Stela Gwanggaeto

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stela króla Gwanggaeto
Ilustracja
Zbliżenie na fragment inskrypcji
Nazwa koreańska
Hangul

광개토왕릉비

Hancha

廣開土王陵碑

Transkrypcja poprawiona

Gwanggaeto wangneungbi

Transkrypcja MCR

Kwanggaet’o wangnŭngbi

Stela Gwanggaeto – najstarszy, po mieczu Chiljido, koreański zabytek epigraficzny[1], w postaci granitowego bloku o wysokości prawie 7 metrów i obwodzie około 4 metrów[2].

Stela znajduje się na terenie gminy Tonggou w powiecie Ji’an w prowincji Jilin w Chinach, na północnym brzegu rzeki Yalu, niedaleko Gungnaeseong, dawnej stolicy Goguryeo[1]. Została wzniesiona w roku 414 ku czci Kwanggaet’o Wielkiego (pan. 391–413), przez jego syna Changsu[1][3]. Wszystkie cztery ściany mającej kształt nieregularnego prostopadłościanu steli pokrywa częściowo uszkodzona inskrypcja w klasycznym języku chińskim, licząca 1802 znaki, z których 260 jest nieczytelnych[4].

Treść[edytuj | edytuj kod]

Wyryty w kamieniu tekst zawiera legendę o założeniu Goguryeo przez Dongmyeonga, chronologię królewską, relację z kampanii wojennych Gwanggaeto oraz spis rodów zobowiązanych do dbania o grobowiec władcy i składanie ofiar[1]. W inskrypcji zawarta jest informacja o toczonych przez Koreańczyków wojnach z krajem Wa (Japonią)[2][3][4][5].

[…]

Paekje i Silla długo były naszymi poddanymi i przynosiły daniny naszemu dworowi. Lecz od roku sinmyo [391] Wa [Japończycy] zaczęli przychodzić zza morza i siać zniszczenie. Paekje [wraz z nimi] zaatakowali Sillę i podporządkowali jej lud. W szóstym roku, pyǒnsin, król osobiście poprowadził flotę by wystraszyć Paekje. Armia […] zaatakowała i zajęła 18 grodów, po czym [zaczęła oblegać] ich stolicę. Przeciwnik zamiast stracić ducha wyszedł i stoczył wiele bitew. Rozgniewany król przekroczył rzekę Ari. Wysłał straż przednią by wywierać presję na miasto i […] zdobył stolicę. Król Paekje oddał tysiąc jeńców oraz tysiąc sztuk dobrych ubrań. Przyrzekając wierność naszemu królowi, król Paekje poprzysiągł: „Od tej pory zawsze będę twym sługą i gościem”. Nasz król łaskawie przebaczył mu wcześniejsze przewiny i uznał szczerość jego przysięgi. Tak więc, [przejąwszy] 58 miast i siedemset wsi, zawrócił armię i wrócił do swojej stolicy, przyprowadzając młodszego brata króla Paekje i dziesięciu wysokich oficerów.

W roku dziewiątym Yŏngnak, roku kihae [399], Paekje łamiąc daną przysięgę zawarło pokój z Wa. Król w odpowiedzi przybył do Pjongjangu, skąd gdzie posłaniec z Silla doniósł mu: „Wa [Japończycy] zalali nasze tereny, mają przewagę i niszczą nasze mury. Odkąd jako twoi słudzy i goście staliśmy się twoimi poddanymi, prosimy o ochronę i dowództwo waszmości”. Wielki król w swej dobroci pochwalił szczerość ich lojalności i odesłał posłańca by przekazał [plan działania] królowi Silla.

W roku dziesiątym, kyŏngja [400], król wysłał pięć tysięcy zbrojnych, pieszych i konnych, na pomoc Silla. Cały obszar od Namgŏ-sŏng do stolicy Silla był pełen Wa. Z nadejściem naszych wojsk Wa wycofali się. [Nasze wojska ruszyły za nimi, uderzając] od tyłu, dotarliśmy do Chongbal-sŏng w Imna-gara, które się poddało.

[…]

W roku czternastym, kapsin [404], Wa podnieśli się i wtargnęli do Taebang. Wojska króla czekały na nich w krytycznym punkcie i uderzyły z zaskoczenia. Rozbójnicy Wa zostali pokonani i niezliczeni z nich mieli poderżnięte gardła.

W roku siedemnastym, chŏngmi [407], król zlecił wysłanie pięciu tysięcy zbrojnych, pieszych i konnych, […] armia stoczyła bitwę niszcząc ich całkowicie.

fragmenty tekstu ze steli, tłum. na podstawie Jennifer Crewe, Sources of Korean Tradition.[5]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Encyklopedia Historyczna Świata. T. III. Starożytność, część 2. Kraków: Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, 2000, s. 305.
  2. a b Ki-Moon Lee and S. Robert Ramsey: A History of the Korean Language. Cambridge: Cambridge University Press, 2011, s. 42.
  3. a b Koji Mizoguchi: The Archaeology of Japan. From the Earliest Rice Farming Villages to the Rise of the State. Cambridge: Cambridge University Press, 2013, s. 51.
  4. a b Takashi Hatada, V. Dixon Morris, An Interpretation of the King Kwanggaet'o Inscription, „Korean Studies”, 3 (1), University of Hawaii Press, 1979, s. 1–17 (ang.).
  5. a b Jennifer Crewe, Sources of Korean Tradition, Columbia University Press, 1996, s. 24–26, ISBN 978-0-231-51531-3 (ang.).