Szczepan Jeleński

Szczepan Jeleński, ps. Bohdan Katerwa (ur. 22 grudnia 1881 w Warszawie, zm. 27 maja 1949 w Poznaniu) – polski inżynier i pisarz, popularyzator nauki.

Życiorys

Urodził się 22 grudnia 1881 w Warszawie, w rodzinie Jana Jeleńskiego i Ludwiki z Czajewskich. Ukończył gimnazjum w Warszawie i Politechnikę Warszawską. W latach 1904–1907 był redaktorem „Dziennika dla Wszystkich”, w latach 1909–1913 redaktorem „Roli”.

Podczas I wojny światowej był członkiem zarządu głównego Koła Międzypartyjnego w Warszawie jako delegat Stronnictwa Chrześcijańsko- Demokratycznego.

W okresie międzywojennym był dyrektorem Księgarni św. Wojciecha w Poznaniu. Ponadto był:

• członkiem zarządu Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek,
• członkiem rady Polskiego Związku Wydawców Dzienników i Czasopism,
• redaktorem tygodnika ilustrowanego „Tęcza”.

Twórczość

• Urwis (1918) – komedia;
• Igraszki z ogniem – komedia;
• Przechodzień (1921) – nastrojowa sztuka;
• Lilavati (1926; anegdoty, gry, ciekawostki, zadania matematyczne)
  • wznawiana w wyd. WSiP, Warszawa (w r. 1971 - wyd. siódme);
  • następnie Poznań, 1982;
• Śladami Pitagorasa (1928; idem);
  • w latach 1960. tytuł posłużył teleturniejowi;
  • wznowiona w wyd. WSiP, Poznań, 1988;
• Pod strażą Sfinksa;
• Płomienne serca, wyd. Pelikan.

Uprawiał też publicystykę o tematyce religijnej:

• O siódmej godzinie – opowieść ewangeliczna;
• Woda żywa;
• Mała Miriam).

Jego książki popularyzujące matematykę (Lilavati i Śladami Pitagorasa) uznawane są za prekursorskie i nadal wznawiane.

Wszystkie jego utwory objęte były w 1951 roku zapisem cenzury w Polsce, podlegały natychmiastowemu wycofaniu z bibliotek; później jednak zapis częściowo cofnięto i Lilavati oraz Śladami Pitagorasa w PRL wznawiano.

Bibliografia

• Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski [red.]: Wielkopolski słownik biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 296. ISBN 83-01-02722-3.

Linki zewnętrzne

Publikacje Szczepana Jeleńskiego dostępne w serwisie Polona

---

Treść na podstawie Wielkiej ilustrowanej encyklopedji powszechnej Gutenberga (z początków XX wieku), encyklopedii Ultima Thule (1933) i Wielkiej encyklopedii powszechnej PWN (1963).