Tewecja peruwiańska

Tewecja peruwiańska
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	goryczkowce
Rodzina	toinowate
Rodzaj	Cascabela
Gatunek	Tewecja peruwiańska
	Nazwa systematyczna
	Cascabela thevetia (L.) Lippold; Feddes Repert. 91:52 1980
Synonimy
	Thevetia peruviana (Pers.) K.Schum. Nat. Pflanzenfam. 4(2): 159 1895;
	Thevetia peruviana (Pers.) K.Schum. Nat. Pflanzenfam. 4(2): 159 1895;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tewecja peruwiańska (Cascabela thevetia) – gatunek rośliny z rodziny toinowatych, pochodzący z tropikalnych rejonów Ameryki. Roślina zawiera silnie trujący sok mleczny. Najbardziej toksyczne są nasiona^[5]. Zawarty w nich glikozyd nasercowy może spowodować śmierć po spożyciu nawet tylko jednego owocu^[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Silnie rozgałęziony krzew osiągający wysokość do 9 m (w uprawie do 4).
Liście: Naprzemianległe, skórzaste, o długości do 15 cm, szerokości do 1,5 cm.
Kwiaty: 5-krotne, początkowo ciasna rurka koronowa nagle rozszerza się, przechodząc w śrubowato skręcone płatki. Kwiaty barwy najczęściej żółtej, rzadziej białej lub czerwonawej.
Owoce: Płasko-elipsoidalne do zaokrąglonych piramidalnych, długości ok. 3 cm i szerokości 3-4 cm. Dojrzałe ciemnoczerwone, zawierają 2-4 nasiona.

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Rozcieńczony sok mleczny wykorzystywany jest w ludowej medycynie Meksyku. Nierozcieńczony stosowany do ogłuszania ryb.
Fragmenty owocu służą do wypełniania bransoletek-grzechotek, zakładanych na kostki przez tancerzy^[7].
W Azji kwiaty (hindi: कनेर kaner) ofiarowuje się podczas hinduistycznych i buddyjskich obrzędów religijnych.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24] (ang.).
↑ Cascabela thevetia. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-04-05]. (ang.).
↑ Cascabela thevetia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Cascabela thevetia. [w:] Discover Nature [on-line]. James Cook University. [dostęp 2011-04-05]. (ang.).
↑ Paweł Garski: Tewecja peruwiańska (Thevetia peruviana). Etnobotanika.info.pl. [dostęp 2011-04-05]. (pol.).
↑ Mexican Oleander or Yellow Oleander. www.seabean.com. [dostęp 2011-04-05]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Jens Rohwer: Atlas roślin tropikalnych. Warszawa: Horyzont, 2002. ISBN 83-7311-378-9.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24] (ang.).

[3] Cascabela thevetia. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-04-05]. (ang.).

[iucn-4] Cascabela thevetia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[5] Cascabela thevetia. [w:] Discover Nature [on-line]. James Cook University. [dostęp 2011-04-05]. (ang.).

[6] Paweł Garski: Tewecja peruwiańska (Thevetia peruviana). Etnobotanika.info.pl. [dostęp 2011-04-05]. (pol.).

[7] Mexican Oleander or Yellow Oleander. www.seabean.com. [dostęp 2011-04-05]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]