. Przed 1347 r. Ośno Lubuskie otrzymało pełne prawa miejskie. W 1369 roku Ośno otrzymało prawo bicia własnej monety. Początkowo była to osada targowa, gród obronny z podgrodziem, z czasem przekształciły się w miasto. W okresie średniowiecza Ośno stało się głównym ośrodkiem ziemi torzymskiej, a od 1447 roku, kiedy ustanowiono tu starostwo krajowe – stolicą ziemi torzymskiej. Było to także miasto dekanalne. Dekanat zorganizowano tu przed 1249 rokiem. Obejmował on 42 kościoły i był największy w całej diecezji[7]. Od 1373 do 1415 wraz z Brandenburgią we władaniu Korony Czeskiej.

Dawny herb Ośna Lubuskiego

Wiele razy miasto płonęło, nie omijały go wojny i zarazy. Miasto słynęło z piwa ośnieńskiego, uprawy kwiatów (plantacje konwalii, stąd nazwa niem. Maiblumenstadt), szparagów i porzeczek. W 1565 roku w Ośnie było 857 warzelni piwa, a w XVIII wieku istniało 157 warsztatów tkackich. W 1584 roku nadano mu prawo urządzania dwóch jarmarków rocznie[7].

Od roku 1810 miasto było stolicą tzw. Ziemi Torzymskiej. Od 1871 w składzie Niemiec.

W 1945 r. zniszczone w 70% miasto zostało włączone do Polski. Dotychczasowych mieszkańców wysiedlono do Niemiec[7]. W 1946 zatwierdzono urzędowo nazwę Ośno[9], w 1948 zatwierdzono obecną nazwę.

W miejscowości działało państwowe gospodarstwo rolne – Państwowe Przedsiębiorstwo Gospodarki Rolnej w Ośnie Lubuskim[10].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Gotycki kościół pw. św. Jakuba

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[11]:

  • układ urbanistyczny
  • kościół parafialny pod wezwaniem św. Jakuba, gotycki z lat 1298–1380 do XIX wieku; najstarsza budowla miasta; kościół posiada wysoką masywną wieżę ozdobioną blendami, wewnątrz m.in. późnorenesansowy polichromowany ołtarz z 1627 roku, ambona z 1619 roku, kamienna chrzcielnica z 1667 roku[12]
  • kościół Gminy Nowoapostolskiej, obecnie rzymskokatolicki filialny pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża, Al. Pokoju, z 1933 roku
  • kaplica cmentarna pod wezwaniem św. Gertrudy, późnogotycka z połowy XV wieku na cmentarzu
Mury miejskie
Baszta Krzaków
Baszta Złodziejska
Baszta Kapłańska
Baszta Wielka Chyżańska
Mury miejskie
  • mury obronne, z XIV–XV wieku, średniowieczne mury miejski wzniesione w 1477 roku, w których umieszczono 12 baszt; mury otaczają miasto na długości 1350 metrów, są zbudowane z głazów narzutowych, nadbudowane i uzupełniane cegłami
  • ratusz z 1517, odbudowany 1842–44, neogotycki ratusz, który stoi na miejscu gotyckiego, wybudowany według projektu architekt Emila Flaminiusa
  • dom, ul. 1 Maja 32, szachulcowy, z XVIII wieku/XIX wieku, nie istnieje

inne zabytki:

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło:[7][15]

  • Piramida wieku mieszkańców Ośna Lubuskiego w 2020 roku[16].



Według danych z 30 czerwca 2016 r. miasto miało 3904 mieszkańców[17].

Edukacja[edytuj | edytuj kod]

W miejscowości funkcjonuje Szkoła Podstawowa im. Marii Skłodowskiej-Curie[18][19]. W budynku mieścił się uprzednio Zespół Szkół Publicznych[20]. Do szkoły uczęszcza Sara James, uzdolniona muzycznie uczestniczka międzynarodowych konkursów[21][22].

Miasto prowadzi Przedszkole Samorządowe[23] i Miejski Dom Kultury[23].

Sport i rekreacja[edytuj | edytuj kod]

W Ośnie Lubuskim przy Szkole Podstawowej powstała w 2005 hala sportowa, wyposażona w boiska, sanitariaty oraz widownię na 200 miejsc[24]. Znajduje się tu także Stadion Miejski o pojemności 700 widzów (w tym 360 miejsc siedzących).

Swoją siedzibę ma tu Miejski Klub Sportowy „Spójnia” Ośno Lubuskie, założony w roku 1948 pod nazwą „Chrobry”, grający w IV lidze. Barwy zespołu: biało-czerwono-żółte[25][26].

W mieście znajdują się zespoły zieleni miejskiej takie jak Park „Stary Rynek” oraz Park „Słowackiego”.

Transport[edytuj | edytuj kod]

Stacja kolejowa Ośno Lubuskie

Transport drogowy[edytuj | edytuj kod]

Miasto znajduje się przy drodze wojewódzkiej nr 137 Słubice-Kowalów-Ośno Lubuskie-Międzyrzecz-Trzciel oraz przy drodze wojewódzkiej nr 134 Urad-Rzepin-Ośno Lubuskie-Radachów[27].

Transport kolejowy[edytuj | edytuj kod]

W Ośnie Lubuskim znajduje się stacja kolejowa Ośno Lubuskie, która znajduje się na linii kolejowej nr 364 łączącej Rzepin z Wierzbnem[28].

