Stara Kuźnica (województwo świętokrzyskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stara Kuźnica
wieś
Ilustracja
Kuźnia w Starej Kuźnicy
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

konecki

Gmina

Końskie

Liczba ludności (2016)

109[2]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

26-200[3]

Tablice rejestracyjne

TKN

SIMC

0244245[4]

Położenie na mapie gminy Końskie
Mapa konturowa gminy Końskie, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Stara Kuźnica”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Stara Kuźnica”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Stara Kuźnica”
Położenie na mapie powiatu koneckiego
Mapa konturowa powiatu koneckiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Stara Kuźnica”
Ziemia51°12′57″N 20°30′16″E/51,215833 20,504444[1]

Stara Kuźnicawieś sołecka[2] w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Końskie[4][5].

W skład sołectwa Stara Kuźnica wchodzą także wsie Chełb i Drutarnia.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.

Przez miejscowość przepływa rzeczka Młynkowska Rzeka, dopływ Drzewiczki.

Przez Starą Kuźnicę przechodzi szlak turystyczny niebieski niebieski szlak turystyczny z miejscowości Pogorzałe do Kuźniaków oraz szlak rowerowy czerwony czerwony szlak rowerowy do Sielpii Wielkiej.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Barbary w Nieświniu[6].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Kuźnica wodna, obecnie oddział Muzeum Techniki NOT w Warszawie. Pierwsze wzmianki o funkcjonującej tu kuźnicy pochodzą z XVII w. Kuźnica napędzana była kołem wodnym na rzece Młynkowskiej. W 1860 wzniesiono wielki piec, który pracował z przerwami do 1893. W skład zakładu wchodzą: ujęcie wody, grobla, wypusty oraz dwa koła nasiębierne (na potrzeby pokazów działania kuźni woda może zostać czasowo skierowana na koło wodne). W kuźnicy znajduje się też drewniany młot, typowy dla polskich zakładów z tego okresu, oraz zabytkowa dmuchawa.

W kuźni podczas II wojny światowej ukrywał się żołnierz i egzekutor Armii Krajowej, dr Jacek Wilczur, uratowany i operowany przez kowala - Adama Niewęgłowskiego, który ratował od zagłady Polaków, Żydów oraz jeńców radzieckich zbiegłych z niewoli. Kuźnia została pokazana w 2015 w reportażu TVN24 o dr. Wilczurze.

W latach 80. XX wieku podmokły teren, z którego woda spływała na koło wodne, został uregulowany i w jego miejscu powstał zbiornik wodny z ciekawym sześciokątnym spływem, z którego woda odpływa pod ziemią. Zbiornik jest zarybiony, a ponadto wykorzystywany w celach turystycznych.

Kuźnica została wpisana do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.492 z 18.10.1956 i z 15.02.1972)[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 128225
  2. a b Statystyka mieszkańców miasta i gminy. Stan na dzień 31-12-2016 [dostęp 2022-03-30]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1192 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Opis Parafii na stronie diecezji
  7. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 34 [dostęp 2015-11-17].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Encyklopedia techniki. Metalurgia, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice, 1978

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]