Tadeusz Machl

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Machl
Data i miejsce urodzenia

22 października 1922
Lwów

Pochodzenie

polskie

Data i miejsce śmierci

31 sierpnia 2003
Kraków

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, pedagog

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Tadeusz Machl (ur. 22 października 1922 we Lwowie, zm. 31 sierpnia 2003 w Krakowie) – polski kompozytor i pedagog.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 1934–1940 uczył się we Lwowie w szkole muzycznej Sabiny Kasparek gry na fortepianie u Heleny Kasparek i teorii muzyki u S. Lachowskiej, J. Freiheitera i A. Sołtysa). Po wkroczeniu wojsk niemieckich do Lwowa uczestniczył w tajnych koncertach organizowanych przez J. Swatonia. W latach 1944–1946 był akompaniatorem chóru przy kościele św. Wincentego a Paulo i organistą w kościele św. Elżbiety. W 1946 wyemigrował do Szczecina, gdzie krótko uczył w szkole muzycznej. W 1947 zamieszkał w Krakowie, w latach 1947–1950 pracował jako organista w kościele Bożego Ciała. W latach 1950–1954 był korektorem, adiustatorem i redaktorem w Polskim Wydawnictwie Muzycznym[1][2].

W latach 1949–1952 studiował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie kompozycję u Artura Malawskiego oraz grę organową u Bronisława Rutkowskiego. W 1959 przebywał na stypendium we Francji, gdzie kontaktował się m.in. z Nadią Boulanger, studiował twórczość kompozytorów francuskich łączących organy z zespołem orkiestrowym i kultywujących idee estetyczne Césara Francka i Vincenta d’Indy’ego[1][3][2].

Od 1952 wykładał w krakowskim PWSM kompozycję, instrumentację i inne przedmioty teoretyczne, od 1976 jako profesor nadzwyczajny, od 1988 jako profesor zwyczajny, a od 1992 jako profesor emerytowany. Pełnił na tej uczelni funkcję kierownika katedry kompozycji (1965–1972), dziekana Wydziału Kompozycji, Teorii i Dyrygentury (1966–1969)oraz prorektora (1969–1972). W latach 1973–1983 wykładał także w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Kielcach, a w latach 1982–1993 w Katedrze Historii i Teorii Muzyki Uniwersytetu Jagiellońskiego[1][2].

Machl był m.in. członkiem Rady Wyższego Szkolnictwa Artystycznego przy Ministerstwie Kuluty i Sztuki (1969–1972 i 1976–1979), sekretarzem Komisji Rewizyjnej Zarządu Głównego Związku Kompozytorów Polskich (1970–1972 i 1974–1976), przewodniczącym Związku Chórów i Orkiestr Amatorskich w Krakowie (1979–1983). Działał także jako dyrygent chóru w kościele. Bożego Ciała w Krakowie (1960–1974) i chóru męskiego Lutnia (1976–1980)[1][2].

Odznaczenia i nagrody[edytuj | edytuj kod]

Za swoją działalność kompozytorską i pedagogiczną został uhonorowany licznymi odznaczeniami, m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1965), Krzyżem Kawalerskim (1972) i Oficerskim (1988) Orderu Polonia Restituta. Ponadto był dwukrotnie laureatem nagrody I stopnia Ministra Kultury i Sztuki (1971, 1990), a w 1989 otrzymał tytuł Zasłużonego Nauczyciela PRL. Był również laureatem nagród kompozytorskich – w 1956 i 1959 otrzymał wyróżnienia specjalne za swoje kwartety smyczkowe na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim w Liège[1][2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Jarzębska 2000 ↓.
  2. a b c d e Tadeusz Machl. [w:] Polskie Centrum Informacji Muzycznej [on-line]. [dostęp 2018-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-28)]. (pol.).
  3. Chodkowski 1995 ↓, s. 516.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Alicja Jarzębska: Machl Tadeusz. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 6: M część biograficzna. Kraków: PWM, 2000, s. 5-8. ISBN 83-224-0656-8. (pol.).
  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]