Stanisław Jamka
podpułkownik dyplomowany łączności | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1920-1940 |
Siły zbrojne |
Legiony Polskie, |
Jednostki |
2 Pułk Piechoty, |
Stanowiska |
szef sztabu, |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa, |
Odznaczenia | |
Stanisław Franciszek Jamka (ur. 11 kwietnia 1895 w Wieliczce, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podpułkownik dyplomowany łączności Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się 11 kwietnia 1895[1] jako syn Józefa.
Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich. W stopniu kaprala służył w 2 Pułku Piechoty w składzie II Brygady, później w kompanii telegraficznej Komendy Legionów Polskich. Mianowany plutonowym, następnie sierżantem – pełnił funkcje dowódcy sekcji telegraficznej i dowódcy taborów. Po kryzysie przysięgowym wstąpił do Polskiego Korpusu Posiłkowego służąc w kompanii telegraficznej. Przy usiłowaniu przekroczenia frontu pod Rarańczą w połowie lutego 1918, został aresztowany przez Austriaków i był przetrzymywany w obozie w Szeklence. Następnie został wcielony do c. i k. armii i skierowany na front włoski.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego. W grudniu 1918 jako podchorąży służył w Oddziale Telefonicznym Naczelnego Dowództwa Galicji Wschodniej. Zweryfikowany do stopnia porucznika łączności. Brał udział w wojny polsko-bolszewickiej. W pierwszej połowie lat 20. mianowany kapitanem łączności. Został awansowany do stopnia majora łączności ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924. Odbył V Kurs Normalny od 1 listopada 1924 do 11 października 1926 w Wyższej Szkole Wojennej[2]. Uzyskał tytuł oficera dyplomowanego. Do 1932 służył w 3 Pułku Piechoty Legionów, a od 10 października 1932 pełnił funkcję szefa sztabu w 10 Dywizji Piechoty w garnizonie Łódź. Został mianowany podpułkownikiem łączności. Od 1936 do lipca 1939 był dowódcą 7 Batalionu Telegraficznego, funkcjonującego w garnizonie Poznań.
Po wybuchu II wojny światowej, w okresie kampanii wrześniowej 1939 sprawował stanowisko dowódcy łączności w sztabie Armii „Modlin”. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez sowietów i przewieziony do obozu w Starobielsku[3]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na otwartym wówczas Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.
Jego bratem był Władysław Jamka (1898-1983), także oficer łączności Wojska Polskiego i również absolwent Wyższej Szkoły Wojennej.
Upamiętnienie
Symboliczny grób Stanisława Jamki został ustanowiony na grobowcu rodzinnym na cmentarzu w rodzinnej Wieliczce (kwatera IX b).
5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia pułkownika[4]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[5].
W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, 3 maja 2010 został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Stanisława Jamkę na cmentarzu komunalnym w Wieliczce[6].
Odznaczenia
- Krzyż Niepodległości
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[7]
- Krzyż Walecznych – trzykrotnie
- Złoty Krzyż Zasługi
Przypisy
- ↑ Oficerowie. muzeumwp.pl. [dostęp 14 kwietnia 2015].
- ↑ Wyższa Szkoła Wojenna. V Kurs Normalny 1 listopada 1924 – 11 października 1926.
- ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 309. ISBN 83-7001-294-9.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. policja.pl. [dostęp 5 sierpnia 2014].
- ↑ Dęby Katyńskie. zckwieliczka.pl. [dostęp 13 kwietnia 2015].
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 33.
Bibliografia
- Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003. s. 180. [dostęp 14 kwietnia 2015].
- Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Stanisław Jamka. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 14 kwietnia 2015].
- Stanisław Jamka. katyn-pamietam.pl. [dostęp 14 kwietnia 2015].
- Jadwiga Duda. 131 spotkanie z cyklu „Wieliczka – Wieliczanie”. „Biblioteczka Wielicka”, s. 13, Zeszyt 76 z 2008. Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Wieliczce.
- Internowani w Szeklence
- Wojskowi związani z Łodzią
- Ludzie związani z Poznaniem
- Ludzie urodzeni w Wieliczce
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (trzykrotnie)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie dyplomowani II Rzeczypospolitej
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Charkowie
- Podpułkownicy łączności II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej
- Urodzeni w 1895
- Zmarli w 1940
- Żołnierze II Brygady Legionów Polskich
- Żołnierze Polskiego Korpusu Posiłkowego