Tłumackie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Placyk Tłumackie pod koniec XIX wieku

Tłumackie[1] lub Tłomackie[1][a]jurydyka założona w 1749 przez starostę tłumackiego Eustachego Potockiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1714 Eustachy Potocki nabył grunty znajdujące w jurydyce Leszno, które w 1749 oddzielił od Leszna i założył nową jurydykę[1]. Była to jedna z najmniejszych warszawskich jurydyk[2]. Znajdowała się między późniejszymi ulicami: Przejazd, Długą, Bielańską i Rymarską[1].

W 1779 znaczną liczbę posesji w jurydyce zakupił bankier i przedsiębiorca budowlany Karol Schultz, który zaczął je zabudowywać według planu opracowanego w 1783 przez Szymona Bogumiła Zuga[3]. Ulicę łączącą Leszno z ul. Bielańską poszerzono na znacznym odcinku tworząc placyk Tłumackie z niskim wodozbiorem w kształcie walca, nazywanym Grubą Kaśką[3]. Przy placyku wzniesiono różnej wielkości kamienice[3]. Było to jedno z najważniejszych przedsięwzięć urbanistycznych Warszawy okresu Oświecenia[4].

W latach 1791–1794 jurydyka została włączona do Warszawy[1].

Współcześnie przez teren dawnej jurydyki przebiega al. „Solidarności” (Trasa W-Z)[1]. Do nazwy dawnej ulicy-placyku Tłumackie nawiązuje nazwa ul. Tłomackie[5].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Oboczność fonetyczna w nazwie jurydyki wiąże się z wahaniem w używaniu w języku polskim samogłosek „o“ i „u“ przed spółgłoskami „n“, „ń“ i „m“. Zob. Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 207. ISBN 83-86619-97X.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 887. ISBN 83-01-08836-2.
  2. Maria Bogucka, Maria Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Władysław Tomkiewicz, Andrzej Zahorski: Warszawa w latach 1526–1795. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 301. ISBN 83-01-03323-1.
  3. a b c Maria Bogucka, Maria Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Władysław Tomkiewicz, Andrzej Zahorski: Warszawa w latach 1526–1795. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 510. ISBN 83-01-03323-1.
  4. Maria Bogucka, Maria Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Władysław Tomkiewicz, Andrzej Zahorski: Warszawa w latach 1526–1795. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 511. ISBN 83-01-03323-1.
  5. Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 207. ISBN 83-86619-97X.