Sutter’s Mill (meteoryt)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Sutter's Mill (meteoryt))
Fragmenty meteorytu
Fragment meteorytu o wadze 8,5 g

Meteoryt z Sutter’s Millmeteoryt, którego upadek miał miejsce i był obserwowany 22 kwietnia 2012 w Kalifornii (USA). Najprawdopodobniej był to pojedynczy meteoroid niezwiązany z rojem Lirydów, które pojawiają się na niebie w tym czasie. Z powodu miejsca odnalezienia jego fragmentów w pobliżu historycznego tartaku Sutter’s Mill bywa określany mianem „Sutter’s Mill meteorite” (meteorytem z Sutter’s Mill).

Przelot bolidu[edytuj | edytuj kod]

Szacuje się, że rocznie w Ziemię uderza przeciętnie jeden meteoryt podobnej wielkości, ale większość z tych zdarzeń ma miejsce nad oceanami lub niezamieszkanymi obszarami i często pozostają one niezauważone. NASA monitoruje i kataloguje wiele obiektów bliskich Ziemi, które mogą stanowić potencjalne zagrożenie i przechodzą blisko naszej planety, jednak w przypadku meteorytu z Sutter’s Mill nie został on odkryty przed jego uderzeniem w Ziemię[1].

Pierwsze doniesienia o zauważeniu meteoroidu pochodzą z około godziny ósmej rano czasu pacyficznego 22 kwietnia 2012[1]. Łącznie zanotowano ponad 100 zgłoszeń różnego typu opisujących szybko poruszającą się ognistą kulę z długim ogonem[2]. Widoczna w atmosferze kula ognista widzialna była na dużym obszarze Stanów Zjednoczonych, rozciągającym się od Sacramento do Las Vegas. Na podstawie obserwacji i znalezionych później fragmentów meteoroidu szacuje się, że miał on wielkość około 70 ton[1]. Obiekty tego typu w momencie ich wejścia do atmosfery ziemskiej poruszają się z prędkością pomiędzy 35 a 70 tysięcy kilometrów na godzinę[3]. Energia wyzwolona w czasie wybuchu bolidu w atmosferze szacowana jest na około pięciu kiloton[1]. Bolid eksplodował w powietrzu, przybliżone koordynaty - 37,6N, 120,5W[4].

Przelot bolidu przez atmosferę został także zarejestrowany przez stacje monitoringowe Comprehensive Nuclear-Test-Ban Treaty Organization w zakresie infradźwieków[5] oraz przez radar meteorologiczny[6].

Pomimo że meteoryt wszedł w atmosferę Ziemi w czasie zbiegającym się z corocznym pojawieniem się roju Lirydów, najprawdopodobniej nie ma on z Lirydami nic wspólnego. Lirydy stanowią pozostałość po komecie C/1861 G1 (Thatcher) i są niewielkimi, lodowymi odłamkami, które całkowicie spalają się w atmosferze[7].

Odnalezione fragmenty[edytuj | edytuj kod]

Fragmenty meteoroidu mogły spaść na obszar o długości do 16 km[1]. Jego pierwsze fragmenty zostały znalezione w pobliżu miasta Coloma, gdzie w 1848 przy tartaku Sutter’s Mill odkryto złoto, co spowodowało gorączkę złota w San Francisco[1]. Z powodu miejsce znalezienia meteoroid bywa określany mianem „Sutter’s Mill meteorite” (meteorytem z Sutter’s Mill)[8].

Pierwszy fragment meteorytu odnaleziono 24 kwietnia; miał on masę 5,5 gramów. Według strony Asteroid Impact Analyzer (ASIMA) do 3 maja zgłoszono odnalezienie 18 fragmentów bolidu, z których największy waży 19 gramów[9]. Strona kolekcjonerska Galactic Stone and Ironworks wylicza w sumie (dane z 3 maja) 29 odnalezionych fragmentów o łącznej masie 228 gramów[10].

Odnalezione fragmenty wskazują na to, że należy on do chondrytów węglistych typu CM, jednego z rzadziej spotykanych typów meteorytów[8], stanowiącego około 1% wszystkich znanych meteorytów. Jest to trzeci tego typu meteoryt odnaleziony na terenie Stanów Zjednoczonych - po meteorytach Crescent i Murray (meteoryt). Chondryty węgliste typu CM są cennym materiałem naukowym i kolekcjonerskim. Jeden gram tego typu meteorytu jest wart tyle co około czterech gramów złota[11].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Fireball Over California/Nevada: How Big Was It?. NASA, 2012-04-24. [dostęp 2012-04-26]. (ang.).
  2. American Meteor Society - Fireball Reports. American Meteor Society, 2012-04-22. [dostęp 2024-02-17]. (ang.).
  3. APNewsBreak: Fireball remnants likely in Calif.. Yahoo! News (Associated Press), 2012-04-25. [dostęp 2014-07-29]. (ang.).
  4. Fwd: large bolide over California/Nevada. 2012-04-23. [dostęp 2012-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
  5. Guy Clifton. Scientist says sound signal from exploding meteor lasted 18 minutes. „Reno Gazette-Journal”, 2012-04-23. [dostęp 2012-04-26]. (ang.). 
  6. Coloma, CA 22 Apr 2012 1452 UTC. radarmeteorites.wordpress.com. [dostęp 2012-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-27)]. (ang.).
  7. Booms and fireball over California and Nevada on April 24 caused by minivan-sized asteroid. earthsky.org, 2012-04-22. [dostęp 2012-04-26]. (ang.).
  8. a b Meteorite Hunters Find Fragments from the Recent ‘Daytime Fireball’ in California. universetoday.com, 2012-04-26. [dostęp 2012-04-26]. (ang.).
  9. The Impact and Recovery of the Sutter’s Mill Meteorite. asima.seti.org. [dostęp 2012-05-04]. (ang.).
  10. Sutter’s Mill California Meteorite Fall - Tally of Known Finds. galactic-stone.com. [dostęp 2012-05-04]. (ang.).
  11. Fragments of Meteorite Worth Their Weight in Gold in California. universetoday.com, 2012-05-01. [dostęp 2012-05-02]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]