Szczytna (gmina)

Szczytna
	gmina miejsko-wiejska
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	kłodzki
TERC	0208143
Burmistrz	Marek Szpanier
Powierzchnia	133,16 km²
Populacja (31.12.2021); • liczba ludności	; 7127
• gęstość	53,5 os./km²
Nr kierunkowy	74
Tablice rejestracyjne	DKL
	Adres urzędu:ul. Wolności 42; 57-330 Szczytna
Szczegółowy podział administracyjny
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Szczytna
	Położenie na mapie Polski Szczytna
	50°25′N 16°26′E/50,416667 16,433333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Szczytna (do 1951 gmina Duszniki Zdrój^[2]) – gmina miejsko-wiejska w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego. Leży w Obniżeniu Dusznickim między Górami Stołowymi i Bystrzyckimi, wzdłuż Bystrzycy Dusznickiej. Wysokość: około 450–500 m n.p.m.

Siedziba gminy to Szczytna.

Według danych z 30 czerwca 2004^[3] gminę zamieszkiwało 7401 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku gminę zamieszkiwało 7256 osób^[4].

Struktura powierzchni[edytuj | edytuj kod]

Według danych z roku 2002^[5] gmina Szczytna ma obszar 133,16 km², w tym:

użytki rolne: 31%
użytki leśne: 62%

Gmina stanowi 8,1% powierzchni powiatu.

Ochrona przyrody[edytuj | edytuj kod]

Na obszarze gminy znajduje się rezerwat przyrody Torfowisko pod Zieleńcem chroniący torfowisko wysokie z charakterystyczną dla tego rodzaju zespołu roślinnością oraz stanowiskiem reliktowym brzozy niskiej^[6].

Polityka[edytuj | edytuj kod]

Władze gminy[edytuj | edytuj kod]

Szczytna wraz z okolicznymi wioskami tworzą osobną gminę, posiadającą status gminy miejsko-wiejskiej. Mieszkańcy gminy wybierają do swojej rady miejskiej 15 radnych w wyborach co 4 lata, w siedmiu okręgach wyborczych^[7]. Organem wykonawczym władz jest burmistrz. Siedzibą władz gminy jest zabytkowa willa, znajdująca się przy ulicy Wolności 42^[8].

Burmistrzowie Szczytnej (od 1990)^[9]:

1990–1991: Józef Drabik
1991–1994: Marek Szpak
1994–2006: Edward Kondratiuk
2006–2018: Marek Szpanier
2018–2021: Jerzy Król (ustąpił ze stanowiska przed końcem kadencji)
2021 Wojciech Zimoch (pełniący obowiązki burmistrza)
2021– Marek Szpanier

Mieszkańcy gminy Szczytna wybierają parlamentarzystów do Sejmu z okręgu wyborczego Wałbrzych, a do Senatu z okręgu wyborczego dzierżoniowsko-kłodzko-ząbkowickiego, zaś posłów do Parlamentu Europejskiego z dolnośląsko-opolskiego okręgu wyborczego z siedzibą we Wrocławiu^[10].

Na czele każdego z sołectw stoi sołtys jako jednoosobowy organ władzy wykonawczej, który ma do pomocy radę sołecką jako organ władzy ustawodawczej, która wybierana jest przez wszystkich mieszkańców danej wsi^[11].

Miejscowości na terenie gminy[edytuj | edytuj kod]

W skład gminy wchodzą miasto Szczytna oraz sołectwa:

Chocieszów (obejmuje wsie Chocieszów i Studzienno)
Dolina
Łężyce
Niwa
Słoszów
Wolany
Złotno

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Dane z 31 grudnia 2017 roku^[12]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	7 370	100	3693	50,1	3677	49,9
Gęstość zaludnienia [mieszk./km²]	56		29		27

Piramida wieku mieszkańców gminy Szczytna w 2014 roku^[13].

Sąsiednie gminy[edytuj | edytuj kod]

Bystrzyca Kłodzka, Duszniki-Zdrój, Kłodzko, Kudowa-Zdrój, Lewin Kłodzki, Polanica-Zdrój, Radków.
Południowa granica gminy sięga do granicy państwowej i na ok. 3 km (część odcinka między Zieleńcem a Lasówką) gmina sąsiaduje także z Czechami (aglomeracja wiejska Orlické Záhoří w powiecie Rychnov nad Kněžnou).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Stan, ruch naturalny i wędrówkowy ludności w roku według podziału administracyjnego, stan w dniu 31.12.2021, Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2022-09-03] (pol.).
↑ Dz.U. z 1951 r. nr 34, poz. 263.
↑ Baza demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ GUS, Tabl. 11. Ludność według województw, powiatów, gmin oraz płci w województwie dolnośląskim w 2020 r., 30 czerwca 2020 .
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Rejestr rezerwatów przyrody województwa dolnośląskiego, RDOŚ stan na 18 czerwca 2013. [dostęp 2014-01-31].
↑ Informacje dotyczące liczby radnych i okręgów wyborczych na stronie PKW [on-line] [dostęp 2011-11-19].
↑ Informacje na stronie miasta i gminy Szczytna [on-line] [dostęp 2011-11-20].
↑ Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej, pod red. J. Laski i M. Kowalcze, t. 1–4, Kłodzko 2009–2011.
↑ Informacje PKW, stan na 2011 rok.
↑ Hasło „sołectwo” z Encyklopedii Wiem.
↑ Gmina Szczytna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-02-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Gmina Szczytna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[1] Stan, ruch naturalny i wędrówkowy ludności w roku według podziału administracyjnego, stan w dniu 31.12.2021, Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2022-09-03] (pol.).

