Superfosfat
.jpg)
Superfosfat – nawóz fosforowy zawierający rozpuszczalny w wodzie diwodorofosforan wapnia, Ca(H2PO4)2. Najlepiej przyswajalny przez rośliny jest w formie H2PO4-, jednocześnie ta forma jest najbardziej podatna na sorpcję glebową i przechodzi w nierozpuszczalne w wodzie sole glinu, żelaza, wapnia[1]. Otrzymywany głównie z fosforytów i apatytów przez działanie na nie kwasami mineralnymi. Nawóz może mieć formę drobnoziarnistą (pylistą) albo granulowaną (drobne ziarenka o średnicy 2–4 mm)[2].
Odmiany superfosfatu[edytuj | edytuj kod]
- Superfosfat zwyczajny
Superfosfat zwyczajny (pojedynczy) otrzymuje się przez zalanie zmielonej skały fosforytowej kwasem siarkowym, w wyniku czego zawiera gips, będący balastem:
- Ca3(PO4)2 + 2H2SO4 → Ca(H2PO4)2 + 2CaSO4
Zawartość fosforu w superfosfacie zwyczajnym wynosi 15–19% w przeliczeniu na P2O5.
- Superfosfat podwójny (potrójny)
W wyniku działania na fosforyty kwasem fosforowym:
- Ca3(PO4)2 + 4H3PO4 → 3Ca(H2PO4)2
otrzymuje się superfosfat podwójny (potrójny)[a] o znacznie większej zawartości fosforu – 46% w przeliczeniu na P2O5.
- Superfosfat amoniakalny
Ten rodzaj superfosfatu powstaje w wyniku zobojętnienia nadmiaru kwasów pozostałych w nawozie po procesie produkcyjnym za pomocą amoniaku. Zawiera około 2% przyswajalnego azotu.
Formy superfosfatu[edytuj | edytuj kod]
Superfosfat prosty pylisty – zawiera 18% P2O5, 10% siarki w postaci siarczanów, 28% tlenku wapnia oraz mikroskładniki. Szary proszek.o odczynie wyraźnie kwaśnym. Jest to nawóz przedsiewny, wymagający wymieszania z glebą. Pogłównie może być stosowany tylko na użytkach zielonych. Nie należy stosować go na glebach kwaśnych i zasadowych z powodu łatwego uwsteczniania[1].
Superfosfat prosty granulowany – zawiera 19% P2O5. Jest łatwiejszy w stosowaniu jednocześnie mniej narażony na uwstecznianie. Nie ulega tak łatwo uwstecznianiu jak superfosfat prosty pylisty. Nawóz ten wymaga wymieszania z glebą. Jest stosowany przedsiewnie, niekiedy w małych dawkach razem z nasionami[1].
Superfosfat potrójny granulowany – zawiera 46% P2O5, Nawóz łatwo przyswajalny, stasowany przedsiewnie. Można go stasować pod wszystkie rośny i wszystkie gleby[1].
Superfosfat borowany – zawiera 44% P2O5 oraz 0,5% boru. Właściwości podobne jak superfosfat potrójny granulowany. Stosuje się go pod rośliny uprawne wrażliwe na niedobór boru (np. buraki, lucerna)[1].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nazwy „superfosfat podwójny” i „superfosfat potrójny” stosowane są zamiennie.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Encyklopedia techniki CHEMIA. Warszawa: WNT, 1965.