Sęp kasztanowaty
| Aegypius monachus[1] | |||
| (Linnaeus, 1766) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
sęp kasztanowaty | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 obecne lęgowiska zimowiska dawne lęgowiska przed zapaścią populacji od ok. 1800 r. ? oznacza niepewne lęgowiska (dawne i obecne), R - trwającą reintrodukcję. | |||
Sęp kasztanowaty (Aegypius monachus) – gatunek dużego ptaka padlinożernego z rodziny jastrzębiowatych, zamieszkujący półwyspy Iberyjski i Apeniński oraz Bałkany, a także pasma górskie Azji aż po Pacyfik. Jeszcze w XIX wieku mógł się gnieździć w Tatrach, być może również na terenie dzisiejszej Polski (nie są to jednak potwierdzone informacje, a tylko przypuszczenia). Na pewno natomiast kilkunastokrotnie obserwowano osobniki zalatujące. Obecnie sporadycznie zalatuje w południowe rejony kraju[4].
- Cechy gatunku
- Brak dymorfizmu płciowego – obie płci ubarwione jednakowo. Głowa i szyja pokryta rzadkim puchem, na szyi kryza z lancetokształtnych piór. Grzbiet, spód i skrzydła ciemnobrunatne, jedynie lotki czarne. Dziób ciemny, nogi szare. W locie widoczne bardzo długie i szerokie skrzydła, na końcach palczasto rozwidlone. Szybuje ze skrzydłami ustawionymi poziomo i ogonem lekko rozłożonym. Jedną z cech charakterystycznych gatunku jest posiadanie przez młode osobniki ciemniejszego, matowego upierzenia ciała niż osobniki dorosłe. Głowa młodych osobników pokryta jest czarnym upierzeniem[5].
- Wymiary średnie
- Długość ciała: 98–107 cm[6]
Rozpiętość skrzydeł: 250–295 cm[6]
Masa ciała: 7-12,5 kg[6] - Biotop
- Góry i obszary pagórkowate, choć sporadycznie pojawia się w różnorodnych miejscach.
- Gniazdo
- Na drzewach.
- Jaja
- Wyprowadza jeden lęg w roku, składając w marcu jedno jajo.
- Wysiadywanie
- Jaja wysiadywane są przez okres około 55 dni przez obydwoje rodziców. Pisklęta opuszczają gniazdo po 3 do 3,5 miesiącach.
- Pożywienie
- Padlinożerny, trawi również kości dużych ssaków.
- Ochrona
- Objęty ochroną gatunkową ścisłą[7].
- ↑ Aegypius monachus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Eurasian Black Vulture (Aegypius monachus). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2 stycznia 2011]. (ang.).
- ↑ Aegypius monachus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Ludwik Tomiałojć, Tadeusz Stawarczyk: Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. Wrocław: PTPP "pro Natura", 2003, s. 212. ISBN 83-919626-1-X.
- ↑ Organismo Autonomo Espacios Naturales de Castilla-La Mancha: Black vulture Aegypius monachus. [dostęp 2011-04-28]. (ang.).
- ↑ a b c B. U. Meyburg, D.A. Christie: Cinereous Vulture (Aegypius monachus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2015. [dostęp 2015-01-07]. (ang.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną (Dz.U. z 2004 r. nr 220, poz. 2237)