Stanisław Szanter

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Stanisław Szanter (1910-1991) – polski socjolog, etnolog i publicysta,[1] autor książki Socjologia kobiety. Był uczniem Jana Stanisława Bystronia. Przed wojną publikował w czasopismach wileńskich np. „Dzienniku Wileńskim”[2] czy „Kurierze Wileńskim”.[3][4] Wielki wpływ wywarły na niego prace amerykańskiego antropologa Lewisa Henry'ego Morgana oraz niemieckiego filozofa Fryderyka Engelsa. Jeden z pierwszych[5] i najbardziej znanych polskich działaczy na rzecz ruchu feministycznego pierwszej fali.[6] Negatywnie ocenił ONZ-owski Międzynarodowy Rok Kobiet.[7]

Jego biogram został omyłkowo włączony do Słownika pracowników książki polskiej.[8]

Dzieła[edytuj | edytuj kod]

  • Żałobny dzień. W 75 rocznicę śmierci Adama Mickiewicza w: Nasz Przyjaciel: tygodnik polityczny dla miast i wiosek[9]
  • Strzępy: wybór wierszy publikowanych (Wilno: nakładem Przyjaciół Autora, 1931, s. 48)
  • Tydzień przeciwgruźliczy: druga strona medalu (pod pseudonimem S. Algi, Wilno: s. n. 1932, s. 2).
  • Ostra Brama (Sonet) w: Nasz Przyjaciel: tygodnik polityczny dla miast i wiosek[10]
  • Odrodzenie cywilizacji: Szkice o nowym ustroju świata wolnym od kryzysów, bezrobocia, wojen, ciemnoty i nędzy: Cz. 1: Likwidacja miast (Wilno: Drukarnia K. Lewkowicza, 1933, s. 26)
  • Smutnej nauczycielce - ku pocieszeniu (Artykuł dyskusyjny) w: Kurier Wileński r. 12 nr 125 s. 5
  • O istotną i życiową (a nie teoretyczno-biurową) reformę szkolnictwa: artykuły oraz wywiady z profesorami uniwersytetu (red. S. Szanter, Wilno: Skład Główny Związek Nauczycielstwa Polskiego, 1936, s. 23).[11]
  • Wychowanie gospodyń trzeba przewietrzyć! w: Głos Szkoły Zawodowej: organ Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Zawodowych, marzec 1937[12][13]
  • O pokój świata i braterstwo ludów (wespół z: Karol Osiecki, Wilno: s. n. 1938, s. 9)
  • Socjologia kobiety (przedmowa Jan St. Bystroń, Warszawa: Wydawnictwo B. Kądziela, 1948, s. 452).
  • Zastosowanie filmu w szkole zawodowej: (fragmenty artykułu) (Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Szkolnictwa Zawodowego, 1952, s. 9).
  • Socjologiczne błędy "Kanału" w: Ekran 1957, nr 19[14]
  • O właściwe rozumienie kulturalnej misji antykwariatów w: Głos Księgarza 1957 nr 15[15]
  • O skuteczną i masową popularyzację wiedzy w: Kultura i Życie 1958 nr 4 s. 12-13[16]
  • Popularyzacja literatury pięknej. (Na marginesie Biblioteki „Ogoniak”) w: Kultura i Ty 1964 nr 11 s. 38-41.[17]
  • [Wyjaśnienie do biografii] w: Nowe Książki 1973 nr 13 s. 75
  • Cena „wiecznej kobiecości”. Miłość, małżeństwo, rodzina w: Tygodnik kulturalny 1978 nr 32 s. 14[18]
  • Niedyskrecje z wagonu restauracyjnego. Kulisy Nagrody Nobla w: Tygodnik Demokratyczny 1987 12 s. 17[19]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Nasza noworoczna ankieta - Jaką książkę spośró przeczytanych w roku ubiegłym uważa W.Pan(i) za najciekawszą i dlaczego?, „Kurier Wileński”, 13 (1), polona.pl, 1936, s. 9 [dostęp 2022-01-26].
  2. Stanisław Szanter, Niebezpieczne metody Zakładu Ubezpieczeń. List otwarty do Pana Ministra Pracy i Opieki Społecznej w Warszawie, polona.pl, 28 września 1936 [dostęp 2022-01-26].
  3. Bergman ↓, s. 673.
  4. Głogowska ↓.
  5. Dorota Majka-Rostek, Paweł Czajkowski, Robert Florkowski, Seks i seksualność w perspektywie nauk społecznych — wprowadzenie, „Forum Socjologiczne”, 2017, s. 12-13, DOI10.19195/2083-7763.8.1 [dostęp 2022-01-26].
  6. Józefowicz ↓, s. 105.
  7. Bukraba-Rylska ↓.
  8. Ambros ↓, s. 350.
  9. Tadeusz Makarewicz (red.), Żałobny dzień. W 75 rocznicę śmierci Adama Mickiewicza, „Nasz Przyjaciel: tygodnik polityczny dla miast i wiosek”, 3 (47), 23 listopada 1930, s. 2.
  10. Tadeusz Makarewicz (red.), Ostra Brama (Sonet), „Nasz Przyjaciel: tygodnik polityczny dla miast i wiosek”, 6 (47), 19 listopada 1933, s. 2.
  11. Stanisław Szanter, O istotną i życiową (a nie teoretycznio-biurową) reformę szkolnictwa : artykuły oraz wywiady z profesorami uniwersytetu zebrane, skł. gł. Związek Nauczycielstwa Polskiego, 1936 [dostęp 2022-01-26].
  12. "Zburzyć starą rodzinę!...", „Kurier Poznański”, 32 (39), 9 marca 1937, s. 1.
  13. Stanisław Pieńkowski, Ośle uszy komunizmu, „Kurier Poznański”, 32 (129), 20 marca 1937, s. 3.
  14. Marcin Adamczak, Między poetyką kulturową a kulturą produkcji. Społeczny kontekst realizacji pierwszych flmów Andrzeja Wajdy, „Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication”, 13 (22), 2013, s. 73–90, ISSN 1731-450x [dostęp 2022-01-26] (pol.).
  15. Grzegorz Nieć, Antykwariaty Przedsiębiorstwa Państwowego „Dom Książki” w latach 1951–1989 w świetle polskiej prasy księgarskiej, „Roczniki Biblioteczne”, 56, 2012, s. 169-170.
  16. Bibliografia zawartości czasopism, [w:] Polona.pl, t. 12, 1958 (11), s. 102 [dostęp 2021-01-26].
  17. Bibliografia zawartości czasopism, [w:] Polona.pl, t. 19, 1964 (1), s. 116 [dostęp 2021-01-26].
  18. Bibliografia zawartości czasopism, [w:] Polona.pl, „Bibliografia zawartości czasopism”, 32 (8), sierpień 1978, s. 25.
  19. Bibliografia zawartości czasopism, [w:] Polona.pl, „Bibliografia zawartości czasopism”, 41 (3), 3 marca 1987, s. 89.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]