Stanisław Trzebiński (lekarz)

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez MalarzBOT (dyskusja | edycje) o 17:06, 23 mar 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Stanisław Trzebiński
{{{alt grafiki}}}
Data i miejsce urodzenia

26 września 1861
Popowce

Data i miejsce śmierci

25 czerwca 1930
Wilno

Miejsce spoczynku

Cmentarz na Rossie, pochowany 27 czerwca 1930

Zawód, zajęcie

lekarz, historyk i filozof medycyny

Rodzice

Aniela z Podoskich Trzebińska, Adolf Trzebiński

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Grób H. Komar i S. Trzebińskiego na wileńskiej Rossie

Stanisław Trzebiński (ur. 26 września 1861[1] w Popowcach, zm. 25 czerwca 1930 w Wilnie) – polski lekarz, historyk i filozof medycyny[2].

Życiorys

Wczesne dzieciństwo upłynęło mu w rodzinnych Łąkach. W 1871 zaczął uczyć się na pensji w Krzemieńcu. Jego nauczycielem m. in. był Józef Antoni Beaupré[3]. W 1873 rozpoczął naukę w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Uczył się m.in. razem z Bolesławem Krysiewiczem, Bernardem Chrzanowskim i Janem Panieńskim[4]. W tym Gimnazjum uzyskał świadectwo maturalne jesienią 1881[2]. Jako jeden z czwórki uczniów z rocznika z uwagi na bardzo dobre wyniki z egzaminów pisemnych był zwolniony z części ustnej matury[4]. Po jego ukończeniu w latach 1881-1882 studiował medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim, działając w Towarzystwie Bratniej Pomocy i Czytelni Akademickiej. Następnie przeniósł się do Lipska, gdzie na Uniwersytecie w Lipsku przez 1,5 roku kontynuował studia medyczne. W latach 1884-1885 studiował na Uniwersytecie w Getyndze, a następnie na Uniwersytecie w Heidelbergu, gdzie w 1886 uzyskał tytuł doktora medycyny. Dyplom nostryfikował na Uniwersytecie w Dorpacie, uzyskując 26 maja 1888[5] drugi tytuł doktora medycyny. W 1899 podjął pracę w Szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie, pod kierunkiem Teodora Dunina[2], kontynuując pracę na oddziale chirurgicznym Szpitala św. Łazarza w Krakowie u prof. Alfreda Obalińskiego[6] i w poliklinice chorób żołądkowych w Berlinie. Od 1890 pracował na stanowisku lekarza fabrycznego i dominialnego w Obodówce, a następnie na takim samym stanowisku w majątku i cukrowni Wołoczyska[2]. W okresie od 1906 do 1916 pracował w klinice neurologicznej Michaiła Łapinskiego na Uniwersytecie w Kijowie[7]. Pracował też w laboratorium chemiczno - bakteriologicznym dr. Modrzewskiego przy Związkowej Lecznicy Polskiej[2]. Nauczał również psychologii w szkołach średnich[8].

Był członkiem Polskiego Towarzystwa Lekarskiego w Kijowie, pełniąc funkcję wiceprezesa, prezesa i sekretarza. Podczas wojny polsko-bolszewickiej aresztowany jako zakładnik przez bolszewików w momencie zbliżania się wojsk polskich do Kijowa spędził w więzieniu w Charkowie 3,5 miesiąca. Powrócił do Polski w sierpniu 1921 i objął posadę w Urzędzie Zdrowia[2].

17 maja 1922 otrzymał nominację profesora zwyczajnego na katedrę historii i filozofii medycyny na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie z obowiązkiem wykładania też patologii ogólnej i doświadczalnej oraz prowadzenia zakładu patologii[6]. W 1926 zwolniony z obowiązku wykładania patologii ogólnej i doświadczalnej USB[9][6] mógł poświęcić się w całości pracy na seminarium historii i filozofii medycyny oraz propedeutyki lekarskiej.

Od 11 czerwca 1923 do 6 listopada 1923 był dziekanem Wydziału Lekarskiego USB[6].

