Syrena mniejsza

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Syrena mniejsza
Siren intermedia
Barnes, 1826
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Rząd

płazy ogoniaste

Podrząd

Salamandroidea

Rodzina

syrenowate

Rodzaj

Siren

Gatunek

syrena mniejsza

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1]

Syrena mniejsza (Siren intermedia) – gatunek płaza ogoniastego z rodziny syrenowatych.

Budowa[edytuj | edytuj kod]

Zwierzę cechuje się wydłużonym ciałem. Można podzielić je na trzy główne części: głowę, tułów i ogon. Granice pomiędzy nimi wyznaczają podstawa czaszki i kloaka. Osobniki zmierzone przez Gillisa mierzyły od 33,7 do 38,1 cm długości, średnia wyniosła 36,3 cm. 5-6% tych wartości przypada na głowę. Tułów stanowi od 59 do 65% całkowitej długości ciała. Jego przednia część jest wąska. Odchodzą od niej niewielkie, zredukowane przednie kończyny. Leżą one około 2 cm za podstawą czaszki. Za łapami tułów grubieje, osiągając maksymalną grubość 7% długości ciała. Następnie robi się coraz cieńszy. U podstawy ogona osiąga już grubość równą tylko 4-5% długości ciała, a więc mniej więcej tyle, ile w miejscu odejścia kończyn przednich. Ogon jest spłaszczony bocznie, bardziej na odcinku dystalnym. Obejmuje 29-35% długości ciała[2].

Ilość kręgów nie jest u tego gatunku stała. Gillis zbadał pod tym względem 4 osobniki, z których trzy cechowały się podobną budową kręgosłupa. Miały od 94 do 96 kręgów, natomiast czwarty miał ich 74. Co więcej, był on dłuższy od pozostałych. Długość pojedynczego kręgu waha się w granicach 0,1-2% długości ciała. Zależy ona od osobnika (duży osobnik o mniejszej ilości kręgów miał oczywiście kręgi większe) oraz od pozycji w kręgosłupie. Kręgosłup rozpoczyna się trzema niewielkimi kręgami, ich rozmiary rosną w kierunku dystalnym. Po nich następują kręgi większe, które jednak nie różnią się zbytnio wielkością między sobą. Różnice wielkości pojawiają się ponownie dopiero w ogonie. Kręgi odcinka ogonowego zmniejszają się w kierunku dalszym, w końcu widać je tylko na fotografii rtg prześwietlonej od tyłu[2].

Receptory tworzące linię boczną rozmieszczone są pojedynczo[3]

Fizjologia[edytuj | edytuj kod]

Syrena mniejsza porusza się dzięki falistym ruchom ciała. Zazwyczaj przemieszcza się ona w okolicy dna zbiornika[2].

Gillis badał zwierzęta poruszające się z prędkością od 0,3 do 1,5 długości na s. Zauważył on, że w tym przedziale syrena mniejsza potrafi utrzymać pozycję przez kilka cykli związanych z uderzeniami ogona, zwracając uwagę na trudności płaza z utrzymaniem danej pozycji. Największa zaobserwowana przez niego szybkość wynosiła 1,85 długości na s[2].

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Za dnia Siren intermedia ukrywa się wśród roślin i odpadków[1].

W przypadku wyschnięcia zbiornika wodnego zwierzę potrafi drążyć w dnie[1]. Zagrzebana w mule, potrafi przetrwać suszę[4]

Cykl życiowy[edytuj | edytuj kod]

Syrena mniejsza składa jaja w środowisku wodnym. Umieszcza je w mule na dnie zbiornika wodnego w niewielkim pakiecie bądź w jamce pokrytej odpadkami[1].

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Syrena mniejsza żyje na kontynencie północnoamerykańskim. W Stanach Zjednoczonych występuje w pasie przybrzeżnych równin od stanu Wirginia aż do środkowej Florydy i wschodniego Teksasu na południe, na północ zaś sięga południa Michigan. W USA zwierzę występuje pospolicie. W Meksyku płaz zajmuje północne części stanów Tamaulipas i Veracruz (w przypadku tego ostatniego stanu istnieje jedynie kilka doniesień o obecności Siren intermedia, dlatego też International Union for Conservation of Nature widzi konieczność potwierdzenia ich kolejnymi badaniami)[1].

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Siedliskami tego płaza są płytkie, ciche zbiorniki wodne o względnie ciepłej wodzie. Mogą być one mętne. Rośnie w nich bujna roślinność. Z wód stojących IUCN wymienia wśród nich bagna, tereny podmokłe, stawy, jeziora, rowy. Podaje też, że w mniejszym stopniu syrena ta spotykana jest w rzekach i strumieniach[1].

Zagrożenia i ochrona[edytuj | edytuj kod]

Gatunkowi nie zagraża wyginięcie. IUCN przypisuje syrenie mniejszej status gatunku najmniejszej troski (LC – Least Concern). Uzasadnia to szerokim zasięgiem występowania tego płaza i, prawdopodobnie, wysoką liczebnością populacji, a także małym prawdopodobieństwem szybkiego spadku liczebności populacji[1].

W USA temu pospolitemu tam gatunkowi nie zagraża niebezpieczeństwo wyginięcia. Status płaza w Meksyku wymaga dodatkowych badań terenowych. Jednakże wiele lokalnych populacji zostało uszczuplonych, a nawet przestało istnieć. Wiązało się to z utratą siedlisk[1].

Wśród zagrożeń dla tego gatunku IUCN wymienia rolnictwo i urbanizację. Powodują one utratę bądź zmiany w środowisku zamieszkiwanym przez syreny[1].

Gatunek znajduje się pod ochroną gatunkową w Meksyku. Jego zasięg występowania obejmuje również kilka obszarów chronionych[1].

W niewoli[edytuj | edytuj kod]

Gillis w swych badaniach trzymał syreny w wodzie o temperaturze 19,5±0,5 °C, 12 h w świetle i 12 h w ciemności. Płaza można karmić dżdżownicami z rodzaju Lumbricus[2]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j Siren intermedia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  2. a b c d e Gary B. Gillis. Anguilliform locomotion in an elongate salamander (Siren intermedia): effects of speed on axial undulatory movements. „Journal of Experimental Biology”. 200 (4), s. 767-784, 1997. (ang.). 
  3. William E. Duellman: Biology of Amphibians. JHU Press, 1994, s. 378.
  4. William T. Leja: Siren intermedia Lesser siren, Eastern Lesser Siren, Western Lesser Siren. AmphibiaWeb. [dostęp 2014-04-22]. (ang.).