Szlak Architektury Drewnianej (województwo podkarpackie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szlak Architektury Drewnianej

Szlak Architektury Drewnianej w województwie podkarpackim, o łącznej długości 1202 km, podzielony jest na 9 tras.

Na opisywanej tu, podkarpackiej część szlaku, najczęściej spotykanymi obiektami są drewniane cerkwie. Nie brak jednak cennych, zabytkowych kościołów, zabudowy wiejskiej, dworków oraz obiektów zabytkowej techniki.

Trasy i obiekty zabytkowe[edytuj | edytuj kod]

Trasa nr I (krośnieńsko-brzozowska) – 134 km[edytuj | edytuj kod]

Trasa nr I (krośnieńsko-brzozowska)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Krosno Kościół filialny pw. św. Wojciecha połowa XV w.
Bonarówka Cerkiew Opieki Matki Boskiej XVII w.
Lutcza Kościół pw. Wniebowzięcia NMP II poł. XV w.
Golcowa Kościół parafialny pw. św. Barbary i Narodzenia NMP(inne języki) XV w.
Domaradz Kościół pw. św. Mikołaja XV w.
Jasienica Rosielna Kościół parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP 1770 r.
Blizne Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych poł. XV w. Obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Humniska Kościół parafialny pw. św. Stanisława Biskupa poł. XV w.
Jabłonka Kościół parafialny pw. Matki Boskiej Częstochowskiej(inne języki) 1936 r.
Dydnia Dawna plebania 1917 r.
Jaćmierz Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny poł. XVII w.
Trześniów Zespół dworski w parku krajobrazowym I poł. XIX w.
Haczów Dawny kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP i św. Michała Archanioła I poł. XV w. Najstarszy i największy kościół drewniany w Polsce. Obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Targowiska Kościół parafialny pw. św. Małgorzaty(inne języki) 1736 r.
Rymanów-Zdrój Zespół zabudowy zdrojowej
Królik Polski Kościół parafialny pw. Narodzenia NMP i św. Wacława 1754 r.
Bałucianka Cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia Przeświętej Bogarodzicy XVII w.
Klimkówka Kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła(inne języki) 1854 r.
Kościół filialny pw. Znalezienia Krzyża Świętego i Pana Jezusa Ukrzyżowanego(inne języki) 1868 r.
Iwonicz-Zdrój Dawny kościół parafialny pw. św. Iwona i Matki Boskiej Uzdrowienia Chorych 1895 r.
Iwonicz Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych II poł. XV w.
Rogi Kościół parafialny pw. św. Bartłomieja 1600 r.
Wietrzno Kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła 1752 r.
Wrocanka Kościół pw. Wszystkich Świętych 1770 r.
Krosno

Trasa nr II (sanocko-dynowska) – 80 km[edytuj | edytuj kod]

Trasa nr II (sanocko-dynowska)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Sanok Muzeum Budownictwa Ludowego -
kościół św. Mikołaja z Bączala Dolnego 		Największy skansen w Polsce, a w nim kościół z Bączala Dolnego będący jednym z najcenniejszych kościołów drewnianych oraz cerkwie: łemkowskie i bojkowskie.
Hołuczków Cerkiew parafialna greckokatolicka pw. św. Paraskiewy I poł. XIX w.
Siemuszowa Cerkiew filialna greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego 1841 r.
Tyrawa Solna Cerkiew parafialna greckokatolicka pw. św. Jana Chrzciciela 1837 r.
Mrzygłód Zachowany układ miasteczka z drewnianą architekturą wokół rynku
Hłomcza Cerkiew greckokatolicka pw. Soboru Bogarodzicy 1859 r.
Łodzina Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogarodzicy 1743 r.
Dobra Zespół cerkiewny: dwie cerkwie, dzwonnica, plebania, ogrodzenie
Ulucz Cerkiew greckokatolicka pw. Wniebowstąpienia Pańskiego (pierwotnie klasztorna) pocz. XVI w. Filia Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
Jurowce Cerkiew parafialna greckokatolicka pw. św. Jerzego 1873 r.
Czerteż Cerkiew parafialna greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego 1742 r.
Sanok

Trasa II a. Dynów – Bircza[edytuj | edytuj kod]

Trasa II a. Dynów – Bircza
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Krzemienna
Obarzym Cerkiew greckokatolicka pw. Wniebowstąpienia Pańskiego 1828 r.
Dynów
Piątkowa Cerkiew greckokatolicka pw. świętego Dymitra XVI w.
Brzeżawa Cerkiew greckokatolicka pw. Archanioła Michała 1843 r.
Kuźmina połączenie z trasą III

Trasa nr III (ustrzycko-leska) – 118 km[edytuj | edytuj kod]

