Puchar sezonu w piłce nożnej mężczyzn

Superpuchar ZSRR (Puchar sezonu)
Суперкубок СССР (Кубок сезона)
Państwo	ZSRR
Dyscyplina	piłka nożna
Organizator rozgrywek	Komsomolskaja prawda
Data założenia	1977
Data rozwiązania	1989
	Rozgrywki
Liczba drużyn	2
	Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca	Dinamo Moskwa (1977)
Ostatni zwycięzca	Dnipro Dniepropetrowsk (1989)
Najwięcej zwycięstw	Dynamo Kijów (3)

Superpuchar Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w piłce nożnej (ros. Суперкубок СССР по футболу, a właściwie Puchar sezonu, ros. Кубок сезона) – trofeum przyznawane zwycięskiej drużynie meczu rozgrywanego pomiędzy aktualnym Mistrzem ZSRR oraz zdobywcą Pucharu ZSRR w danym sezonie (jeżeli ta sama drużyna wywalczyła zarówno mistrzostwo, jak i Puchar kraju - to jej przeciwnikiem zostaje finalista Pucharu). Rozgrywki odbywały się z przerwami w latach 1977–1989.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W sezonie 1977 odbył się pierwszy oficjalny mecz o Superpuchar ZSRR, organizowany z inicjatywy redakcji gazety Komsomolskaja prawda i zwany Pucharem sezonu. Pierwszy pojedynek rozegrano 20 listopada 1977 roku. W tym meczu zdobywca Pucharu ZSRR Dinamo Moskwa pokonał 1:0 mistrza ZSRR Dynamo Kijów. W 1985 roku przeciwko Dynamo Kijów w finale występował finalista Pucharu Szachtar Donieck, dlatego że Dynamo zdobył obydwa tytuły. W tamtych latach turniej ten był uważany za nieoficjalny i nigdy nie odbywał się pod auspicjami Związku Piłki Nożnej ZSRR. Mecz o Superpuchar ZSRR odbywał się nieregularnie, nie był taki popularny jak Mistrzostwo ZSRR czy Puchar ZSRR. Ostatni mecz był rozegrany w Soczi w 1989 roku, gdzie dwa ukraińskie zespoły walczyli o Superpuchar w obecności tylko 1500 kibiców.

Format[edytuj | edytuj kod]

Mecz o Superpuchar ZSRR rozgrywany był po, w środku lub przed rozpoczęciem każdego sezonu. W przypadku remisu po upływie regulaminowego czasu gry przeprowadza się dogrywka. Jeżeli i ona nie wyłoni zwycięzcę, to od razu zarządzana była seria rzutów karnych.

Zwycięzcy i finaliści[edytuj | edytuj kod]

Sezon	K	T	Zwycięzca	Wynik	Finalista	Data, miejsce	Uwagi
Puchar sezonu (ros. Кубок сезона)
1977		1	Dinamo Moskwa	1:0	Dynamo Kijów	20.11.1977, Stadion Dinamo, Tbilisi, 35.000
1978–1980							nie rozgrywano
1981		1	Dynamo Kijów	1:1 pd. (k. 5:4)	Szachtar Donieck	17.03.1981, Stadion Łokomotyw, Symferopol, ?
1982–1983							nie rozgrywano
1984		1	Szachtar Donieck	2:1	Dnipro Dniepropietrowsk	5.07.1984, Stadion Szachtar, Donieck, 32.840
1984		1	Szachtar Donieck	1:1	Dnipro Dniepropietrowsk	8.07.1984, Stadion Meteor, Dniepropietrowsk, 29.500
1985		1	Zenit Leningrad	2:1	Dinamo Moskwa	30.07.1985, Stadion im. S.Kirowa, Leningrad, 31.000
1985		1	Zenit Leningrad	1:0	Dinamo Moskwa	5.08.1985, Stadion Dinamo, Moskwa, 12.200
1986		2	Dynamo Kijów	2:2 pd. (k. 3:1)	Szachtar Donieck	11.04.1986, Stadion Republikański, Kijów, 65.300
1987		3	Dynamo Kijów	1:1 pd. (k. 5:4)^[1]	Torpedo Moskwa	18.05.1987, Stadion Centralny im. W.Lenina, Moskwa, 30.000
1988						Kiszyniów	mecz pomiędzy Dynamo Kijów a Spartak Moskwa nie odbył się^[2]
1989		1	Dnipro Dniepropetrowsk	3:1 pd.	Metalist Charków	1.03.1989, Stadion Centralny, Soczi, 1.500

Uwagi:

wytłuszczono i kursywą oznaczone zespoły, które w tym samym roku wywalczyły mistrzostwo i Puchar kraju (dublet),
wytłuszczono zespoły, które zdobyły mistrzostwo kraju,
kursywą oznaczone zespoły, które zdobyły Puchar kraju.

