Teodor Meleșcanu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Teodor Meleșcanu
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

10 marca 1941
Brad

Zawód, zajęcie

polityk, prawnik, dyplomata, wykładowca akademicki

Alma Mater

Uniwersytet Bukareszteński

Stanowisko

minister spraw zagranicznych (1992–1996, 2014, 2017–2019), minister obrony narodowej (2007–2008), przewodniczący Senatu (2019–2020)

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi RP
Multimedia w Wikimedia Commons

Teodor Viorel Meleșcanu (ur. 10 marca 1941 w Bradzie) – rumuński dyplomata, prawnik, polityk i wykładowca akademicki, w latach 1992–1996, w 2014 i od 2017 do 2019 minister spraw zagranicznych, od 2007 do 2008 minister obrony narodowej, w 2008 p.o. ministra sprawiedliwości, szef Służby Wywiadu Zagranicznego (2012–2014), dwukrotny kandydat w wyborach prezydenckich, w latach 2019–2020 przewodniczący Senatu.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył w 1964 studia prawnicze na Uniwersytecie Bukareszteńskim, następnie kształcił się na tej uczelni w zakresie stosunków międzynarodowych. W 1973 obronił doktorat z prawa międzynarodowego na Uniwersytecie Genewskim[1].

W 1966 rozpoczął karierę w dyplomacji jako urzędnik Ministerstwa Spraw Zagranicznych, dochodząc w strukturach resortu do rangi ambasadora (1992). W latach 1978–1985 był drugim sekretarzem w stałym przedstawicielstwie Rumunii przy ONZ. Po przemianach politycznych w sierpniu 1990 objął stanowisko podsekretarza stanu w MSZ, odpowiadając za departament Ameryki Łacińskiej, Azji i Afryki. Od maja 1991 do listopada 1992 był sekretarzem stanu w tym resorcie[1]. Również w 1992 został profesorem na wydziale nauk politycznych Uniwersytetu Bukareszteńskiego[2].

Od 19 listopada 1992 do 11 grudnia 1996 sprawował urząd ministra spraw zagranicznych w rządzie, na czele którego stał Nicolae Văcăroiu[3]. W 1996 po raz pierwszy został wybrany w skład Senatu. Początkowo był związany z Partią Socjaldemokracji w Rumunii[4], w 1997 współtworzył i stanął na czele Sojuszu na rzecz Rumunii. Ugrupowanie to w 2000 nie dostało się do parlamentu, a w 2002 wraz ze swoim liderem dołączyło do Partii Narodowo-Liberalnej[1][5]. W międzyczasie w 2000 Teodor Meleșcanu wystartował w wyborach prezydenckich, uzyskując niespełna 2% głosów[1]. Po dołączeniu do PNL od 2002 do 2010 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego tej partii, w 2002 rozpoczął również prowadzenie prywatnej praktyki adwokackiej[2].

W 2004 ponownie został wybrany do Senatu[4]. Od 5 kwietnia 2007 do 22 grudnia 2008 był ministrem obrony narodowej w gabinecie Călina Popescu-Tăriceanu, od 15 stycznia 2008 do 29 lutego 2008 pełnił także obowiązki ministra sprawiedliwości[3]. W 2008 po raz trzeci został senatorem, rezygnując z mandatu w 2012, tj. na kilka miesięcy przed końcem kadencji[4]. W lutym tego samego roku z nominacji prezydenta Traiana Băsescu objął stanowisko szefa Służby Wywiadu Zagranicznego[6], które zajmował do września 2014. Przyjmując tę propozycję od skonfliktowanego z PNL prezydenta, zawiesił swoje członkostwo w partii, następnie został z niej usunięty. W 2014 ponownie kandydował w wyborach prezydenckich, otrzymując w pierwszej turze z 2 listopada nieco ponad 1% głosów[7].

10 listopada tegoż roku Teodor Meleșcanu dołączył do rządu Victora Ponty jako minister spraw zagranicznych. Zastąpił Titusa Corlățeana, którego odwołano po krytyce związanej z niezapewnieniem odpowiedniej liczby miejsc i kart do głosowania dla rumuńskiej diaspory w wyborach prezydenckich[8]. Urzędował przez 8 dni – podał się do dymisji 18 listopada, gdy w przeprowadzonej dwa dni wcześniej drugiej turze wyborów prezydenckich doszło ponownie do nieprawidłowości blokujących możliwość udziału w głosowaniu przez część Rumunów mieszkających poza granicami kraju[9].