Trasa nr III (ustrzycko-leska)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Ustrzyki Dolne
Łodyna Cerkiew greckokatolicka pw. Michała Archanioła 1862 r.
Liskowate Cerkiew parafialna greckokatolicka pw. Narodzenia NP Marii 1832 r.
Wojtkowa Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogarodzicy 1910 r.
Roztoka Cerkiew greckokatolicka pw. Pokrow Przeświętej Bogarodzicy 1936 r.
Kuźmina Cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra 1814 r.
Średnia Wieś Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP 2. poł. XVI w.
Stefkowa Cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskewy 1840 r.
Równia Cerkiew greckokatolicka pw. Pokrow Przeświętej Bogarodzicy pocz. XVII w.
Ustjanowa Górna Cerkiew św. Paraskewy 1792 r.
Ustrzyki Dolne

Wariant III a. Ustrzyki Dolne – Chmiel[edytuj | edytuj kod]

Wariant III a. Ustrzyki Dolne – Chmiel
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Ustrzyki Dolne
Hoszów Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja 1939 r.
Rabe Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja 1858 r.
Żłobek Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogarodzicy 1830 r.
Czarna Cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra Męczennika 1834 r.
Bystre Cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła 1902 r.
Michniowiec Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogarodzicy 1863 r.
Polana Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja 1790 r.
Smolnik Cerkiew greckokatolicka pw. Archanioła Michała 1791 r. Obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Chmiel Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja 1904 r.

Trasa nr IV (sanocko-dukielska) – 113 km[edytuj | edytuj kod]

Trasa nr IV (sanocko-dukielska)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Sanok Muzeum Budownictwa Ludowego Największy skansen w Polsce, gromadzi zabytkowe obiekty z terenów Beskidu Niskiego, Bieszczadów i podkarpackiego Pogórza.
Szczawne Dawna cerkiew parafialna greckokatolicka pw. Zaśnięcia Matki Boskiej 1888 Obecnie cerkiew filialna prawosławna.
Rzepedź Cerkiew filialna greckokatolicka pw. św. Mikołaja 1824
Turzańsk Dawna cerkiew greckokatolicka pw. Archanioła Michała 1801 Obecnie cerkiew filialna prawosławna, obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Komańcza Dawna cerkiew parafialna greckokatolicka pw. Matki Boskiej 1802
(odbudowana w 2010) 		Obecnie cerkiew parafialna prawosławna.
Wisłok Wielki Cerkiew greckokatolicka pw. św. Onufrego 1850
Jaśliska Zespół zabudowy drewnianej z zachowanym układem miasteczka Aktualnie w zachodniej pierzei rynku unikatowe drewniane domy zawalają się, a ich właściciele zabiegają od lat o szybkie wyburzenie. W ten sposób znika zachowany do naszych czasów polski układ uliczki prowadzącej do kościoła. Świeżo utworzona gmina chce być nowoczesna a więc murowana.
Chyrowa Cerkiew greckokatolicka pw. Opieki Bogurodzicy 1780
Olchowiec Cerkiew greckokatolicka pw. Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja 1934
Krempna Cerkiew greckokatolicka pw. Świętych Kosmy i Damiana 1778-1782
Kotań Cerkiew greckokatolicka pw. Świętych Kosmy i Damiana 1782
Świątkowa Mała Cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła 1762
Świątkowa Wielka Cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła 1757
Pielgrzymka Dawna cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła 1870-72 Obecnie cerkiew parafialna prawosławna.

Trasa nr V (przemyska) – 67 km[edytuj | edytuj kod]

Trasa nr V (przemyska)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Przemyśl
Zadąbrowie Cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia Bogarodzicy 1660 r.
Radymno
Miękisz Stary Cerkiew greckokatolicka pw. Pokrow Przeświętej Bogarodzicy XVII w.
Młyny Cerkiew greckokatolicka pw. Pokrow Przeświętej Bogarodzicy XVII w.
Chotyniec Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy 1615 r. Obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Stubienko Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogarodzicy 1849 r.
Leszno (dawniej Poździacz) Cerkiew greckokatolicka pw. św. Bazylego Wielkiego 1737 r.
Medyka Kościół parafialny pw. św. św. Piotra i Pawła 1607 r.
Przemyśl

Trasa V a. Przemyśl – Kalwaria Pacławska[edytuj | edytuj kod]

Trasa V a. Przemyśl – Kalwaria Pacławska
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Przemyśl
Kruhel Wielki Cerkiew greckokatolicka pw. Wniebowstąpienia Pańskiego I poł. XVII w.
Prałkowce Drewniana dzwonnica z XVIII w. przy murowanej cerkwi greckokatolickiej 1842 r.
Kormanice Cerkiew greckokatolicka pw. Soboru Bogarodzicy 1922 r.
Młodowice Dawna cerkiew greckokatolicka pw. Zmartwychwstania Pańskiego i Niepokalanego Poczęcia Bogarodzicy Obecnie cerkiew prawosławna.
Kalwaria Pacławska Małomiasteczkowa zabudowa drewniana wsi przy zespole klasztornym franciszkanów.

