Stary Las (województwo opolskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stary Las
wieś
Ilustracja
kościół par. pw. św. Marcina
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

nyski

Gmina

Głuchołazy

Wysokość

258–265 m n.p.m.

Liczba ludności (2006)

687[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-340[3]

Tablice rejestracyjne

ONY

SIMC

0494858

Położenie na mapie gminy Głuchołazy
Mapa konturowa gminy Głuchołazy, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Stary Las”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Stary Las”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Stary Las”
Położenie na mapie powiatu nyskiego
Mapa konturowa powiatu nyskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Stary Las”
Ziemia50°22′56″N 17°24′21″E/50,382222 17,405833[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Stary Las (niem. Altewalde[4]) – wieś w Polsce, w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Głuchołazy[5].

Wieś leży nad źródliskami Kamienicy w obrębie Przesieki Sudeckiej. Zabudowa miejscowości ma charakter ulicówki.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

12 listopada 1946 r. nadano miejscowości polską nazwę Stary Las[4].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Najstarsze znane wzmianki o miejscowości Waldow pochodzą z 1249 r. z dokumentu bpa wrocławskiego Tomasza I. W dokumencie tym informuje się o transakcji między bpem a rycerzem o imieniu Smilo, w której duchowny przekazał Waldow oraz dwie inne miejscowości wspomnianemu rycerzowi. Kolejna informacja o miejscowości pochodzi z 1284 roku. Jest to zapis o konflikcie między biskupem Tomaszem II a księciem Henrykiem IV Prawym – biskup pragnął odzyskać od księcia Stary Las oraz 64 inne miejscowości. Henryk IV nie chciał jednak zgodzić się na to i nakazał wybudowanie na skraju miejscowości zamku obronnego, z którego napadał na pobliskie ziemie biskupie. Poskromcą tej „kłótni” został dopiero cesarz, który w 1288 r. zmusił księcia do poddania się i zburzenia zamku. Następna informacja o miejscowości pochodzi z dokumentu kościelnego z 1300 roku, będącego spisem gospodarstw i innych instytucji w Starym Lesie; miejscowość została w nim wymieniona pod nazwą Antiquum Waldow i składa się wówczas z 49 gospodarstw, kościoła, gospody i młyna.

19 sierpnia 1757 roku, miejscowość odwiedził, podczas jednego ze swoich objazdów, Fryderyk II Wielki z synami; podczas pobytu dopytywał się o stan wioski, wielkość, liczbę urodzeń i zgonów. W 1782 r. miejscowość posiadała kościół z zabudową plebanijną, szkołę, 21 dużych gospodarstw i 49 mniejszych, młyn wodny i 3 kowali. Liczba mieszkańców wynosiła 693. Kolejne lata przyniosły rozwój miejscowości, liczba mieszkańców kształtowała się od 1440 osób w 1855 r. do 1145 w 1939 roku. Przez Stary Las wiodła trasa tzw. marszu śmierci. Na cmentarzu parafialnym znajduje się mogła z 46 zamordowanymi więźniami obozu Auschwitz-Birkenau.

W 1945 r. miejscowość została włączona do Polski. Ludność niemiecka została przesiedlona do Niemiec, a jej miejsce zajęła ludność polska, przybyła z południowych, wschodnich i centralnych rejonów Rzeczypospolitej.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[6]:

  • kościół par. pw. św. Marcina, z XIII/XIV w., 1913 r., wypisany z księgi rejestru
  • plebania, z XVIII w.
  • zbiorowa mogiła ofiar hitlerowskich, na cmentarzu rzym.-kat.
  • dom - chałupa nr 49, drewniana, z XVIII w., XIX w., przeniesiony do Muzeum Wsi Opolskiej
  • dom - chałupa nr 58, drewniany, z XVIII w.

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

15 lipca 2010, w ramach organizowanego w Prudniku VI Europejskiego Tygodnia Turystyki Rowerowej, w którym wzięli udział rowerzyści z całej Europy, przez Stary Las prowadziła trasa „Szlakiem błogosławionej Marii Luizy Merkert”[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 129885
  2. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1203 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  5. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 62. [dostęp 2012-12-21].
  7. ↑ Trasy rowerowe VI ETTR w Prudniku, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 27 (1019), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 7 lipca 2010, s. 20–21, ISSN 1231-904X.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Gmina Głuchołazy
Miasto
Części miasta
Wsie
Osady
Części wsi
Przysiółki wsi
Nieoficjalna
część wsi

Herb gminy Głuchołazy

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stary_Las_(województwo_opolskie)&oldid=72688543”