[2] Dz.U. z 1951 r. nr 34, poz. 263.

[autonazwa2-3] Baza demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[4] GUS, Tabl. 11. Ludność według województw, powiatów, gmin oraz płci w województwie dolnośląskim w 2020 r., 30 czerwca 2020 .

[autonazwa1-5] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[6] Rejestr rezerwatów przyrody województwa dolnośląskiego, RDOŚ stan na 18 czerwca 2013. [dostęp 2014-01-31].

[7] Informacje dotyczące liczby radnych i okręgów wyborczych na stronie PKW [on-line] [dostęp 2011-11-19].

[8] Informacje na stronie miasta i gminy Szczytna [on-line] [dostęp 2011-11-20].

[9] Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej, pod red. J. Laski i M. Kowalcze, t. 1–4, Kłodzko 2009–2011.

[10] Informacje PKW, stan na 2011 rok.

[11] Hasło „sołectwo” z Encyklopedii Wiem.

[12] Gmina Szczytna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-02-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[populacja2016-13] Gmina Szczytna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

Miasto	Szczytna
Części miasta	Batorów Bobrowniki Borek Borowina Bystra Ocieszów Piekielna Góra Szczytnik Szklana Góra
Wsie	Chocieszów Dolina Łężyce Niwa Słoszów Studzienno Wolany Złotno
Nieoficjalna część miasta	Batorówek
Nieoficjalne części wsi	Borownik Dłużynka Dziób Kopanka Łężno Makoszyce Męciszów Przysiodłki Ściegne Tworów Wolanki
Opuszczone miejscowości	Góra Anny Młyny

Miasta	Bystrzyca Kłodzka Duszniki-Zdrój Kłodzko Kudowa-Zdrój Lądek-Zdrój Międzylesie Nowa Ruda Polanica-Zdrój Radków Stronie Śląskie Szczytna
Gminy miejskie	Duszniki-Zdrój Kłodzko Kudowa-Zdrój Nowa Ruda Polanica-Zdrój
Gminy miejsko-wiejskie	Bystrzyca Kłodzka Lądek-Zdrój Międzylesie Radków Stronie Śląskie Szczytna
Gminy wiejskie	Kłodzko Lewin Kłodzki Nowa Ruda

Przynależność wojewódzka	woj. wrocławskie
Miasta (1945–1975)	Duszniki-Zdrój Kłodzko Kudowa-Zdrój (od 1945) Lewin Kłodzki (do 1945) Nowa Ruda (do 1954 →) Polanica-Zdrój (od 1945) Radków (do 1954 →) Szczytna (od 1973)
Osiedla (1954–1972)	Szczytna (1959–1972)
Gminy wiejskie (1945–1954 i 1973–1975)	Bożków (do 1954) Duszniki Zdrój (do 1951) Kłodzko Krosnowice (do 1954) Lewin Kłodzki Ludwikowice Kłodzkie (do 1954) Nowa Ruda (do 1954) Polanica Zdrój (do 1954) Radków (do 1954) Szczytna (od 1951) Żelazno (od 1973)
Gromady (1954–1972)	Bierkowice Bożków (1954 →) Jaszkowa Górna (1954–1972) Jeleniów (1954–1961) Jugów (1954 →) Kłodzko (1961–1972) Krosnowice (1954–1972) Lewin Kłodzki (1954–1972) Ludwikowice Kłodzkie (1954 →) Ławica (1954–1961) Łężyce (1954–1972) Ołdrzychowice Kłodzkie (1954–1972) Polanica Zdrój (1954–1972) Ratno Dolne (1954 →) Słupiec (1954 →) Szalejów Górny (1954–1968) Szczytna (1954–1959) Ścinawka Dolna (1954 →) Ścinawka Górna (1954 →) Ścinawka Średnia (1954 →) Świerki (1954 →) Włodowice (1954 →) Wojbórz (1954 →) Wojciechowice (1954–1961) Wolibórz (1954 →) Żelazno (1954–1959)
Zobacz też	gmina Kudowa-Zdrój (1976–1991)