Trasa nr VI (lubaczowska) – 189 km[edytuj | edytuj kod]

Trasa nr VI (lubaczowska)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Lubaczów
Borchów Cerkiew greckokatolicka pw. Niepokalanego Poczęcia NMP 1781 r.
Stare Oleszyce Cerkiew greckokatolicka pw. Opieki NMP 1787 r.
Dachnów Cerkiew greckokatolicka pw. Podwyższenia Krzyża Świętego 1864 r.
Cewków Cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra 1840 r.
Moszczanica Cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła 1713 r.
Kowalówka Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy 1767 r.
Gorajec Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia NMP koniec XVI w.
Chotylub Cerkiew greckokatolicka pw. Przenajświętszej Bogurodzicy Pokrow 1888 r.
Nowe Brusno Cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskewy 1713 r.
Łówcza Cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskewy 1808 r.
Wola Wielka Cerkiew Opieki Bogurodzicy 1755 r.
Radruż Cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskewy wraz z zespołem obronnym 1583 r. Obiekt doskonale zachowany i udostępniony do zwiedzania, wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Lubaczów

Trasa VI a. Lubaczów – Wielkie Oczy[edytuj | edytuj kod]

Trasa VI a. Lubaczów – Wielkie Oczy
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Lubaczów
Opaka Dzwonnica ze spalonej cerkwi greckokatolickiej pw. Narodzenia NMP 1756 r.
Szczutków Cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra Męczennika 1904 r.
Łukawiec Cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra Męczennika 1701 r.
Kościół rzymskokatolicki pw. Objawienia Pańskiego 1756 r.
Wielkie Oczy Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja 1925 r.

Trasa łącznikowa Przeworsk – Lubaczów[edytuj | edytuj kod]

Trasa łącznikowa Przeworsk – Lubaczów
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Przeworsk
Rudka Cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia Bogarodzicy 1693 r.
Lubaczów

Trasa nr VII (rzeszowsko-jarosławska) – 133 km[edytuj | edytuj kod]

Trasa nr VII (rzeszowsko-jarosławska)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Rzeszów
Krzemienica Dawny kościół parafialny pw. św. Jakuba Starszego(inne języki) 1750 r.
Sonina Kościół pw. św. Jana Chrzciciela(inne języki) poł. XVII w.
Markowa Skansen Zabytkowa zagroda, w skład której wchodzą: chałupa kmieca, chałupa biedniacka, stajnia przysłupowa, stodoła, sołek, wiatrak i kuźnia – wyposażone bogato w eksponaty.
Krzeczowice Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja XVIII w.
Siennów Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych(inne języki) 1776 r.
Pruchnik Zespół zabudowy z zachowanym małomiasteczkowym układem przestrzennym
Tyniowice Cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra 1709 r.
Chłopice Dawna cerkiew greckokatolicka 1761 r. Od 1788 r. kościół pw. Wniebowzięcia NMP
Nowosielce Kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny 1595 r.
Kosina Kościół filialny pw. św. Sebastiana(inne języki) 1737 r.
Wydrze Zespół dawnego Pałacyku Myśliwskiego "Julin" 1880 r.
Rzeszów

VII a. Trasa łącznikowa z trasą II sanocko-dynowską[edytuj | edytuj kod]

VII a. Trasa łącznikowa z trasą II sanocko-dynowską
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Pruchnik
Helusz
Bachórzec Dawny kościół parafialny pw. św. Katarzyny 1760 r.

Trasa nr VIII (jasielsko-dębicko-ropczycka) – 136 km[edytuj | edytuj kod]

Trasa nr VIII (jasielsko-dębicko-ropczycka)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Jasło
Załęże Kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela 1760 r.
Osiek Jasielski Kościół parafialny pw. Przemienienia Pańskiego 1419 r. Jeden z najstarszych kościołów drewnianych w Polsce.
Trzcinica Kościół parafialny pw. św. Doroty 1551 r.
Święcany Kościół parafialny pw. św. Anny 1520 r.
Jodłowa Kościół parafialny św. Stanisława Biskupa i Męczennika 1679
Łęki Górne Kościół parafialny pw. św. Bartłomieja 1484 r.
Pilzno
Ropczyce
Brzeziny Kościół parafialny pw. św. Mikołaja 2. poł. XV w.
Gogołów Kościół parafialny pw. św. Katarzyny 1672 r.
Lubla Kościół parafialny pw. św. Mikołaja XVI w.
Szebnie Kościół św. Marcina 1605 r.
Jasło