W wyniku wyborów w 2016 z ramienia Sojuszu Liberałów i Demokratów ponownie wszedł w skład Senatu[10]. W styczniu 2017 kolejny raz został ministrem spraw zagranicznych w nowo utworzonym gabinecie Sorina Grindeanu[11]. Utrzymał to stanowisko również w powołanym w czerwcu tegoż roku gabinecie Mihaia Tudosego[12] oraz w utworzonym w styczniu 2018 rządzie Vioriki Dăncili[13]. Został odwołany z funkcji ministra w lipcu 2019[14].

We wrześniu tegoż roku wybrany na przewodniczącego Senatu (w znacznej mierze dzięki głosom socjaldemokratów i bez poparcia macierzystego ugrupowania)[15]. W styczniu 2020 Trybunał Konstytucyjny uznał jego wybór za wadliwy, w lutym 2020 Teodor Meleșcanu zrezygnował z kierowania wyższą izbą parlamentu[16].

W 2013 został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi RP[17].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d BIOGRAFIE: Meleşcanu, diplomat de 46 de ani, politician de 20, propus la şefia spionajului extern. mediafax.ro, 27 lutego 2012. [dostęp 2015-01-05]. (rum.).
  2. ↑ a b Teodor-Viorel Meleșcanu. senat.ro. [dostęp 2015-01-05]. (rum.).
  3. ↑ a b Rulers: Romania: Ministries, etc.. rulers.org. [dostęp 2015-01-05]. (ang.).
  4. ↑ a b c Teodor Viorel Meleșcanu. cdep.ro. [dostęp 2015-01-05]. (rum.).
  5. ↑ Leaders of Romania. zarate.eu. [dostęp 2015-01-05]. (ang.).
  6. ↑ PORTRET DE CANDIDAT, ep. 9: Teodor Melescanu. Omul care a renuntat la conducerea SIE ca sa-i ia locul lui Traian Basescu. stirileprotv.ro, 28 października 2014. [dostęp 2015-01-05]. (rum.).
  7. ↑ Rezultate – Turul I. bec2014.ro. [dostęp 2015-01-05]. (rum.).
  8. ↑ Titus Corlăţean şi-a anunţat DEMISIA: „L-am informat pe premier că am decis să îmi depun mandatul de ministru al Afacerilor de Externe”. mediafax.ro, 10 listopada 2014. [dostęp 2015-01-05]. (rum.).
  9. ↑ Rumäniens Außenminister tritt zurück. tagesschau.de, 18 listopada 2014. [dostęp 2015-01-05]. (niem.).
  10. ↑ Repartizarea mandatelor de parlamentari în județe și municipiul București. agerpres.ro, 15 grudnia 2016. [dostęp 2016-12-15]. (rum.).
  11. ↑ Sorin Grindeanu becomes new Prime Minister of Romania. agerpres.ro, 4 stycznia 2017. [dostęp 2017-01-04]. (ang.).
  12. ↑ Ministers of Mihai Tudose Cabinet take oath of office. agerpres.ro, 29 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-29]. (ang.).
  13. ↑ Propuneri – membri ai guvernului. cdep.ro, styczeń 2018. [dostęp 2018-01-29]. (rum.).
  14. ↑ Iohannis a acceptat propunerile pentru Interne, Externe și vicepremier pe parteneriate strategice. euractiv.ro, 24 lipca 2019. [dostęp 2019-08-09]. (rum.).
  15. ↑ Romania’s former foreign affairs minister voted Senate president. romania-insider.com, 11 września 2019. [dostęp 2019-09-12]. (ang.).
  16. ↑ Teodor Melescanu resigns as Senate speaker. romaniajournal.ro, 3 lutego 2020. [dostęp 2020-02-12]. (ang.).
  17. ↑ M.P. z 2013 r. poz. 949
Rząd Vioriki Dăncili (2018–2019)
W dniu powstania
Późniejsi członkowie rządu

Rząd Mihaia Tudosego (2017–2018)
W dniu powstania
Późniejsi członkowie rządu

  • 1 Jednocześnie jako p.o premiera w styczniu 2018.
Rząd Sorina Grindeanu (2017)
W dniu powstania
Późniejsi członkowie rządu

Trzeci rząd Victora Ponty (2014)
W dniu powstania
Późniejsi członkowie rządu

Ministrowie spraw zagranicznych Rumunii
Zjednoczone Księstwa Rumunii
Królestwo Rumunii
Rumuńska Republika Ludowa
Rumuńska Republika Socjalistyczna
Rumunia

Rumunia

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Teodor_Meleșcanu&oldid=73021544”