Sytuacja prawna i społeczna osób LGBT w Ameryce Południowej

Prawo wobec kontaktów homoseksualnych

Status prawny związków osób tej samej płci w Ameryce Południowej:

     Małżeństwo osób tej samej płci

     Rejestrowany związek partnerski

     Brak statusu lub status nieznany

     Małżeństwo osób tej samej płci zakazane przez konstytucję

     Kontakty seksualne między osobami tej samej płci karane

Kontakty homoseksualne są legalne w 11 z 12 suwerennych państw Ameryki Południowej oraz dwóch terytoriach zależnych – Gujanie Francuskiej i Falklandach. Jako pierwsza zalegalizowała je w 1830 roku Brazylia, a jako ostatnie w 1998 roku Boliwia, Chile i Ekwador. W Gujanie obowiązuje zakaz kontaktów homoseksualnych pomiędzy mężczyznami.

Wiek osób legalnie dopuszczających się kontaktów homo- i heteroseksualnych zrównano w 9 spośród 13 autonomicznych krajów Ameryki Południowej oraz w Gujanie Francuskiej (gdzie obowiązuje prawo francuskie). Spośród państw i terytoriów zależnych, w których homoseksualizm jest legalny, nierówny próg wiekowy dla inicjacji seksualnej (wyższy dla kontaktów homoseksualnych) zachowano w Chile i Surinamie oraz Falklandach (nie obowiązuje tam prawo brytyjskie).

Ochrona prawna przed dyskryminacją

W pięciu krajach Ameryki Południowej istnieją ogólnokrajowe przepisy zapewniające ochronę przed dyskryminacją przez wzgląd na orientację seksualną we wszystkich dziedzinach życia lub tylko w miejscu pracy. Boliwia i Ekwador podobny zakaz zawarły w konstytucji. Tego typu przepisy wprowadziły również Urugwaj i Wenezuela. W Brazylii i Argentynie prawo zapewnia taką ochronę tylko w pewnych regionach (państwa te są federacjami). Urugwaj jest jedynym państwem kontynentu, które zabrania podburzania do nienawiści przez wzgląd na orientację seksualną.

Geje są wykluczeni ze służby wojskowej z powodu swojej orientacji seksualnej w Gujanie i Wenezueli. W ostatnich latach wiele państw Ameryki Południowej usunęło ze swojego ustawodawstwa taki zakaz, np. Kolumbia w 1999 roku, Peru w 2004 roku czy Argentyna w 2009 roku.

Uznanie związków tej samej płci

Małżeństwa osób tej samej płci

Obecnie małżeństwa osób tej samej płci są legalne w Argentynie, Brazylii, Urugwaju, Ekwadorze i Kolumbii.

Związki partnerskie

Związki partnerskie są obecnie uznawane na kontynencie południowoamerykańskim w Brazylii, Chile, Ekwadorze, Kolumbii oraz Urugwaju. Ponieważ na Gujanie Francuskiej obowiązuje francuskie prawo, pary homoseksualne od 1999 roku mogą tam zawierać Pacte civil de solidarité.

Sytuacja prawna osób LGBT w poszczególnych krajach Ameryki Południowej

Państwo	Legalność kontaktów seksualnych między osobami tej samej płci	Zrównanie wieku	Uznawanie związków osób tej samej płci	Małżeństwa osób tej samej płci	Adopcja dzieci przez pary tej samej płci	Służba wojskowa dla gejów	Zakaz dyskryminacji ze względu na orientację seksualną
Argentyna	legalne od 1886 r.			od 2010	od 2010	od 2009	1
Boliwia	legalne od 1998 r.
Brazylia	legalne od 1830 r.			od 2013			1 ogólny w stanach Bahía, Mato Grosso, Sergipe, Minas Gerais i Santa Catarina oraz w ponad 80 municypiach (m.in. São Paulo i Rio de Janeiro)
Chile	legalne od 1998 r.		od 2015				Od 2012 r.
Ekwador	legalne od 1998 r.			od 2019			ogólny zakaz zawarty w konstytucji z 1998 r.
Gujana	nielegalne pomiędzy mężczyznami
Kolumbia	legalne od 1981 r.			od 2016	od 2015
Paragwaj	legalne od 1924 r.
Peru	legalne od 1924 r.						ogólny od 2004 r.
Surinam	legalne od 1944 r.
Urugwaj	legalne od 1934 r.		od 2008 r.	od 2013	od września 2009 r.		ogólny od 2004 r.
Wenezuela	legalne						w miejscu pracy od 1999 r.
Gujana Francuska3	legalne		francuski PACS od 1999 r.	od 2013 r.	od 2013 r.		ogólny od 2001 r.
Falklandy4	legalne

¹ tylko regionalnie
² ale w 2005 r. sąd w São Paulo przyznał opiekę nad dziećmi homoseksualnej parze
³ departament zamorski Francji
⁴ terytorium zależne Wielkiej Brytanii

Życie osób LGBT w Ameryce Południowej

Czy homoseksualizm powinien być akceptowany przez społeczeństwo? (2007)	Tak	Nie
Argentyna	72	21
Boliwia	44	49
Brazylia	65	30
Chile	64	31
Peru	51	43
Wenezuela	47	50

Źródło: Pew Global Attitudes Project

W wielu krajach południowoamerykańskich (Boliwia, Chile, Ekwador, Peru) policja nadal stosuje nieuzasadnione aresztowania oraz przemoc wobec osób homoseksualnych.

W większości państw Ameryki Południowej corocznie odbywają się parady mniejszości seksualnych. Manifestacja gejów i lesbijek w São Paulo jest największą tego typu imprezą na świecie. W 2007 roku wzięło w niej udział około 3,5 miliona osób.

Zobacz też

• sytuacja prawna i społeczna osób LGBT na świecie