Spółgłoska zwarta dwuwargowa bezdźwięczna
Numer IPA | 101 | |||
---|---|---|---|---|
p | ||||
Jednostka znakowa |
p | |||
Unikod |
U+0070 | |||
UTF-8 (hex) |
70 | |||
Inne systemy | ||||
X-SAMPA | p | |||
Kirshenbaum | p | |||
IPA Braille↗ | ⠏ | |||
Przykład | ||||
informacje • pomoc | ||||
| ||||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Spółgłoska zwarta dwuwargowa bezdźwięczna - rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych, oznaczany w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA symbolem [p].
Artykulacja
Opis
W czasie artykulacji tej spółgłoski:
- modulowany jest strumień powietrza wydychany z płuc, czyli artykulacja tej spółgłoski wymaga inicjacji płucnej i egresji,
- tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, prąd powietrza uchodzi przez tor ustny
- prąd powietrza w jamie ustnej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka
- dolna warga kontaktuje się z górną wargą, tworząc zwarcie. Dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową, a następnie do przerwania utworzonej blokady i wybuchu (plozji)
- wiązadła głosowe nie drgają, spółgłoska ta jest bezdźwięczna
- pozycja języka i ust może zależeć od kontekstu, w jakim występuje głoska.
Warianty
Opisanej powyżej artykulacji może towarzyszyć dodatkowo:
- wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, mówimy wtedy o spółgłosce zmiękczonej (spalatalizowanej): [pʲ]
- wzniesienie tylnej części grzbietu języka w kierunku podniebienia tylnego, mówimy spółgłosce welaryzowanej: [pˠ]
- przewężenie w gardle, mówimy spółgłosce faryngalizowanej spółgłosce: [pˤ]
- zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o labializowanej spółgłosce [pʷ]
Spółgłoska może być wymówiona:
- z rozwarciem bez plozji, mówimy wtedy o spółgłosce bez plozji: [p̚].
- z silnym przydechem (aspiracją), mówimy wtedy o spółgłosce przydechowej (aspirowanej): [pʰ]
Zobacz też:
- dźwięczny odpowiedniki spółgłoski [p]: [b].
- spółgłoska zwarta ejektywna dwuwargowa: [pʼ]
Przykłady
- w języku polskim: para [ˈpara]
- w języku angielskim: pay [peɪ] "płacić"
- w języku francuskim: pomme [pɔm] "jabłko"
- w języku japońskim: ポスト / posuto [posɯto] "skrzynka pocztowa"
- w języku nowogreckim: πόδι [ˈpo̞ði] "stopa"
- w języku maryjskim: пий [pij] 'pies'
Terminologia
Spółgłoska zwarta dwuwargowa to inaczej spółgłoska okluzywna bilabilna.
Pisownia
Spółgłoska [p] jest zapisywana w języku polskim przy pomocy grafemu: p.