Stefan Kwilecki
 podczas pracy przy Ratuszu Staromiejskim w Szczecinie | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
polska |
| Praca | |
| Styl | |
Stefan Kwilecki (ur. 19 września 1925 w Malińcu, zm. 1 stycznia 2001 w Szczecinie) – polski konserwator zabytków, architekt i nauczyciel akademicki.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie ziemiańskiej. W czasie II wojny światowej przebywał w Rabce, a następnie w okolicach Kielc, pracując między innymi jako traktorzysta i pisarz oraz ucząc się na tajnych kompletach.
W 1948 przybył do Szczecina i rozpoczął studia na Wydziale Architektury Wyższej Szkoły Inżynierskiej w tym mieście. W 1952 uzyskał dyplom studiów wyższych w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Poznaniu i zaczął pracę w Wojewódzkim Urzędzie Konserwatorskim w Szczecinie.
W 1954 przeniósł się do pionu projektowego Pracowni Konserwacji Zabytków. Wziął udział w badaniach oraz w pracach projektowych odbudowy m.in. Zamku Książąt Pomorskich, kościoła św. Jakuba, Ratusza Staromiejskiego w Szczecinie, zamków w Darłowie, Bytowie i Płotach, a także kościoła Mariackiego w Chojnie.
W 1960 został powołany na stanowisko Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Przez dwanaście lat sprawowania tej funkcji był obrońcą pomorskich zabytków. Przeciwstawiał się naciskom ówczesnych władz państwowych i partyjnych dążących do rozbiórki lub wstrzymujących odbudowę zabytków, zwłaszcza sakralnych.
Jego wysiłkom zawdzięcza się ocalenie m.in. kościoła św. Jakuba w Szczecinie oraz kościoła Mariackiego w Chojnie. Inne obiekty, w których odbudowę Stefan Kwilecki był zaangażowanyl, to m.in.: Ratusz Staromiejski w Szczecinie, budowle Kamienia Pomorskiego (pałac biskupi, ratusz, kościół św. Mikołaja, Brama Wolińska), i Stargardu (odwach, Dom Kletzinów, Brama Pyrzycka oraz Brama Wałowa), zamek w Płotach, mury miejskie w Chojnie, Choszcznie i Pyrzycach.
W 1972 został zmuszony do złożenia rezygnacji ze sprawowanej funkcji. Przez pewien czas pracował ponownie w Przedsiębiorstwie Państwowym Pracownie Konserwacji Zabytków (przebywając m.in. na kilkumiesięcznym kontrakcie we Francji), a następnie, w latach 1975–1990, był zatrudniony na Politechnice Szczecińskiej (Wydział Budownictwa i Architektury) w charakterze pracownika naukowo-dydaktycznego.
Był członkiem Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków oraz Polskiego Komitetu Narodowego ICOMOS.
Na fasadzie Pałacu pod Głowami m.in. znajduje się rzeźba głowy Stefana Kwileckiego. W bazylice archikatedralnej św. Jakuba w Szczecinie znajduje się tablica poświęcona jego pamięci. W 2007 na cmentarzu Centralnym w Szczecinie posadzono "drzewko pamięci" poświęcone jego osobie z inicjatywy Stowarzyszenia Czas Przestrzeń Tożsamość.
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Jego ojciec – Mieczysław Kwilecki – został zamordowany w Charkowie wiosną 1940 roku.
Stefan Kwilecki 15 sierpnia 1952 ożenił się z Izabellą Ułaszyn herbu własnego (1927–1995), córką językoznawcy, profesora Henryka Ułaszyna (1874–1956), a wnuczką Józefa Wolffa (1862–1918)[1]. Mieli dwoje dzieci: Magdalenę (ur. 1953) i Michała (ur. 1960)[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Marek Jerzy Minakowski: Stefan hr. Kwilecki z Kwilcza h. Śreniawa (Byliny). [w:] Wielka Genealogia Minakowskiego [on-line]. sejm-wielki.pl, 2017-08-16. [dostęp 2017-08-16]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Encyklopedia Szczecina, Tom I, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 1999, ISBN 83-87341-45-2
- Stanisław Latour, Kwilecki Stefan, [w:] Polski słownik biograficzny konserwatorów zabytków, red. Henryk Kondziela, Hanna Krzyżanowska, z. 2, Poznań, Wydaw. Poznańskie 2006, ISBN 83-7177-416-8