Sytuacja prawna i społeczna osób LGBT w Portugalii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Prawo odnośnie do kontaktów homoseksualnych[edytuj | edytuj kod]

Kontakty homoseksualne w Portugalii zostały zalegalizowane w 1983 roku[1]. Wcześniej homoseksualizm był legalny w kraju w latach 18521912[2]. Do 2007 roku wiek dopuszczający kontakty homoseksualne był wyższy (16 lat) niż heteroseksualne (14 lat), choć w latach 19451995 był zrównany. Był to ostatni zapis bezpośrednio dyskryminujący gejów i lesbijki w prawie tego kraju. W 2005 roku sąd orzekł ze różnica wieku dopuszczająca kontakty seksualne jest niezgodna z konstytucją, a wprowadzony w 2007 roku nowy kodeks karny wyeliminował tę różnicę.

Ochrona prawna przed dyskryminacją[edytuj | edytuj kod]

Zakaz dyskryminacji przez wzgląd na orientację seksualną istnieje w kodeksie pracy od 2003. Portugalia jest pierwszym krajem w Unii Europejskiej, który w 2004 wprowadził konstytucyjny zakaz dyskryminacji przez wzgląd na orientację seksualną[3].

Portugalia przyznaje prawo azylu przez wzgląd na orientację seksualną[4]. Geje, lesbijki i biseksualiści nie są wykluczeni ze służby wojskowej z powodu swojej orientacji seksualnej.

Uznanie związków osób tej samej płci[edytuj | edytuj kod]

Portugalskie prawo uznaje konkubinaty osób tej samej płci od 15 marca 2001 roku. Zarówno pary jednopłciowe, jak i przeciwnej płci, po dwóch latach życia w konkubinacie otrzymują część praw z tych jakie mają małżeństwa kobiety i mężczyzny[5]. Różnica istnieje w prawie adopcyjnym – w przeciwieństwie do par heteroseksualnych, pary osób tej samej płci nie mają możliwości adopcji dzieci.

W 2008 roku dwie opozycyjne partie: Blok Lewicy i Zieloni złożyły w parlamencie projekty ustaw legalizujących małżeństwa osób tej samej płci. 10 października 2008 roku oba projekty zostały odrzucone[6][7].

18 stycznia 2009 roku premier Socrates zapowiedział legalizację małżeństw homoseksualnych, jeśli jego ugrupowanie wygra wybory parlamentarne zaplanowane na 27 września 2009[8][9][10]. Socjaliści wygrali wybory, ale utracili większość w parlamencie. W październiku Blok Lewicy przedstawił projekt ustawy w tej kwestii[11][12].

17 grudnia 2009 roku rząd przyjął projekt ustawy legalizującej małżeństwa osób tej samej płci[13][14][15]. Został on przyjęty przez parlament w lutym 2010 i podpisany przez prezydenta w maju[16][17][18][19][20]. Prawo weszło w życie 5 czerwca 2010[21][22].

Życie osób LGBT w kraju[edytuj | edytuj kod]

Według sondażu Eurobarometr wykonanego na zlecenie UE w 2006 30% Portugalczyków popiera legalizacje małżeństw homoseksualnych, a 20% nadanie tzw. praw adopcyjnych dla osób tej samej płci[23].

W Portugalii funkcjonuje dobrze rozwinięta scena gejowska, której centrum stanowi Lizbona i Porto, dysponujące wieloma miejscami jak puby i dyskoteki w których geje i lesbijki mogą czuć się swobodnie. Lokale gejowskie i gay-friendly znajdują się w każdym większym mieście.

W kraju działa wiele organizacji LGBT, publikuje się magazyny o tematyce gejowskiej. Co roku w Lizbonie i Porto odbywają się parady CSD gromadzące tysiące uczestników.

W Lizbonie odbywa się największy w Europie festiwal filmów LGBT Lisbon Gay & Lesbian Film Festival.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. LGBT world legal wrap up survey
  2. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2007-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-01-18)].
  3. http://www.parlamento.pt/Legislacao/Paginas/ConstituicaoRepublicaPortuguesa.aspx#art13
  4. Portugal
  5. DECRETO N.º 349/X Primeira alteração à Lei n.º 7/2001, de 11 de Maio, que adopta medidas de protecção das uniões de facto. [dostęp 2012-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-23)].
  6. Portugal Says No To Gay Mariiage. [dostęp 2008-10-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-12)].
  7. Portugal's Parliament Votes Against Gay Marriage
  8. Sócrates quer casamento gay e referendo à regionalização
  9. Leader of Portuguese Ruling Party Seeks to Create Homosexual “Marriage" in Portugal
  10. Portugal May Be Next in Line for Gay Marriage
  11. Re-elected Portuguese prime minister promised to allow gay marriage
  12. Same-Sex Marriage in Portugal?
  13. Portugal tipped to allow gay marriage
  14. Portuguese govt aims to permit gay marriage
  15. Gay Marriage Prospects Strong in Portugal
  16. Portuguese Lawmakers Approve Gay Marriage Bill
  17. Gay marriage approved by the Portuguese Parliament. [dostęp 2012-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-11)].
  18. Portugal's president to ratify same-sex marriage law
  19. Portugal's president signs gay marriage bill
  20. Lawmakers In Portugal Legalize Gay Marriage
  21. Lei n.º 9/2010 de 31 de Maio Permite o casamento civil entre pessoas do mesmo sexo
  22. Segunda-feira já vai ser possível celebrar casamentos entre pessoas do mesmo sexo. [dostęp 2012-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-29)].
  23. http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/eb/eb66/eb66_highlights_en.pdf

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]