Trasa nr IX (tarnobrzesko-niżańska) – 232 km[edytuj | edytuj kod]

Trasa nr IX (tarnobrzesko-niżańska)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Sandomierz
Zaleszany
Radomyśl nad Sanem
Dąbrowa Rzeczycka
Zaklików Kościół pw. św. Anny
(obecnie kaplica cmentarna) 		1580 r.
Stalowa Wola-Rozwadów
Stalowa Wola Kościół pw. św. Floriana 1802 r. Przeniesiony z miejscowości Stany
Nisko
Zarzecze Kościół pw. Matki Bożej Śnieżnej 1720
Kaplica cmentarna
Ulanów Kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela i św. Barbary 1643 r.
Kościół filialny pw. Świętej Trójcy (tzw. flisacki) 1690 r.
Krzeszów Kościół parafialny pw. Narodzenia NMP 1727 r.
Kopki
Jeżowe
Bojanów
Cmolas Kościół filialny (dawny szpitalny) pw. Przemienienia Pańskiego 1674 r.
Poręby Dymarskie Kościół pw. św. św. Stanisława i Wojciecha 1656 r.
Kolbuszowa Park Etnograficzny – Muzeum Kultury Ludowej Budownictwo Lasowiaków i Rzeszowiaków – grup etnograficznych zamieszkujących tereny środkowej i północnej części województwa podkarpackiego.
Mielec
Sadkowa Góra
Gawłuszowice Kościół parafialny pw. św. Wojciecha 1677 r.
Bugaj
Tarnobrzeg
Sandomierz

Alfabetyczny spis miejscowości[edytuj | edytuj kod]

Przy nazwach miejscowości podano numer trasy, przy której się znajduje.

B Bachórzec VII, Bałucianka I, Blizne I, Bonarówka I, Borchów VI, Brzeżawa II, Brzeziny VIII, Bystre III

C Cewków VI, Chłopice VII, Chmiel III, Chotylub VI, Chotyniec V, Chyrowa IV, Cmolas IX, Czarna III, Czerteż II

D Dachnów VI, Dobra II, Domaradz I, Dydnia I

G Gawłuszowice IX, Gogołów VIII, Golcowa I, Gorajec VI

H Haczów I, Hłomcza II, Hołuczków II, Hoszów III, Humniska I

I Iwonicz I, Iwonicz-Zdrój I

J Jabłonka I, Jaćmierz I, Jasienica Rosielna I, Jaśliska IV, Jodłowa VIII, Julin VII, Jurowce II

K Kalwaria Pacławska V, Klimkówka I, Kolbuszowa IX, Komańcza IV, Kormanice V, Kosina VII, Kotań IV, Kowalówka VI, Krempna IV, Krosno I, Królik Polski I, Kruhel Wielki V, Krzeczowice VII, Krzemienica VII, Krzeszów IX, Kuźmina III

L Leszno V, Liskowate III, Lubla VIII, Lutcza I

Ł Łęki Górne VIII, Łodyna III, Łodzina II, Łówcza VI, Łukawiec VI

M Markowa VII, Medyka V, Michniowiec III, Miękisz Stary V, Młodowice V, Młyny V, Moszczanica VI, Mrzygłód II

N Nowe Brusno VI, Nowosielce VII

O Obarzym II, Olchowiec IV, Opaka VI, Osiek Jasielski VIII

P Piątkowa II, Pielgrzymka IV, Polana III, Poręby Dymarskie IX, Poździacz (obecnie Leszno) V, Prałkowce V, Pruchnik VII

R Rabe III, Radruż VI, Rogi I, Roztoka III, Równia III, Rudka VI, Rymanów-Zdrój I, Rzepedź IV

S Sanok II, Siemuszowa II, Siennów VII, Smolnik III, Sonina VII, Stalowa Wola IX, Stare Oleszyce VI, Stefkowa III, Stubienko V, Szczawne IV, Szczutków VI, Szebnie VIII

Ś Średnia Wieś III, Świątkowa Mała IV, Świątkowa Wielka IV, Święcany VIII

T Targowiska I, Tarnobrzeg IX, Trzcinica VIII, Trześniów I, Turzańsk IV, Tyniowice VII, Tyrawa Solna II

U Ulanów IX, Ulucz II, Ustianowa Górna III

W Wielkie Oczy VI, Wietrzno I, Wisłok Wielki IV, Wojtkowa III, Wola Wielka VI, Wrocanka I, Wydrze VII

Z Zadąbrowie V, Zaklików IX, Załęże VIII

Ż Żłobek III

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szlak_Architektury_Drewnianej_(województwo_podkarpackie)&oldid=71505855”