Sosnowiórka szara
| Tamiasciurus douglasii[1] | |
| Bachman, 1839 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
sosnowiórka szara |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
Sosnowiórka szara[3], dawniej: wiewiórka czikari[4] (Tamiasciurus douglasii) – gatunek ssaka z rodziny wiewiórkowatych występujący na północnoamerykańskim wybrzeżu Pacyfiku[5].
Nazwa zwyczajowa[edytuj | edytuj kod]
W polskiej literaturze zoologicznej dla oznaczenia gatunku używana była nazwa zwyczajowa „wiewiórka czikari”[4]. Ostatecznie w wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” autorzy zaproponowali podkreślenie odrębności od zwierząt z rodzaju Sciurus (wiewiórka) i w konsekwencji gatunkowi przypisano oznaczenie sosnowiórka szara, a dla rodzaju Tamiasciurus zarezerwowano nazwę sosnowiórka[3].
Środowisko[edytuj | edytuj kod]
Występuje w lasach iglastych, na wysokości do 3300 m n.p.m.
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 27-35,5 cm, masa ok. 140-310 g. Nie występuje dymorfizm płciowy. Futro występuje w umaszczeniach od rudobrązowego, do szarobrązowego. Zimą futro staje się bardziej szarawe. Brzuch pomarańczowy, co odróżnia gatunek od blisko spokrewnionej sosnowiórki czerwonej. Ogon puszysty, z czarnymi końcówkami włosów. Po bokach ciała czarne pasy, zanikające w zimie.
Tryb życia[edytuj | edytuj kod]
Sosnowiórki szare są towarzyskimi zwierzętami i poza sezonem rozrodczym nie przeszkadza im towarzystwo innych przedstawicieli swojego gatunku. Jedna wiewiórka żyje na obszarze 1-1,5 hektara. Śpią w zbudowanych przez siebie gniazdach, zbudowanych z gałęzi, mchu, porostów i kory. Czasem zajmują gniazda opuszczone przez ptaki. Są dość głośnymi zwierzętami – wydają odgłosy podczas zalotów, walk o terytorium, ostrzegają się też w ten sposób o niebezpieczeństwie. Prawdopodobnie komunikują się między sobą także za pomocą sygnałów zapachowych.
Pożywienie[edytuj | edytuj kod]
Zwierzęta głównie roślinożerne, o zróżnicowanej diecie. Ich podstawowym pożywieniem są nasiona sosny, ale jedzą także liście, orzechy, grzyby, jagody, gałęzie, pąki, żywicę i miazgę drzew. Czasem uzupełniają dietę bezkręgowcami, ptasimi jajami i pisklętami. Zimą korzystają głównie z zapasów, które zgromadziły przez ciepłe miesiące.
Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]
Zwierzęta mogą rozmnażać się od stycznia do sierpnia, ale sezon rozrodczy trwa najczęściej od marca do czerwca. Wiewiórka mają jednego partnera w jednym sezonie godowym. Samica, po ok. półtoramiesięcznej ciąży rodzi 1-8, zazwyczaj 5 młodych. Nowonarodzone wiewiórki są nagie i ślepe. Po osiemnastu dniach porastają futerkiem, między 26 a 36 dniem otwierają im się oczy. Samica karmi młode przez 9 tygodni, ale już w szóstym zwierzęta uzupełniają swoją dietę stałym pokarmem. W środku lipca, lub na początku sierpnia młode wychodzą z gniazda, ale nadal pozostają przy matce aż do grudnia. Następnej wiosny są już w pełni dorosłe i gotowe do rozrodu.
Zagrożenia[edytuj | edytuj kod]
Sosnowiórki szare mają wielu naturalnych wrogów. Żywią się nimi rysie rude, kojoty, sowy, koty, lisy, kuny, gołębiarze i łasice długoogoniaste. Pomimo tego populacja wiewiórek jest w dobrej kondycji i nie są one zagrożone wyginięciem.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tamiasciurus douglasii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Tamiasciurus douglasii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ a b Zygmunt Kraczkiewicz: SSAKI. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne – Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Tamiasciurus douglasii. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 4 maja 2012]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tamiasciurus douglasii. Animal Diversity Web. [dostęp 2010-04-06]. (ang.).