Od 30 września 1924 pracował w komisji nostryfikacyjnej dyplomów lekarskich, ewentualnie dyplomów na stopień doktora medycyny wydanych przez zagraniczne uczelnie, był współautorem wraz z Kazimierzem Wacławem Karaffa - Korbuttem pod kierownictwem dziekana Wydziału Z. Orłowskiego (17 marca 1925)[6].

Profesor nie tylko pracował na rzecz USB i nauki, ale w miarę swoich skromnych środków wspomagał też Uniwersytet majątkowo[10].

Był też pierwszym sekretarzem stałym Towarzystwa Lekarskiego Wileńskiego[2] oraz redagował Pamiętnik Towarzystwa Lekarskiego Wileńskiego[1].

Po śmierci jego mózg był badany przez prof. Maksymiliana Rose, który również badał mózg marszałka Józefa Piłsudskiego[11].

Zaliczany jest do polskiej szkoły filozofii medycyny.

Rodzina

Syn Anieli z Podoskich Trzebińskiej i Adolfa Trzebińskiego. W sierpniu 1893 ożenił się z Honoratą z Komarów[12] i miał 3 dzieci: Zygmunta Feliksa (1894–1926), Anielę (1895–1899) i Władysława (1899–1918)[13].

Przypisy

  1. ↑ a b wrzesień-26 [online], www.wilnoteka.lt [dostęp 2016-05-29].
  2. ↑ a b c d e f Stanisław Trzebiński doktór medycyny, profesor zwyczajny historji i filozofji medycyny Uniwersytetu Stefana Batorego: (ur. w r. 1861 w Popowcach, zm. w Wilnie 25/VI 1930 r.)., Tow. Wyd. "Pogoń", 1930 [dostęp 2016-05-29] (pol.).
  3. ↑ A. Wrzosek, Życie i działalność naukowa Stanisława Trzebińskiego, "Archiwum Historii i Filozofii Medycyny" 1934, t. XIV, s. 226.
  4. ↑ a b Pamiętnik Profesora Trzebińskiego, maszynopis w posiadaniu rodziny. Częściowo opublikowany przez A. Wrzoska.
  5. ↑ Ueber circumscripte Bindegewebshyperplasien in den peripheren Nerven, besonders in den Plexus brachiales : Inaugural-Dissertation zur Erlangung des Grades eines Doctors der Medicin | Digar [online], www.digar.ee [dostęp 2017-06-22] (ang.).
  6. ↑ a b c d e S. Trzebiński, Wydział Lekarski Uniwersytetu Stefana Batorego w latach 1919 - 1929, Wilno 1931.[1] [dostęp 2018-01-08] (pol.).
  7. ↑ http://waller.ub.uu.se/images/Waller_Ms_Arzt/02740/f_001a.jpg
  8. ↑ J. Barański, Stanisław Trzebiński, (w:) Polska szkoła filozofii medycyny. Przedstawiciele i wybrane teksty źródłowe, pod redakcją Michała Musielaka i Jana Zamojskiego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2010, s. 129.
  9. ↑ Trzebiński [online], www.gutenberg.czyz.org [dostęp 2016-05-29].
  10. ↑ Odnotowano jego wpłatę 150 zł na rzecz funduszu dla asystentów w r. akad. 1927/28 (Księga pamiątkowa ku uczczeniu CCCL rocznicy założenia i X wskrzeszenia Uniwersytetu Wileńskiego. T. 2, Dziesięcieolecie 1919-1929, s. 142).
  11. ↑ M. Rose, O mózgu ś. p. Prof. Stanisława Trzebińskiego. Badania uzupełnione wyjątkami z pamiętnika i dziennika Zmarłego, "Pamiętnik Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego" 1935, R. 11, z. 3.
  12. ↑ Wyjątki z pamiętnika prof. Trzebińskiego, s. 141, (w:) M. Rose, O mózgu ś. p. Prof. Stanisława Trzebińskiego. Badania uzupełnione wyjątkami z pamiętnika i dziennika Zmarłego, "Pamiętnik Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego" 1935, R. 11, z. 3.
  13. ↑ Potomkowie Sejmu Wielkiego [online], www.sejm-wielki.pl [dostęp 2017-11-20].

Bibliografia

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stanisław_Trzebiński_(lekarz)&oldid=52953873”