Statystyka[edytuj | edytuj kod]

Klasyfikacja według klubów[edytuj | edytuj kod]

W dotychczasowej historii finałów o Superpuchar ZSRR na podium oficjalnie stawało w sumie 7 drużyn. Liderem klasyfikacji jest Dynamo Kijów, który zdobył trofeum 3 razy.

Stan na 31.05.2022.

Lp.	Klub	Zdobywca	Finalista	Zwycięskie sezony	Przegrane finały
Lp.	Klub			Zwycięskie sezony	Przegrane finały
1.	Dynamo Kijów	3	1	1981, 1986, 1987	1977
2.	Szachtar Donieck	1	2	1984	1981, 1986
3.	Dinamo Moskwa	1	1	1977	1985
3.	Dnipro Dniepropetrowsk	1	1	1989	1984
5.	Zenit Leningrad	1	0	1985
6.	Torpedo Moskwa	0	1		1987
6.	Metalist Charków	0	1		1989

Klasyfikacja według miast[edytuj | edytuj kod]

Stan na 31.05.2022.

Miasto	Liczba tytułów	Kluby
Kijów	2	Dynamo Kijów (3)
Dniepropetrowsk	1	Dnipro Dniepropetrowsk (1)
Donieck		Szachtar Donieck (1)
Leningrad		Zenit Leningrad (1)
Moskwa		Dinamo Moskwa (1)

Klasyfikacja według kwalifikacji[edytuj | edytuj kod]

Tytuł	Zwycięstw	Finałów
Mistrz ZSRR	5^[3]	2
Zdobywca Pucharu ZSRR	3^[4]	4
Finalista Pucharu ZSRR	0	1

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Mecz rozegrano jako kalendarzowy mecz mistrzostw ZSRR
↑ Ze względu na odmowę mołdawskich organizacji sportowych z powodu złych warunków pogodowych, 1 marca w Kiszyniowie mecz Pucharu Sezonu został przełożony na późniejszy termin, ale nie odbył się.
↑ w tym 1 jako również i zdobywca Pucharu.
↑ w tym 1 jako również i mistrz.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Puchar sezonu na stronie footballfacts.ru (ros.)
Puchar sezonu na stronie wildstat.ru (ros.)
Lista meczów na stronie RSSSF (ang.)

[1] Mecz rozegrano jako kalendarzowy mecz mistrzostw ZSRR

[2] Ze względu na odmowę mołdawskich organizacji sportowych z powodu złych warunków pogodowych, 1 marca w Kiszyniowie mecz Pucharu Sezonu został przełożony na późniejszy termin, ale nie odbył się.

[3] w tym 1 jako również i zdobywca Pucharu.

[4] w tym 1 jako również i mistrz.

[1]

[2]

[3]

[4]

Funkcjonujące	Albania Andora Anglia Armenia Belgia Białoruś Bułgaria Chorwacja Cypr Estonia Francja Gibraltar Gruzja Hiszpania Holandia Irlandia Irlandia Północna Islandia Izrael Kazachstan Kosowo Litwa Malta Mołdawia Niemcy Norwegia Polska Portugalia Rosja Rumunia San Marino Turcja Ukraina Włochy Wyspy Owcze
Wspólne	Czechosłowacja Irlandia (Rep.Irlandii i Irlandia Płn.)
Zlikwidowane	Austria Azerbejdżan Bośnia i Hercegowina Czechy Dania Grecja Hiszpania (Copa Eva Duarte) Irlandia (FAI Super Cup * LFA President’s Cup * Top Four Cup) Irlandia Północna (Top Four Cup) Jugosławia Łotwa Macedonia Północna NRD Słowacja Słowenia Szwajcaria Szwecja Turcja (Prime Minister's Cup) Węgry ZSRR