Wspólnoty wyznaniowe[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Urząd Miasta i Gminy w Ośnie Lubuskim, Ośno Lubuskie: Plan miasta, Wydanie II 2003/2004, ISBN 83-87873-20-9.
  • Wojciech Eckert: System obronny Ośna Lubuskiego. Piękno do odkrycia = The fortification of Ośno Lubuskie. A beauty to be discovered, Czasopismo Techniczne – Architektura, zeszyt 7, 2009, s. 235-238.
  • Jarosław Lewczuk, Błażej Skaziński, Bożena Grabowska: Zabytki północnej części województwa lubuskiego. Gorzów Wlkp.: WUOZ, 2004. ISBN 83-921289-0-7.
  • Roland Semik: Ratusz miejski w Ośnie Lubuskim, w: Wiadomości Powiatowe – biuletyn powiatu słubickiego, grudzień 2013, s. 10 (ISSN 2299-1921).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-07-19].
  2. ↑ Ośno Lubuskie, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-08-12] [zarchiwizowane z adresu].
  3. ↑ Ośno Lubuskie – miasto otoczone murami. lubuskie.pl, 4 sierpnia 2015. [dostęp 2021-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  4. ↑ Marian Eckert, Zarys dziejów Rzepina, [w:] „Rocznik Lubuski”, t. 3, red. nacz. Wiesław Sauter, Lubuskie Towarzystwo Kultury, Zielona Góra 1962, s. 158.
  5. ↑ Muzeum Ziemi Torzymskiej. osno.mserwer.pl. [dostęp 2021-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  6. ↑ Na Ziemi Ojców, Rocznik Ziem Zachodnich i Północnych, 1962, Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, str. 221
  7. ↑ a b c d e Urząd Miasta w Ośnie Lubuskim: Ośno Lubuskie. [dostęp 2010-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-29)]. (pol.).
  8. ↑ Edward Rymar, Rywalizacja o ziemię lubuską i kasztelanię międzyrzecką, w: Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka, nr 4/1979, s. 489
  9. ↑ Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
  10. ↑ Mapa topograficzna - Geoportal. [dostęp 2011-09-24].
  11. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 56. [dostęp 2013-02-04].
  12. ↑ a b Urząd Miasta w Ośnie Lubuskim: Monografia Od Drossen do Ośna Lubuskiego. [dostęp 2010-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-29)]. (pol.).
  13. ↑ Turystyka lubuskie + Historyczne [online], www.lubtur.pl [dostęp 2019-07-29] (pol.).
  14. ↑ Ośno Lubuskie – Kamienna wieża widokowa. Atrakcje turystyczne Ośna Lubuskiego. Ciekawe miejsca Ośna Lubuskiego [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2019-07-29].
  15. ↑ Ludność Ośna Lubuskiego w latach 1933–1939. [dostęp 2010-06-10]. (niem.).
  16. ↑ Ośno Lubuskie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-07-11], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  17. ↑ Plan odnowy miejscowości Ośno Lubuskie (Stan w dniu 31 12 2010 r.), Urząd miasta i gminy Ośno Lubuskie.
  18. ↑ Szkoła Podstawowa w Ośnie Lubuskim [online], Gmina Ośno Lubuskie [dostęp 2022-08-24] (pol.).
  19. ↑ Szkoła Podstawowa im. Marii Skłodowskiej-Curie w Ośnie Lubuskim [online], zsposno.superszkolna.pl [dostęp 2022-08-24].
  20. ↑ E.U, Umowa na termomodernizację szkoły w Ośnie podpisana [online], Gmina Ośno Lubuskie, 15 kwietnia 2020 [dostęp 2022-08-24] (pol.).
  21. ↑ Sara Egwu-James – kim jest laureatka programu Szansa na Sukces? [online], Eurowizja.org - najwięcej o Eurowizji, 26 września 2021 [dostęp 2022-08-24] (pol.).
  22. ↑ Gabrysia Farbotko, Kim jest Sara Egwu James? Skąd taka siła głosu, w tak małej osobie? [online], Portal I Love Słubice - Całym sercem dla powiatu słubickiego!, 9 lipca 2020 [dostęp 2022-08-24] (pol.).
  23. ↑ a b Gmina_Ośno_Lubuskie, Jednostki organizacyjne [online] [dostęp 2022-08-24].
  24. ↑ Urząd Miasta w Ośnie Lubuskim: Budowa hali sportowej przy Zespole Szkól Publicznych w Ośnie Lubuskim. [dostęp 2010-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-08)].
  25. ↑ 90minut.pl: Skarb - Spójnia Ośno Lubuskie. [dostęp 2010-07-27].
  26. ↑ spojnia.osno.info: Kronika sportowa MKS Spójnia Ośno Lubuskie.. [dostęp 2010-07-27].
  27. ↑ Pojezierze Lubuskie. Mapa turystyczna 1:120 000. Zakł. Kartogr. Sygnatura, Zielona Góra. 2007. ISBN 978-83-7499-100-1.
  28. ↑ kolej.one.pl: linia Rzepin-Wierzbno. [dostęp 2010-06-10].
  29. ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2014-06-04].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Gmina Ośno Lubuskie
Sołectwa
Miejscowości niesołeckie

Herb gminy Ośno Lubuskie

Powiat słubicki
Miasta
Gminy miejsko-wiejskie
Gminy wiejskie

Herb powiatu słubickiego

Powiat rzepiński* (1945–1958)
Przynależność wojewódzka
Miasta
Gminy wiejskie (1945–54)
Gromady (1954–58)
Legenda
  • * 1945 jako powiat rypiński
Powiat sulęciński* (1945–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta
Gminy wiejskie
(1945–54 i 1973–75)
Gromady (1954–72)
Legenda
  • * 1945–46 jako powiat cielęciński
Miasta województwa lubuskiego
Miasta na prawach powiatu
Miasta powiatowe
Miasta gminne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ośno_Lubuskie&oldid=72520808#Sport_i_rekreacja”